AB – Türkiye
- Avrupa Parlamentosu (AP) Dış İlişkiler Komisyonu üyesi Alman milletvekili Elmar Brok (Hıristiyan Demokrat) tarafından hazırlanan genişleme raporu, AP genel kurulunda yapılan oylamada kabul edildi. Raporda yer alan bazı noktalar:
• AB Komşu Ülkeler Politikası kapsamındaki doğu ülkeleri Avrupa ülkeleri olarak tanımlanmaktadır ve bu ülkelerden bazıları Avrupa perspektiflerini ve hedeflerini açık bir şekilde bildirmiştir.
• Genişleme stratejisi müzakere metodolojisinden farklı olarak, AB'nin genişleme politikasıyla ilgili hedeflerini, genişleme politikasının etkinliğini ve geleceğini ve ayrıca AB'nin komşularıyla ilişkilerini tanımlamaktadır.
• Genişleme politikası, aday statüsü verilmiş ve müzakerelere başlamış ülkeleri, AB perspektifi olan ülkeleri, üyelik müzakerelerine henüz başlamamış ülkeleri kapsamalıdır.
• Ancak izlenen politikalar, yukarıda belirtilen kategorilerdeki ülkelerin AB ile ilişkilerinde bir kategoriden diğerine geçen değişimlerden bağımsız olmalı ve böyle değişikliklerin olmasına olanak sağlamalıdır.
• AB'nin genişleme stratejisi AB'nin mevcut ve gelecekteki vatandaşlarına anlatılmalıdır.
• Açık bir şekilde üyelik hedefi gösterilen bütün aday ülkelere verilen taahhütler teyit edilmektedir. AB'nin bütünleşme kapasitesi dikkate alınmalıdır.
• Aday ülkeler kendi iç sorunlarını AB'ye üye olmadan önce çözümlemelidir.
• AB'nin siyasi bir birlik olma çabaları ancak aday ülkelerin her birinin üyeliğinin AB kamuoyu tarafından desteklenmesi halinde mümkündür. Genişleme politikası paralelinde iyi bir iletişim politikası gereklidir.
• "Barselona Süreci: Akdeniz İçin Birlik" projesi AB'nin güney komşularıyla ilişkilerini derinleştirmesi açısından olumlu bir gelişmedir.
• AB'nin Karadeniz Stratejisi mevcut sinerji girişiminden daha kapsamlıdır ve Karadeniz'de bir birlik kurulması vizyonuna sahiptir. Kurulacak böyle bir birlik AB, Türkiye ve Karadeniz'e kıyısı olan ülkeleri eşit ortaklar olarak içine almalı, Rusya'nın da birliğe bağlı olması için çaba gösterilmelidir. Bu birlik kapsamında bölgedeki sorunlar hakkında AB'nin daha etkin bir rol oynaması mümkün olabilecektir.
• AB'nin vize politikası Batı Balkan ülkeleri dikkate alınarak geliştirilmeli ve bu ülke vatandaşlarının ve özellikle gençlerinin "Gençlik", "Erasmus" ve "Kültür" programlarına katılımı teşvik edilmelidir.
Raporun görüşüldüğü oturuma katılan genişlemeden sorumlu AB Komiseri Olli Rehn bir konuşma yaparak AB Komisyonu'nun genişleme gündemi hakkında bilgi verdi. AB'nin genişleme gündeminin batı Balkan ülkeleri ve Türkiye'yi kapsadığını vurgulayan Rehn, AP raporunun da bu hususu teyit ettiğini, raporda yer alan Avrupa Ekonomik Alanı+ önerisinin ekonomik küreselleşmenin yaşandığı günümüzde olumlu bir öneri olduğu, bununla birlikte Batı Balkanlar ve Türkiye'nin AB'ye üyelik perspektifinin çok açık olması nedeniyle bu öneriyle ilişkilendirilemeyeceğinin altını çizdi. Rehn, Batı Balkan ülkeleri ve Türkiye'ye AB'ye üyelik dışında yeni bir öneri getirilmemesi gerektiğini belirtti.
Türkiye'nin AB'ye üyeliği sürecinde 2008 yılı içinde yeterli ilerleme kaydedilemediğini söyleyen Rehn, AB'nin daha önceden belirlenmiş olan müzakere çerçevesi kapsamında ilerleme kaydetmek istediğini, Türkiye'nin de devlet kurumlarının demokratik işleyişini geliştirerek AB yolculuğuna kararlılıkla devam etmesi gerektiğini belirtti.
