BU SAYIDA:

AB - TÜRKİYE
GENİŞLEME POLİTİKASI
DIŞ TİCARET
PATENT
GIDA
SAĞLIK
ADALET VE İÇİŞLERİ
EĞİTİM

AB - Türkiye

- Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan Crans Montana Forum'un Brüksel'de gerçekleşen açılış töreninde bir konuşma yaptı.

Konuşmasında 2011 yılının küresel ekonomik krizin etkilerinin ortadan kalkmaya başlayacağı bir yıl olacağını belirten Çağlayan, dünya üzerindeki güçler dengesinin artık değiştiğini, gelişmekte olan ülkelerin dünya ekonomisinin "motoru" haline geldiğini belirtti. Zafer Çağlayan Türkiye'nin de içinde bulunduğu Çin, Hindistan, Brezilya gibi gelişmekte olan ülkelerle birlikte dünyada çok kutuplu ekonomiye geçildiğini, sadece ihracatın değil ithalat ve satın alma gücünün de artık Asya'ya kaydığını söyledi. Türkiye'nin de hızla büyüyen ekonomisi ile G20 ülkeleri arasında önemli bir yere sahip olduğuna işaret eden Çağlayan, Cumhuriyet'in yüzüncü yılında ilk on ekonominin içinde olacağını vurguladı.

Türkiye'nin Afrika ülkeleri ile ilişkilerini ekonomik, siyasi ve askeri alanda geliştirdiğini ifade eden Bakan Çağlayan, bölgeyle olan toplam dış ticaret hacmi 2003 yılında 5,4 milyar dolar iken 2010 yılında 15 milyar dolara ulaştığının altını çizdi.

Devlet Bakanı Zafer Çağlayan Brüksel'deki temasları çerçevesinde AB kurumları ile gerçekleştirdiği görüşmelerin yanı sıra Avrupa Politika Merkezi (EPC) isimli düşünce kuruluşunda "Türkiye'nin Ticari İlişkileri-Üçüncü Ülkelere Yönelik Ortak Ticaret Politikası Uygulaması" konulu seminere konuşmacı olarak katıldı, Brüksel ve Anvers'teki Türk, Belçikalı işadamları ve sivil toplum kuruluşları temsilcileriyle görüştü.

Genişleme Politikası

- Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurulu'nda Hırvatistan'ın AB üyeliği süreci konusundaki AP kararı tartışıldı. AB Dönem Başkanlığı adına konuşma yapan Macaristan Dışişleri Başkanı Janos Martonyi, AB Komisyonu tarafından hazırlanan ilerleme raporu bulguları ışığında AP'nin hazırladığı Hırvatistan kararının reform ivmesinin korunması halinde Hırvatistan'ın üyelik müzakerelerinin 2011'in ilk yarısında tamamlanabileceğine işaret ettiğini belirtti. 35 müzakere başlığından 34'ünün müzakerelere açıldığı, bunlardan 28'inin geçici olarak kapatıldığı, geriye kalan 7 başlıkla ilgili olarak ilerleme kaydedilmesi gerektiğini belirten Martony, Hırvatistan ve bölge ülkelerine reformların tamamlanması halinde AB üyeliğinin gerçekleşeceği mesajının verilmek istendiğini belirtti.

Hırvatistan ile ilgili AP raporunu kaleme alan Avusturyalı Sosyalist milletvekili Hannes Swoboda ise Hırvatistan'ın AB'ye üyeliğinin ancak belirlenen kıstaslara ulaşılması halinde mümkün olacağını söyledi.

Hırvatistan'ın AB'ye üyelik müzakereleri sürecinde özellikle "rekabet" ve "adalet ve temel özgürlükler" başlıklarında somut ilerleme kaydetmesi isteniyor.

