BU SAYIDA:

AB - TÜRKİYE
AB - GENİŞLEME
AB - GÜRCİSTAN
REKABETÇİLİK KONSEYİ
ENERJİ
AVRUPA EKONOMİK ALANI
ÇEVRE
EKONOMİK VE MALİ İŞLER
TELİF HAKLARI
EKONOMİ

AB - Türkiye

- AB ile üyelik müzakere sürecinde AB Konseyi tarafından gelenek haline getirilen, her dönem başkanlığında iki müzakere başlığının açılması uygulamasının, Çek Dönem Başkanlığı sırasında sürdürülemeyeceğine kesin gözüyle bakılıyor.

Çek Başkanlığının sona ereceği Haziran sonundan önce Türkiye ile AB arasında düzenlenecek hükümetler arası konferansta iki başlığın daha müzakere açılması gerekiyordu. AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu Genel Müdürü ve Başmüzakereci Michael Leigh'in, Mart ayında Ankara'da Haziran sonunda müzakere açılabilecek başlıkları konusunu görüştüğü, bu çerçevede "Sosyal Politika ve İstihdam" ve "Vergilendirme" fasıllarının ele alındığı belirtilmişti. Ancak, sendikal haklarla ilgili yasa tasarısının TBMM'den geçmemesi üzerine "Sosyal Politika ve İstihdam" başlığının henüz beklemede olduğu kaydediliyor.

AB - Genişleme

- İzlanda, AB üyelik müzakerelerine başlama yetkisi veren yasa tasarısını 25 Mayıs'ta parlamentosuna sundu. Yasa tasarısı, müzakerelerin başlatılmasının yanında olası bir referandumu da içeriyor. Uzmanlara göre, Avrupa Ekonomik Alanı'nın içinde yer almasından dolayı İzlanda'nın üyelik müzakerelerini on iki ay gibi kısa bir süre içinde bitirmesi mümkün.

İzlanda bankalarının ağır borçlar altında ezilmelerinin ardından gelen ekonomik çöküş, ülkede AB'ye üyelik müzakerelerinin başlatılması ve euro para birimine geçilmesine verilen desteği büyük ölçüde arttırdı. Ancak, İzlanda'nın güçlü balıkçılık lobisi, AB'nin merkezi balıkçılık politikalarının yükümlülükleri altına girmek konusundaki çekincelerini sürdürüyor.

AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn, İzlanda'nın 2009 yılı itibariyle müzakere görüşmelerine başlayabileceğini, ancak yirmi sekizinci AB ülkesinin her halükarda Hırvatistan olacağını söyledi.

AB - Gürcistan

- AB Konseyi 2 Haziran'da yayımladığı basın bildirisinde, Gürcistan'ın Güney Osetya bölgesinde 31 Mayıs'ta yapılan parlamento seçimlerinin meşruiyetini ve sonuçlarını tanımadığını açıkladı. Söz konusu seçimlerin hukuka aykırı olduğu ve sorunun barışçıl ve kalıcı yollarla çözümünü zorlaştırdığı gerekçesi belirtilirken, Gürcistan'ın ulusal egemenliği ve uluslararası çerçevede tanınan sınırları içindeki toprak bütünlüğünün AB tarafından desteklendiği vurgulandı.

Rekabetçilik Konseyi

- AB üye ülkelerinin sanayi ve iç pazardan sorumlu bakanları 28-29 Mayıs tarihlerinde düzenlenen Rekabetçilik Konseyi toplantısında bir araya geldi. Konseyin görüştüğü konular şunlardır:

• AB sanayi politikalarının rekabet gücü ve sürdürülebilirliğine ilişkin izlenmesi gereken bütünsel yaklaşım üzerine tartışıldı.

• Küçük İşletmeler Yasası'nda kaydedilen ilerlemeye dair Komisyon raporu üzerine yasanın uygulanma durumu Konsey tarafından incelendi.

• Topluluk Patenti ve patent davalarının birleştirilmesi ile ilgili müzakereler görüşüldü.

• Avrupa Uzay Politikası üzerine bir karar önergesi kabul edildi.

• Avrupa Araştırma Altyapıları Birliği (ERIC) için hazırlanacak yasal çerçeveye ilişkin taslak yönerge üzerinde fikir birliğine varıldı.
 