- Fransa Ulusal Meclisi 10 Temmuz'daki toplantısında AB'ye yeni katılacak ülkelerin üyeliğinin halk oylamasına sunulması teklifini de içeren anayasa değişikliği paketini kabul etti. Kabul edilen değişiklik önergesiyle, AB'ye yeni üye olacak ülkeler için doğrudan halk oylamasına gidilmesi şartı korunurken, meclis ve senato üyelerinin beşte üçünün talep etmesi halinde, cumhurbaşkanı, söz konusu ülkenin üyeliğinin onaylanmasına parlamentonun onay verip vermeyeceğine karar verecek.
Anayasa değişikliği paketi gelecek hafta Senato Genel Kurulu'na, daha sonra da Ulusal Meclis'i ve Senato'yu bir araya getiren Parlamento Genel Kurulu'na sunulacak. Parlamentonun, paketin tamamını oylamak üzere 21 temmuz tarihinde toplanması bekleniyor.
Avrupa İşleri Bakanı Jean-Pierre Jouyet'nin "Türkiye'ye hakaret" olarak tanımladığı bir önceki "%5" teklifini iptal eden Senato'nun, bu kez uzlaşma kararını onaylaması güçlü bir olasılık sayılıyor.
Akdeniz İçin Birlik
- 13 Temmuz'da gerçekleştirilen Barselona Süreci: Akdeniz İçin Birlik Liderler Zirvesi'nde AB ülkeleri dahil toplam 43 ülkenin liderleri bir araya geldi. Zirveye Başbakan Recep tayip Erdoğan da katıldı.
Akdeniz İçin Birlik'in kurumsal yapısının nasıl olacağı henüz belirlenmemiş olmakla beraber Brüksel'de yerleşik bir Ortak Komite ve ortak sekreterlik kurulması; Ortak Komite'nin üst düzey görevlilerin toplantıları için hazırlıkları yapmasına karar verildi. Liderler düzeyinde gerçekleşecek olan zirveler ise iki yılda bir düzenlenecek.
Zirve ortak bildirisi:
13 Temmuz'da Paris'te bir araya gelen devlet başkanı ve başbakanlar Akdeniz'in bir barış, istikrar, demokrasi, işbirliği ve refah bölgesi olması yönündeki ortak siyasi amaçlarını dile getirmektedir. Barselona Süreci: Akdeniz İçin Birlik, bölgesel bütünleşme ve uyum potansiyelini artırma amaçlı ve çok taraflı ortaklıktır. Devlet başkanları ve başbakanlar da Akdeniz'in bütün ülkelerin siyasi gündemlerindeki önemini teyit etmektedir. Bu girişimin ekonomik ve sosyal kalkınma, dünyanın gıda güvenliğiyle ilgili sorunlar, çevreye verilen zararlar, iklim değişikliği, çölleşme, sürdürülebilir kalkınma, göç, enerji, terör, kültürler arası diyalog gibi Akdeniz'in ortak sorunlarına çözüm bulma alanında önemli rol oynaması öngörülmektedir. Arap Ligi devletleri de Barselona Süreci toplantılarına katılmaya davet edilecektir. Ayrıca Bosna Hersek, Hırvatistan, Monako ve Karadağ da Barselona Süreci müktesebatını kabul etmiştir.
Ortak bildiride Türkiye, Hırvatistan ile birlikte AB müzakere sürecindeki üyeliğine aday ülke olarak belirtiliyor. Ayrıca Suriye ve İsrail arasındaki görüşmelerin Türkiye himayesinde sürdürüldüğü de zirve sonuç belgesinde yer almaktadır.
Lizbon Antlaşması
- Hollanda 8 Temmuz'da Lizbon Antlaşması'nı 15'e karşı 60 oyla onayladı. Böylece antlaşma 21 AB üyesi tarafından onaylanmış oldu. Hollandalılar 2005 yılında düzenlenen halk oylamasında AB Anayasası metnini reddetmişlerdi.