Dış Ticaret

- AB – G. Kore arasında Ekim 2009'da parafe edilen serbest ticaret anlaşması Avrupa Parlamentosu'nun (AP) Strazburg'da gerçekleşen Genel Kurul'unda imzalanarak onaylandı. Anlaşmanın yanı sıra anlaşmanın yürürlüğe girişi sonrasında Avrupa sanayisinin G. Kore kaynaklı rekabetten olumsuz etkilenmesi durumunda AB Komisyonu'nun inceleme başlatmasını öngören önlem paketi de Genel Kurul'da kabul edildi. Önlem paketi G. Kore'den Avrupa pazarlarına ucuz otomobil akışı olacağı ve Avrupa otomotiv sanayisinin bundan olumsuz etkileneceği öngörüsüyle anlaşmadan ayrı olarak hazırlanmıştı. 1 Aralık 2009'da yürürlüğe giren Lizbon Antlaşması sonrasında AB'nin imzaladığı uluslararası anlaşmaların AP'de onaylanması gerekliliği ortaya çıkmıştı.
G. Kore ile AB arasındaki anlaşma milletvekilleri tarafından sert eleştirilere hedef olmuş, bu tartışmalar anlaşmanın AP'de reddedilmesinin söz konusu olabileceği söylentilerine yol açmıştı.
AB ile G. Kore arasındaki anlaşma imalat ürünleri, tarım ürünleri ve hizmetler üzerindeki ithalat vergileri ve diğer ticari engellerin %98'inin anlaşma yürürlüğe girdikten sonra beş yıl içerisinde ortadan kaldırılmasını sağlayacak.

AB Komisyonu'nun çalışmaları serbest ticaret anlaşması ile ürün ve hizmetler alanında 19,1 milyar €'luk ek ticaret yaratılacağını ve AB'li ihracatçıların maliyetlerinin 1,6 milyar € kadar azaltılacağını ortaya koyuyor. Anlaşma G. Kore açısından ticaretin yanı sıra jeo-stratejik öneme de sahip. G. Kore bu anlaşmayı AB ve diğer batı ülkeleriyle yoğun ticari ilişkilerini kendisi ve Japonya üzerinde siyasi baskı aracı olarak kullanmaya çalışan Çin'e iyi bir cevap olarak değerlendiriyor.

- AB Komisyonu özellikle hayvan yemleri üretiminde kullanılmak üzere AB dışından ithal edilen tahıllar üzerindeki ithalat vergisini önümüzdeki haftadan itibaren Temmuz 2011'e kadar askıya alacak.

Hayvan yemleri üzerindeki fiyat baskısını ortadan kaldırmaya yönelik uygulama, düşük ve orta kalitedeki yumuşak buğday ve yemlik arpayı kapsıyor. Bu ürünlere uygulanan ithalat vergileri ton başına uygulanan 12 € ve 16 €'dan sıfıra indirilecek.

2010-2011 yılları için oluşturulan istatistiklere göre bu seneki stokların geçen seneye kıyasla 62 milyon ton daha az olacağı öngörüldüğü için piyasadaki fiyatların yükselmesi bekleniyor. Fiyat artışı nedeniyle ortaya çıkacak baskıyı azaltmak üzere Komisyon ithalat vergilerini geçici bir süreyle uygulamadan kaldırmaya karar vermiş bulunuyor.

Patent

- Aralık 2010'da on iki üye ülke tarafından genişletilmiş işbirliği süreci çerçevesinde oluşturulmuş olan AB Tek Patent Sistemi Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu'nda onaylandı. Bu aşamadan sonra AB Komisyonu'nun konuya ilişkin iki yasa önerisi hazırlaması söz konusu olacak; bunlardan biri dil, diğeri ise tek patent konusu ile ilgili.

Avrupa Tek Patenti uygulaması için Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Litvanya, Lüksemburg, Hollanda, Polonya, Slovenya, İsveç ve İngiltere Aralık 2010'da uzlaşıya vararak genişletilmiş işbirliği sürecinin işletilmesini istemişti.

Diğer AB ülkeleri de kendi istekleri ile daha sonraki aşamalarda Avrupa Tek Patenti uygulamasına dâhil olabilecekler.

Gıda

- İtalya'da üretilen Piacentinu Ennese isimli safran katkılı koyun peyniri AB kalite etiketleme sisteminde bininci ürün olarak yerini aldı. Böylece sadece Sicilya'nın Enna bölgesinde bulunan özel bir koyun cinsinin sütünden belirli koşullar altında ve o ürüne özgü geleneksel yöntemlerle üretilen peynirlerin "Piacentinu Ennese" olarak etiketlendirilmesi güvence altına alınmış oldu.