Enerji

- AB Komisyonu'nun enerji işlerinden sorumlu üyesi Andris Piebalgs ve Norveç Petrol ve Enerji Bakanı Terje Riis-Johansen'ın Norveçte düzenlediği AB Komisyonu - Norveç Enerji Diyaloğu gündemini, Avrupa'da Karbon tutma ve depolama, enerji güvenliği, enerji piyasasının serbestleştirilmesi ve açık deniz rüzgar enerjisi santralleri oluşturdu.

AB ve Norveç, düşük maliyetli karbon tutma ve depolama teknolojilerinin dünya çapında yayılması ve geliştirilmesinin iklim değişikliği ile mücadelede çok önemli bir yere sahip olduğunu vurguladı. Norveç'in AB'nin karbon tutma ve depolama ile ilgili planlarına katkıda bulunma isteğini vurguladığı görüşmede ayrıca Nisan ayında nihai onayı alınan 3. Enerji Paketi'ne de değinildi. Her iki taraf da Skanled doğal gaz hattı projesinin durdurulmasına ilişkin hayal kırıklığını belirtti. Görüşme, uluslararası enerji konularında fikir alışverişinde bulunulmasıyla sona erdi.

Norveç, Suudi Arabistan ve Rusya'dan sonra dünyanın üçüncü büyük petrol ve doğal gaz ihracatçısı ve yıllık 100 milyar metreküplük doğal gaz ile AB'nin ikinci en önemli petrol ve doğal gaz tedarikçisi konumundadır.

- Yenilenebilir enerjinin ekonomik büyüme ve istihdam üzerindeki etkilerine ilişkin AB Komisyonu araştırmasının sonucuna göre, 2020 yılı yenilenebilir enerji hedeflerine ulaşıldığı takdirde sektörde 2,8 milyon yeni iş imkanı sağlanacağı ve GSYİH'nın %1,1'i düzeyinde katma değer yaratacağı umut ediliyor.

Buna göre 2005 yılında yenilenebilir enerji sektöründe 58 milyar € değerinde brüt katma değer yaratıldı ve 1,4 milyon kişi istihdam edildi. Bioyakıt, rüzgar ve hidro teknolojileri istihdam yaratan en önemli sektörler olarak belirlendi.

Araştırmanın sonucuna göre gelecekte özellikle 2004 ve 2007 yıllarında AB üyesi olan ülkelerden yenilenebilir enerji sektöründe daha fazla kişi istihdam edilecek ve yenilenebilir enerji politikalarının uygulanması halinde 2020 yılında AB27'de 410 bin ilave iş ve %0,24'lik ek GSYİH yaratılmış olacak.

Avrupa Ekonomik Alanı

- Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) Danışmanlık Komitesi, 26 Mayıs'ta Brüksel'deki toplantısında, Baltık Denizi Sivil Toplum Forumu adı altında bir danışma kurulu tesis edilmesi tavsiyesinde bulundu.

AB'nin Baltık Denizi Stratejisi'ne sivil toplum kuruluşlarının ve sosyal ortakların katılımının, İzlanda ve Norveç'i de kapsayacak şekilde, sağlanması gerektiğini söyleyen AEA Danışmanlık Komitesi, iklim değişikliğinin ve ekonomik krizin ekonomiler ve toplum üzerindeki yıkıcı etkisine de işaret ederek, iki krizle aynı anda mücadele etmenin öneminin altını çizdi. Toplantıda şu kararlar alındı:

• AB'nin Baltık Denizi Stratejisi'nin yürütülmesinde sivil toplum örgütlerinin ve sosyal ortak örgütlerin oynadığı rolün önemine işaret edildi.

Stratejinin dış ilişkiler politikası, AEA ve AB'nin Kuzey Boyutu (Northern Dimension) politikasıyla işbirliği bağlantısı olması gerekiyor. Bu noktada Rusya'nın da Baltık Denizi işbirliğine dahil olması ayrı bir önem taşıyor.

• Doğa dostu işlerin çevre ve sosyal işler ve istihdam gündeminin tamamlanmasındaki potansiyeli vurgulandı.

Çevre

- AB Komisyonu'nun çevre işlerinden sorumlu üyesi Stavros Dimas, AB sera gazı emisyonunun üç yıldır azaldığını bildirdi. Avrupa Çevre Ajansı'nın sunduğu bilgilere göre, 2006-2007 yılları arasında ekonomi %2,7 oranında büyürken AB15 içinde emisyonlar %1,6 oranında düşüş gösterdi.