Devlet Yardımları
- AB Komisyonu KOBİ'lere, ar-ge, yenilikçilik, bölgesel kalkınma, eğitim, istihdam ve risk sermayesi alanlarında kullandırılacak devlet yardımlarının öncelikle Komisyon'a bildirilmesi ve onay alınmasının gerekmediği durumları belirleyen bir yönetmelik yayınladı. Yönetmelik aynı zamanda çevre korumasıyla ve girişimciliğin teşvik edilmesiyle ilgili devlet yardımlarını da içeriyor.
Bu yönetmelik ile daha önce toplam beş yönetmelik ile açıklanan blok muafiyeti kuralları tek bir yönetmelik altında toplanmış ve sadeleştirilmiş oluyor. Yönetmelik ayrıca Komisyon'un Haziran ayı içinde yayınladığı Avrupa Küçük İşletmeler Girişimi'ni destekleyen noktalar içeriyor.
Yönetmeliğin kapsadığı alanlar:
• KOBİ'lerin yatırım ve istihdamı;
• Kadın girişimciler tarafından kurulan işletmeler;
• KOBİ'ler yararına verilen danışmanlık hizmetleri;
• Ar – Ge;
• Teknik altyapı inceleme çalışmaları,
• KOBİ'lerin fuarlara katılımı;
• Eğitim ve toplumda daha az şanslı olan kişilerin istihdamı;
• Tarım ve balıkçılık sektörleriyle ilgili ar – ge çalışmaları;
• Bölgesel yatırım ve istihdam; KOBİ'lerin fikri mülkiyet haklarından kaynaklanan maliyetleri.
Vergi
- AB Komisyonu üye ülkelerin hizmet sektöründe bazı kategorilerde düşük oranda katma değer vergisi (KDV) uygulayabilmesini sağlamak üzere bir yönerge yayınladı. Bu sektör grupları işgücü yoğun olarak adlandırılan hizmetler ile restoran işletmeciliği gibi yerel olarak sunulan hizmetleri kapsıyor. Avrupa Küçük İşletmeler Girişimi kapsamındaki bu değişiklik ile ağırlıklı olarak KOBİ'lerin faaliyet gösterdiği sektörlerde KDV uygulamalarına kolaylık getirmek amaçlanıyor. KDV'nin hangi oranlarda uygulanacağı ise üye ülkelerin kararına bırakılıyor.
Yönergeye göre işgücü yoğun hizmetlerin azaltılmış KDV oranları listesine kalıcı bir şekilde eklenecek. Bu kategoriye yerel olarak sağlanan hizmetler de eklenecek:
• Taşınabilen eşyaların küçük tamiratları. Bisikletler ve diğer taşıtların tamiratı bu kategori dışında yer alıyor.
• Temizlik, yaşlıların ve hastaların bakımı gibi ev hizmetleri;
• Berber ve güzellik hizmetleri gibi kişisel bakım hizmetleri;
• Kültürel ve dini mirasların, tarihi eserlerin restorasyonu ve tamiratı.
Genel olarak AB ülkelerinde mal ve hizmetlere en az %15 KDV oranı uygulanıyor. Üye ülkeler indirimli KDV oranları listesinde yer alan ürün ve hizmetler için %5'ten az olmamak kaydıyla uygulama yapabiliyor.
Ulaştırma
- AB Komisyonu "Ulaşımı Çevrecileştirme" (Greening Transport) başlığı, ulaşım hizmetlerini çevre açısından sürdürülebilir kılmayı hedefleyen bir yasa paketi yayınladı. Pakette öncelikle ulaşım hizmeti ücretlerinin gerçek maliyetleri yansıtması, demiryolu taşımacılığında gürültünün azaltılması, ulaşımın çevreye daha az zararlı olmasını sağlamaya yönelik önlemler yer alıyor. Ayrıca çevre dostu ulaşımla ilgili mevcut AB önlemlerinin bir envanterinin de bulunduğu pakette Komisyon'un 2009 öncesinde ele alacağı girişimlere de yer veriliyor.
Tarım ve Hayvancılık
- AB Komisyonu 9 Temmuz'da üye ülkelerden tarımsal harcamalarda AB kurallarıyla uyumsuzluk ve uygun olmayan kontrol süreçleri gibi nedenlerle 410 milyon €'luk geri ödeme alınacağını açıkladı. Almanya, İspanya, Fransa, İngiltere, Yunanistan, İtalya, Hollanda, Polonya ve İsveç tarafından yapılacak geri ödemeler Topluluk bütçesine geri dönecek.