Kalite etiketleme sistemi AB ülkelerinde üretilen geleneksel tarım ve gıda ürünlerinin markalarının korunmasını ve tanıtımını sağlamayı hedefliyor.

Tüketiciler açısından da satın aldıkları ürünün gerçekten almayı istedikleri o ürün olduğuna güvenmelerini sağlıyor.

1992'de kurulan bu etiketleme sistemi içinde yer alan üç kalite belgesi ile bu belgeyi almamış üreticilerin söz konusu etiketleri yanlış bilgilendirme amaçlı kullanmalarının önüne geçilmiş oluyor.

Kalite sisteminde yer alan üç etiket:

1. Belirli bir bölgede, o bölgede kullanılan yöntemlerle üretilen tarım ürünleri ve besin maddelerini belirten PDO etiketleri.

2. Üretim aşamalarından en az birinin belirli bir coğrafi bölgeye özgü bir şekilde hazırlandığını gösteren PGI etiketleri.

3. Besin maddelerinin gerek üretim biçimi gerekse katkı maddeleri açısından geleneksel karakterini vurgulayan TSG etiketleri.

Halihazırda bu sistemde 505 PDO, 465 PGI ve 30 TSG etiketli gıda ürünü yer almakta. PDO ve PGI olarak kayıtlı ürünlerin toptan satış ciroları 2007 yılında yapılan bir çalışmaya göre 14 milyar € civarında. AB Komisyonu bu etiketlendirme sisteminin daha hızlı bir şekilde uygulanabilmesi ve anlaşılabilmesi için Aralık 2010'da yeni yasa önerileri taslağı hazırladı. AB şarap ve alkollü içecekleri ise başka bir etiketlendirme sisteminin koruması altında yer alıyor.

Sağlık

- Avrupa Parlamentosu sahte ilaçların AB yasal arz zincirine girmesini önleme amaçlı yeni yönergeyi kabul etti. Yeni yasa, ilaçların ve arz zincirinin güvenli bir şekilde takip edilebilmesi için internet üzerinden satışları da kapsıyor. Ayrıca taklitçilere karşı yaptırımlar da bu yasanın kapsamında ele alınıyor.

Yönerge kapsamındaki uygulamalar çerçevesinde internet satışlarında yapılacak yeni bir düzenleme ile internet sitelerinde AB tarafından yasal olarak tanınacak bir logo kullanılacak ve böylece ilaçların sahte olmadığı tüketiciler tarafından anlaşılabilecek.

Eczacılar ve ilaç dağıtımcılarının da ilaçları ayırt edebilmeleri için kutu üzerlerine seri numaralarının konulması, ayrıca düzenlemenin sadece AB ülkeleri ile sınırlı kalmaması, yoğun ticari ilişkilerde bulunulan üçüncü ülkelerce de benimsenmesinin sağlanması öneriler arasında yer alıyor.

Yönergenin AB Bakanlar Konseyi tarafından onaylanması gerekiyor. Onaylanması halinde 24 ay içinde gerekli değişikliklerin ulusal düzeyde tamamlanması gerekecek. AB'de sahte tıbbi ilaçların yasal arz zincirindeki oranı yaklaşık %1 düzeyinde. Dünya ortalamasının ise %30'a ulaşmış olduğu belirtiliyor.

Adalet ve İçişleri

- AB Komisyonu AB Temel Hak ve Özgürlükler Bildirgesi ilkeleri çerçevesinde çocuk haklarının güçlendirilmesi için bir gündem oluşturdu.

Oluşturulan gündem kapsamında çocuk refahı ve güvenliği, çocuk dostu hukuksal süreç, çocukların hakları hakkında daha iyi bilgilendirilmesi ve internetin çocuklar için daha güvenli bir hale getirilmesi yolunda somut adımlar yer alıyor.

Bu girişimle AB kurumları ve üye ülkelerin ürettiği tüm AB politikalarında çocuk haklarının korunması, tanıtılması ve uygulanmasında güçlü bir kararlılık gösterilmesi ve böylece somut sonuçlara ulaşabilmesi amaçlanıyor.