Bu azalmanın değeri, AB15'in Kyoto Protokolü altında 2008-2012 dönemi için ortalama olarak belirlediği, emisyon değerlerini %8 oranında azaltma hedefi yolunda iyi bir ilerleme olarak kaydedildi. 2007'de gerçekleşen emisyon azalmasının en önemli nedenleri, havanın ısınması nedeniyle hane halkından kaynaklanan emisyonun ve ayrıca imalat sanayi, demir ve çelik üretimindeki emisyon oranın düşmüş oluşu.

AB15'de gözlemlenene benzer olarak AB27'de de %1,2 oranında emisyon azalışı kaydedildi. AB27'de emisyonun artış gösterdiği sektörler, soğutma ve havalandırma sistemleri olduğu kadar ulaşım, çimento üretimi, kamu elektrik ve ısı üretimi.

Ekonomik ve Mali İşler

- AB Komisyonu, mali danışmanlık alanında bir bildirge yayımladı. Bildirge, mevcut finans hizmetleri yapısına yönelik reformlar sunarak, Avrupa Sistemik Risk Konseyi (ESRC) ve Avrupa Finansal Danışmanlar Sistemi (ESFS) adı altında yeni Avrupa Denetleme Kurumlarının oluşturulmasını öngörüyor.

Bildirgeyle teklif edilen finansal danışmanlık paketi iki temel başlık içeriyor:

• Avrupa Sistemik Risk Konseyi (ASRK), finans sisteminin istikrarını tehdit eden riskleri gözlemleyecek ve değerlendirecek. ASRK muhtemel sistem risklerine karşı erken uyarı nın yanında, gereken durumlarda risklere müdahale edilmesi için tavsiye verecek. ASRK'nin oluşturulması, finansal sistemin son krizle açığa çıkan temel zayıflıklarının düzeltilmesini hedef alıyor.

• Avrupa Finansal Danışmanlar Sistemi (AFDS), bireysel finans kurumlarının danışmanlığı için halihazırda, banka tahvilleri (banking securities), sigorta ve emeklilik sigortası sektörlerinden sorumlu Komitelerin dönüşümü ile tasarlandı. AFDS, ulusal danışmanlık şirketlerine Avrupa seviyesinde de görevler vererek, paylaşımcı ve karşılıklı sorumluluk anlayışı üzerine kurulacak. Sistem ayrıca kural uyumunun arttırılması ve uygun danışmanlık hizmetleri sağlanması amacını taşıyor.
 
Bu düzenlemelerin yürürlüğe konmasının denetlenmesi ve verimliliklerinin değerlendirilmesi gerekiyor. Değişikliklerin yürürlüğe girmesinden sonra en geç üç yıl içinde kapsamlı bir rapor yayımlanması öngörülüyor.

Telif Hakları

- Pan-Avrupa müzik telif haklarına ulaşmada E-Ticaret Yuvarlak Masa Toplantısı ile sağlanan gelişmeler, AB Komisyonu tarafından memnuniyetle karşılandı. Eylül ayındaki toplantıda tüm katılımcılar online dünyada tüm Avrupa Ekonomik Alanı'nı (AEA) kapsayacak müzik telif hakları oluşturulmasını kabul ederken, bu olasılığın telif haklarının genellikle sınır içi olması yüzünden azaldığını kabul ettiler.

Fransız Müzik Yapımcıları Derneği SACEM, Pan-Avrupa lisanslı diğer derneklere kendi repertuarlarını lisanslandırmada güveneceğini ve yayımcılar ile diğer dernekler için hak yöneticisi olabileceğini belirtti.

Çok uluslu EMI Plak firmasının repertuar haklarını tüm AEA yöneticilerine devretmeye hazır olmasını ve Apple'ın iTunes'un çok bölgeli temelde yayımcı ve toplayıcı oluşumların haklarını lisanslayabilmesi durumunda, içeriğinin tamamını tüm Avrupalı tüketicilere (şu an iTunes'un kullanılamadığı yerler de dahil) açmaya hazır olması, AB Komisyonu tarafından memnuniyetle karşılandı.

Uzay Teknolojileri

- AB Konseyi, uzay alanında yapılacak geniş kapsamlı araştırma ve ticari faaliyetlerin Avrupa'yı mevcut krizden çekip çıkaracağını söyleyerek Avrupa uzay sektöründe daha fazla ilerleme gerektiği konusunda anlaştılar.

Karar, Avrupa Uzay Ajansı temsilcileri, AB Komisyonu ve AB üyesi ülkelerin temsilcilerinin katıldığı 6. Uzay Konseyi'ni takiben alındı.

