Sevim Ünal
Sanat insanoğlu var olduğu sürece kendisini yenileyerek sürekli var olan; her konuda insana rehber olmuş zihinsel yoğunluğun bir üretkesidir. Bundan dolayı her yıl Nobel ödülü benzeri onlarca ödül verilir.
Kimlere?
‘Normal değil o, deli’ olarak nitelediklerimize, yani sanatçılara, kreatif kişilere, toplumda yaratıcı becerisine sahip olan çok az kişiye. Burda Einstein’in bir sözüne değinmek istiyorum.
Şöyle der Einstein;
‘Gerçekte büyük ve esin kaynağı olan her şey bireyseldir. Bu edebi barışı da sağlayabilir’. Büyük düşünürün değinmek istediği ‘sanatın edebi barışı sağlayabilecek bir unsur olabileceğidir’.
Öyle ki, sanat dünya çapındatek dil ve evrenseldir. Toplumlara ulaşmasını, oluşturmasını, istenen yönde harekete geçirmesini sağlamak sanat için hiç zor olmayan, tam aksine hedef ise en hızlı şekilde başarabileceği bir işlevdir.Yani bireysel, gurupsal veya bireyden yola çıkarak oluşmuş sanat toplumsallaşabiliyor.
Bunun en güzel örneklerinden birisi de Vincent van Gogh’dur. Van Gogh’dan etkilenmiş geçmiş ve günümüz sanatçıları yüzlercedir.
Ölümünden hemen sonra oluşan onlarca esinlenicisi Van Gogh’un post impressionist ünvanını kazanmasına yol açmışlardır.
Sanatın nelere kadir olabileceğinin yine güzel bir örneği.
Çok daha yakın bir tarih ve henüz iyileşmeyen yaralarla dolu bir dönem.TAKSİM. HER YER DİRENİŞ HER YER TAKSİM sloganı hala zihinlerimizde çınlıyor. Orda olanlara sanatsal olarak değinecek olursak: Mizahhi bir dil, kreativ tekstler ve grafiti sanatı kullanılarak hızla çoğalıp, şekil alan topluluklar bu yöntemle tüm dünyaya seslerini ulaştırabildiler.
Bu seslere kulak veren dünyanın çeşitli ülkelerinde benzeriolaylar yaşanırken, birçok farklı ülkede de bu toplulukları desteklemek amacıyla aynı jarda gösteriler, protestolar yapılmıştır. Yani yine mizahi bir dil ve sanatsal bir yol kullanılarakTaksim`de verilmesi gereken mesajı desteklediler.
Daha sonraki süreçte aynı olayın uzantısı olarak boyama sanatını kullandılar. Biranda tüm merdivenler rengarenk boyandı. Son derece estetik çalışmaların süslediği merdivenler herkesin ilgi odağı olduğu gibi otoritenin de hışmına uğramıştı.
Duran adam ise tiyatral bir güçle karşımıza çıkmıştı. Tüm bunlar gelişmiş, gerçek anlamda demoktasiyle işleyen bir ülkede olsaydı kaçınılmaz olarak ulaşılmak istenen (…) sanat ile elde edilmiş olacaktı. Burada yazmadan geçemeyeceğim bir başka örnek daha var. Bilim adamlarına ve de tıp bilimine göre sanat DNA’saldır.
Yani aile üyelerinizden birisinin sanatçı olması demek aile ferdi bir başkasının da sanatçı olma ihtimalinin çok yüksek olması demektir. Belki bu çoğumuzca bilinen bir şeydir, fakat bir de beyinsel bir durum söz konusudur.
Buna bir örnek olarak İngiltere`de inşaat bekçiliği yapmış olan bir adam; Tommy McHugh. Hiçbir sanatsal olaya ilgisi ve de yeteneği olamayan bu kişi 2001 yılında beyin kanaması geçirir ve beynin önlob’ları hasar görür.
O olayın hemen ardından bay Tommy McHugh zamanının büyük bir kısmını şiir yazmak, resim yapmak ve heykel yapmakla geçirmeye başlar. Hayatı belgesellere konu olurken eserleri de galerilerde sergileniyor.
Buna benzer Aslında ortopedist olan Tony Cicorai (şimşek çakıyor ve müzisyen oluyor), Orlando Serrell 10 yaşında bir genç ve honkbal oynarken kafasına sert bir şekilde çarpan bir toptan sonra süper bir hafızaya sahip oluyor.
Derek Amato denen kişi firmalarda temizlik hizmeti sunarmış ta ki, bir havuzda dalmaması gereken bir derinliğe dalana kadar. Beyin kanaması geçirir ve düzeldiğinde müzisyen olmuştur. J
ason Padgett bir mobilyacıda yarımgün çalışan sıradan birisiydi, taki soyguncular tarafından kafasına sert bir cisimle vurulana kadar.
Bugün ise o olaydan sonra gözünün önüne gelen şekiller görmektedir ve bunların çizimini yapmaktadır. Görmüş olduğu şekiller matamatiksel çizimler olduğu için matamatik dersleri almakta ve yaşadıklarıyla ilgili de çok satan bir kitabı varmış.
Sonuç olarak sanatla ilgili olan kişilerin asıl betimlersek betimleyelim yaptıkları işin beyinsel olduğunu yatsımamız mümkün değildir. ‘O normaldeğil, sanatçı işte’ savı da böylece anlaşılmış oluyor.