En yüksek ödemeleri ise İtalya (145,2 milyon €), Yunanistan (127,7 milyon €) ve İngiltere (69,4 milyon €) yapacak.
- AB Komisyonu 8 Temmuz'da balıkçılık sektöründeki yakıt kriziyle başa çıkabilmek için bir acil durum tedbir paketi kabul etti. Pakette 2 yıllık bir dönem için Avrupa Balıkçılık Fonu (EFF) yönetmeliği hükümlerinin bir kısmına uyma zorunluluğunu ortadan kaldıracak bir Konsey yönetmeliği önerisi ve bir Bildirge bulunuyor.
Öneride yakıt krizine karşı 4 önlem yer alıyor:
- Balıkçılık aktivitesinin geçici olarak durması, yakıt tasarrufu, enerji denetimi gibi alanlarda acil durum tedbirleri ve yeniden yapılandırma çalışmaları.
- Yeniden yapılandırma çalışmalarına katılan balıkçı filolarına yönelik önlemler.
- Balığın değerini arttırmak için piyasa tedbirleri.
- EFF fonlarını kullanmayı kolaylaştırma EFF'nin faydalarından yararlanmayı sağlayan tedbirler.
AB Komisyonu paketi ilk olarak 17 Haziran'da duyurmuştu. AB'de 2002 yılından beri balıkçılık sektörünün petrol harcamaları %240 arttı.
Euro Alanı
- 8 Temmuz'da bir araya gelen AB Maliye Bakanları, Slovakya'nın Euro bölgesine dahil olması için gerekli koşulları yerine getirdiğini belirterek yıl sonunda Euro bölgesine dahil edilmesini resmi bir şekilde onayladı.
Avrupa Merkez Bankası daha önce Slovakya'daki %3,6'lık mevcut yüksek enflasyon oranının endişe verici olduğunu açıklamıştı. AB Komisyonu ise 7 Mayıs'ta Slovakya'nın Euro Alanı'na katılabilmesi için gerekli koşulları yerine getirdiğini belirtmişti. 1 Euro 30.1260 Slovak Koruna'sına denk gelecek.
Avrupa Yatırım Bankası (AYB)
- AYB, doğal gaz ağının genişletilmesi ve günümüz koşullarına uyarlanması için Hollanda'ya 500 milyon Euro tutarında kredi sağladı. Bu kredi ile AYB, toplam 1,1 milyar Euro maliyetindeki projenin bir bölümünün finansmanı gerçekleştirmiş olacak. Mevcut doğal gaz ağına ek olarak yapılacak boru hattı, trans-Avrupa enerji ağı projesine uygun olarak inşa edilecek.
- AYB, kamu sektörünün ve üniversitelerin ar-ge projelerini desteklemek ve başkent Varşova ile Baltık Denizi kıyısındaki Gdynia şehrini birbirine bağlayacak olan demiryolu inşasının finansmanı için Polonya'ya toplam 1 milyar Euro'luk kredi sağladı. İnternet bağlantısı için
- Almanya/Hessen merkezli B. Braun Melsungen AG şirketi ar-ge altyapısını geliştirmek ve yenilikçi eczacılık ürünleri geliştirmek üzere AYB'den 125 milyon Euro tutarında kredi kullanacak. Şirket dünya çapında toplam 35 bin kişi istihdam ediyor.
*
BRÜKSEL'DE GELECEK AY
AB Kurumları
• 15 Temmuz, Tarım ve Balıkçılık Bakanlar Konseyi
• 17 Temmuz, Ekonomik Mali Konsey
• 22-23 Temmuz, Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi
• 24-25 Temmuz, Adalet ve İçişleri Bakanlar Konseyi
• 25 Temmuz, AB – Güney Afrika Zirvesi
Konferanslar-Seminerler
• 16 Temmuz, "Solutions to modernise and simplify the current tobacco tax rules", Europen Commission
http://ec.europa.eu/commission_barroso/kovacs/index_en.htm
Dr Bahadir Kaleagasi
TUSIAD
Turkish Industrialists' & Business Association
Representative to the EU and BUSINESSEUROPE
(The Confederation of European Business)
Avenue des Gaulois, 13 - 1040 BRUSSELS
T: +32 2 7364047 F: +32 2 7363993
kaleagasi@tusiad.org www.tusiad.org