Anlaşmanın bir kısmı, Çevre ve Güvenlik için Küresel Denetim'in (GMES) araştırma evresinden çalışır hale geçmesinin teşvik edilmesine odaklanıyor. AB'nin Galileo sistemi uydu navigasyon hizmetleri sunarken, GMES çevrenin durum ve değerlendirilmesi hakkında bilgi sağlayacak.

Ekonomi

- Endüstriyel yeni siparişler endeksi Mart 2009'da bir ay öncesine göre Euro Alanı'nda %0,8 oranında düştü. Endeks şubat ayında değişmemişti. AB27'de yeni siparişler mart ayında %0,7, şubat ayında ise %1,2 azaldı. Talep dalgalanmalarının daha kuvvetli olduğu gemi, demiryolu ve havacılık ekipmanları hariç, endüstriyel yeni siparişler endeksi Euro Alanı'nda %0,2 ve AB27'de ise %0,1 düştü.

Bir sene öncesi ile karşılaştırıldığında endeks Mart 2009'da Euro Alanı'nda %26,9 ve AB 27'de %25,5 oranında düştü. Gemi, demiryolu ve havacılık ekipmanları hariç, toplam sanayi Euro Alanı'nda %26,6 ve AB27'de %24,9 düşüş gösterdi.

Aylık olarak, bir önceki ay ile karşılaştırıldığında Mart 2009'da sermaye malları için siparişler Euro Alanı'nda %2,1, AB27'de ise %0,2 düştü. Dayanıklı tüketim malları Euro Alanı'nda %1,8 ve AB 27'de %0,5 azaldı. Ara mallar sırasıyla %1,6 ve %1,5 düştü.

Verisi mevcut ülkeler arasında en büyük artış Danimarka (+%44,0), Portekiz (+%25,6) ve Macaristan'da (+%19,9), en büyük düşüşler ise Litvanya (-%8,2), Slovenya (-%7,6) ve Bulgaristan'da (-%7,1) gözlemlendi.

- Mevsime göre ayarlanan işsizlik oranı Euro Alanı'nda mart ayına kıyasla Nisan 2009'da %9,2 olarak gerçekleşti. 2008 yılı Nisan ayında ise bu oran %7,3 değerindeydi. AB27 işsizlik oranı ise %8,4 olarak gerçekleşen Mart ayına kıyasla 2009 yılı Nisan ayında %8,6 olarak belirlendi.

2008 yılı Nisan ayında ise bu oran %6,8 şeklinde kaydedilmişti. Bunlar, Euro Alanı için Eylül 1999'dan ve AB27 için ise Şubat 2006'dan beri gözlemlenen en yüksek değerler.

Eurostat, 14,5 milyonu Euro alanından olmak üzere AB27'de yaşayan toplam 20,8 milyon kadın ve erkeğin 2009 yılı Nisan ayında işsiz olduğunu tahmin etmekte.

Verileri mevcut ülkeler arasında en düşük işsizlik oranı Hollanda (%3,0) ve Avusturya (%4,2) en yüksek oranlar ise İspanya (%18,1), Letonya (%17,4) ve Litvanya (%16,8) olarak kaydedildi.
*
BRÜKSEL'DE GELECEK AY

AB Kurumları

• 4-7 Haziran, Avrupa Parlamentosu Seçimleri
• 4-5 Haziran, Adalet ve İç İşleri Konseyi
• 9 Haziran, Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi (Ecofin)
• 18-19 Haziran, AB Liderler Zirvesi
 
Konferanslar-Seminerler

• 4-5 Haziran, "Avrupa Dış Yardım Projeleri ve Mantıksal Çerçevesi",
www.welcomeurope.com 
• 11-12 Haziran, "İpek Yolu'nun Tekrar Açılışı", Almatı-Kazakistan, IRU,
www.iru.org 
• 17 Haziran, "Kimyasalların AB ve Dünya Çapında Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Paketlenmesi", AB Komisyonu,
www.ec.europa.eu 
• 23 Haziran, "Yakıt Pili Zirvesi", Hamburg, Almanya,
www.fuelcelleurope.org 
• 23 Haziran, "Climate Change: Keys to a concerted Policy Shift", Friends of Europe,
www.friendsofeurope.org 
 
HAZIRLAYANLAR :
Suna Orçun – Fatma Çetin
bxloffice@tusiad.org 
www.tusiad.org