BRÜKSEL GÜNDEMİ. 04.09.2023

TÜSİAD Brüksel 04.09.2023

TUSIAD-Bruksel-04.09.2023 İndir

TÜSİAD AB Temsilciliği Haftalık Bülteni

- Türkiye’nin Dijital Avrupa Programı’na (Digital Europe Programme) katılımını sağlayacak ortaklık anlaşması AB ile Türkiye arasında imzalandı. Gerekli onay süreçlerinin tamamlanması sonrasında yürürlüğe girecek olan anlaşma sayesinde Türkiye'deki işletmeler, kamu idareleri ve diğer kuruluşlar 2021-2027 dönemi için toplam 7,5 milyar € bütçeye sahip Dijital Avrupa Programı kapsamındaki proje çağrılarına katılım sağlayabilecek ve ayrıca, yapay zeka ve ileri dijital beceriler gibi dijital teknolojilerin kullanıldığı alanlarda AB genelinde gerçekleştirilen projelerde yer alabilecekler.

- Pekin’de düzenlenen AB ve Çin Çevre ve İklim Üst Düzey Diyalog’da Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi, Paris Anlaşması ve Kunming-Montreal Küresel Biyo-çeşitlilik Çerçevesi’nin uygulanması kapsamında olası işbirliği alanlarına odaklanıldı. İklim değişikliği, çölleşme, kirlilik ve biyolojik çeşitlilik kaybının önlenmesi alanlarında Çin ve AB'nin izlediği politika ve eylemler değerlendirildi; çevre ve iklim işbirliğinin derinleştirilmesi ve küresel çok taraflı süreçlerin ortak yaklaşımla teşvik edilmesi gibi konu başlıkları ele alındı.

- AB Komisyonu 1 Ekim 2023'ten itibaren geçiş dönemi uygulamasına başlanacak olan Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) ile ilgili yeni raporlama yükümlülüklerine uyum hazırlıklarının desteklenmesi amacıyla yazılı kılavuz ve çevrimiçi eğitimler hazırladı. AB Komisyonu ayrıca Eylül ve Ekim aylarında, SKDM'nin genel özelliklerinin yanı sıra, uygulama kapsamında yer alan her sektöre (demir-çelik, alüminyum, çimento, gübre, elektrik ve hidrojen) özgü değerlendirmeleri içeren altı çevrimiçi seminer düzenliyor. Ek bir destek olarak AB Komisyonu AB merkezli ithalatçılar, gümrük beyannamesi sahipleri ve üçüncü ülke operatörlerine yönelik olarak SKDM hakkında kısa bilgilendirme sunmak amacıyla ilk nano-öğrenme modülünü sundu.

- AB ekonomisinin yol açtığı sera gazı emisyonları 2023 yılının ilk çeyreğinde 2022 yılının aynı dönemine kıyasla (969 milyon ton CO2 eşdeğer) %2,9 azalarak 941 milyon ton CO2 eşdeğer seviyesine indi. 2023 yılının ilk çeyrek verilerine göre AB’de sera gazı emisyonları toplamının %24’ü hane halkının faaliyetlerinden, %20’si imalat sektöründen, %19’u elektrik ve gaz tedarikinden, %13’ü tarım sektöründen kaynaklanıyor.

- Atık pillerin toplanması, yeniden kullanımı ve geri dönüştürülmesi ile ilgili yeni yasal düzenlemeler AB ülkelerinde yürürlüğe girdi. AB’nin stratejik özerkliğini güçlendirmek üzere hammadde ve enerji arz güvenliğinin artırılması ve döngüsel ekonomiye geçişin desteklenmesi amacıyla hazırlanan “Yeni Piller Yönetmeliği”, batarya ve pillerin düşük karbon ayak izi ve asgari düzeyde zararlı madde içeriğe sahip olarak ve AB dışı ülkelerden daha az hammadde temin edilerek üretilmesini ve ayrıca, atık haline gelen ürünlerin toplanma miktarının artırılması sonucunda geri dönüşüm ve yeniden kullanımın yaygınlaşmasını hedefliyor. Yeni yasanın getirdiği durum tespiti yükümlülükleri kapsamında şirketlerin, pillerde bulunan lityum, kobalt, nikel ve doğal grafit gibi hammaddelerin tedariki, işlenmesi ve ticaretiyle bağlantılı sosyal ve çevresel riskleri tanımlamak ve ele almak çerçevesinde sorumlulukları bulunacak.

- Estonya, Letonya ve Litvanya elektrik şebekelerinin 2025 Şubat ayına kadar Kıta Avrupası ağı ile senkronize edilmesine karar verildi. Estonya, Letonya ve Litvanya Başbakanlarının yayımladığı ortak tebliğ ile ilgili AB Komisyonu açıklamasına göre, senkronizasyon çalışması kapsamında şebekeler üzerinde yapılması gereken güçlendirme çalışmaları, Trans-Avrupa Ağları Yönetmeliği kapsamındaki “AB Genelinin Yararını Gözeten Projeler” beşinci listesinde yer alıyor ve Avrupa’nın Bağlantılandırılması Programı’ndan ayrılan 1,2 milyar €’lık kaynakla desteklenmesi planlanıyor.

- AB Komisyonu Enerji Genel Müdürlüğü tarafından 18 Ağustos’ta yapılan açıklamaya göre 2023-2024 kış dönemi öncesinde AB’nin %90 gaz depolama hedefine ulaşıldı. Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı sonrasında yürürlüğe konulan yasal düzenlemeler AB’de 1 Kasım’a kadar %90 gaz depolama hedefine erişilmesini gerektiriyor. AB ülkelerinin ortak gaz tedarikini yürütmek üzere oluşturulan Gaz Platformu aracılığıyla yapılacak üçüncü alım çağrısının Eylül ayı içerisinde gerçekleştirilmesi bekleniyor.