In het straatbeeld in Genk zien we meer en meer nieuwkomers. Ze zijn vreemder dan de reeds vertrouwde Italiaanse, Griekse, Turkse en Marokkaanse gemeenschap. Logischerwijs vragen de Limburgers zich af wie ze zijn en vanwaar ze komen. Ter Dennen in Lanaken is het antwoord op de vragen.
 
Nadat deze vluchtelingen asiel hebben aangevraagd in Brussel en in een asielprocedure zitten, krijgen ze een adres van het asielcentrum in Lanaken en een trein ticket voor hun bestemming met als eindstation Genk. Het asielcentrum is opgericht in 1992 en biedt een thuishaven aan 218 asielzoekers.
 
Asiel is een term die ons niet onbekend in de oren klinkt, maar waar Jan met de pet geen flauw benul van heeft, is hoe deze mensen hun dag opvullen.

Welke activiteiten staan er nu eigenlijk op het dagelijkse programma?

Wat zijn hun woonomstandigheden?

Hoe ziet de menukaart eruit in de eetzaal?

En op welke manier bouwen ze aan een nieuwe toekomst?

We spreken met een begeleider, bewoners en ex-bewoonsters.

Wachtrijen
 
Om zeven uur 's morgens doet de wekker zijn werk en de asielzoekers worden wakker. Aangezien ze de kamer delen met hun familiegenoten, soms vier, vijf of zelfs zes bloedverwanten, kunnen ook zij niet ontsnappen aan het helse geluid van dit technologische attribuut. Na een douche en toiletbezoek – met lange wachtrijen – vertoeven ze in de eetzaal om een maaltijd te verorberen, een broodje met kaas, welteverstaan. Het asielcentrum geeft ook de mogelijkheid om in een bijkeuken je eigen maaltijden te bereiden als je de nodige ingrediënten hebt.
 
Net zoals alle minderjarigen in België zijn ook de jonge asielzoekers leerplichtig tot achttien jaar. Een stevig ontbijt kunnen ze gerust gebruiken, want er wacht hen een lange wandelroute op naar de bushalte. Met de busypass – aangekocht voor 15 euro – gaan ze naar school, waar ze hun leerplicht nakomen. De lessen, met de nadruk op het aanleren van de Nederlandse taal, houden hen zoet. Het asielcentrum heeft een samenwerkingsverband met een schooltje in Lanaken.

Terwijl de kinderen op school zitten, houden de meerderjarigen zich bezig met allerlei activiteiten. Naar het centrum van Genk of Hasselt gaan voor windowshopping, in het park wandelen aan de molenvijvers in Genk, of aan het dichtstbijzijnde bushalte een aantal uurtjes zitten relaxen. De verveling slaat vaak toe onder de bewoners. Een van de bewoners laat weten: "'s Morgens wachten we tot het avond wordt en 's avonds wachten we op morgen."

2,50 per uur
 
Deze mensen krijgen wekelijks zakgeld. Ze krijgen 6,90 euro en kunnen daarmee bijvoorbeeld nieuw ondergoed, zeep en andere noodzakelijke artikelen kopen. Om wat bij te verdienen, kunnen de meerderjarigen werken. Dat mag niet buiten het domein, daarvoor beschikken ze niet over de nodige papieren, maar klusjes zoals de gangen poetsen, technisch onderhoud en tuinieren zijn erg populair. Daarmee verdienen ze 2,50 euro per uur. Er kunnen maar maximaal acht personen één uur per dag werken. Zo komt iedereen aan de beurt.

Na gewerkt te hebben, kunnen ze zich ontspannen in de Metropool, de ontspanningsruimte waar één televisie staat voor alle bewoners. Hoewel een enkeling een eigen tv kan betalen. Mannen opteren voor voetbal, vrouwen voor lifestyle-programma's. Maar de mannen zijn in de meerderheid en de wet van de sterkste geldt. Ook worden er vier computers ter beschikking gesteld, inschrijven op voorhand is verplicht en dagenlang je beurt afwachten, is geen uitzondering.

De bewoners die vrienden, familie of kennissen in de buurt hebben, kunnen daar ook wel eens terecht voor wat gezelschap. Je mag er ook blijven slapen, want je hebt het recht als bewoner om tien dagen per maand elders te overnachten. Anders ben je je kamer kwijt.

Als de klok twaalf uur slaat, gaan de begeleiders nog eens rond om te zien of iedereen wel aanwezig is in de kamers. Even op de deur kloppen tot een antwoord van de bewoners hun aanwezigheid  bevestigt. Daarna gaat het licht uit.

© 2010 - StampMedia - Aicha Bouharras en Fatmagül Dinç