Çocuklar günümüzde mevcut hukuk sisteminde çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalabiliyor. Komisyon'un önerisiyle İnternet üzerinden sanal alemde taciz ve zararlı içeriklerin dayatılması gibi çocukların ruhsal olarak olumsuz etkilenmelerine yol açacak unsurlara karşı koruma sağlanması planlanıyor.

Aralık 2009'da yürürlüğe giren Lizbon Antlaşması temel hak ve özgürlükler kapsamında çocuk haklarının da güvence altına alınmasını gerekli kılıyor.

Eğitim

- AB Komisyonu çocukların hayata daha iyi bir başlangıç yapabilmesi, başarılı bir yaşam boyu öğrenim, sosyal bütünleşme ve kişisel gelişim olanaklarına sahip olabilmesi yeni bir eylem planı başlatıyor. Çocuk bireylerin büyüdüklerinde daha iyi iş olanaklarından yararlanabilmesi amacını taşıyan eylem planı çerçevesinde beş ana hedef yer alıyor.

· Her çocuğun yüksek kalitede okul öncesi eğitime erişimi;

· Çocukların bütün ihtiyaçlarıyla ilgilenilmesi;

· Her yaşa ve yeteneklere uygun olarak eğitim programlarının hazırlanması;

· Eğitimcilerin uzmanlaştırılması; uygun maaş ve çalışma koşullarının oluşturulması;

· İzleme sürecinin standartların oluşturulması ve böylece kalitenin sürdürülebilirliğinin sağlanması.

Komisyon'un bu önerisi Mayıs ayı içinde gerçekleşecek olan AB Eğitim Bakanları Konseyi'nde tartışılacak.

Spor

- Avrupa Adalet Mahkemesi önemli karşılaşmaların televizyondan ücretsiz olarak gösterilmesine karar verdi. Futbol taraftarları Avrupa Adalet Mahkemesi'ne yaptıkları başvuruda Avrupa Şampiyonlar Ligi ve Dünya Kupası karşılaşmalarının ücretli televizyon kanallarında yayımlanmaması gerektiğini ileri sürerek Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA) ve Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği'ni (FIFA) şikayet etmişti.

Futbol turnuvalarının önemli toplumsal olaylar olduğu ve bunların ücretli televizyon kanallarında yayımlanmasının izleyicilerin erişimini engellediği yönünde Belçika ve İngiltere'de alınan kararların AB Komisyonu tarafından da doğrulanması üzerine FIFA ve UEFA Avrupa Adalet Mahkemesi'ne şikayet başvurusunda bulunmuştu.

Adalet Mahkemesi kararında Belçika ve İngiltere'nin AB kuralarına uygun bir karar aldığı yönünde karar vererek, kamuoyunun televizyon yayınlarına erişiminin güvence altına alındığını belirtti.
*
B R Ü K S E L ' D E   G E L E C E K   A Y

AB Kurumları

· 24-25 Şubat, Adalet ve İç İşleri Konseyi
· 28 Şubat, Ulaşım, Telekomünikasyon ve Enerji

Konseyi

· 11 Mart, Rekabetçilik Konseyi
· 14 Mart, Eurogroup Toplantısı
· 14 Mart, Çevre Konseyi
· 15 Mart, Ekonomik ve Mali İşler Konseyi
· 17- 18 Mart, Tarım ve Balıkçılık Konseyi

Konferanslar

· 25 Şubat, Europe's pension crisis – finding a solution, EPC, http://www.epc.eu  
· 1 Mart, Parliamentary democracy and civil society in the Western Balkans, EPC, http://www.epc.eu  
· 1 Mart, Trade after the crisis: What is Europe's global role?, EPC, http://www.epc.eu  
· 23 Mart, Can the eurozone be stabilised or will EMU break up?, CEPS, http://www.ceps.be  
· 29 Mart, Security in the South Caucasus and the role of the EU, EPC, http://www.epc.eu  

HAZIRLAYANLAR :

Dilek İştar Ateş – Gamze Erdem Türkelli

bxloffice@tusiad.org  
www.tusiad.org