BU SAYIDA:
AB – TÜRKİYE
AB – SURİYE
AB - İRAN
AB – PERU
AB – LİBYA
AB – GÜNEY SUDAN
AB KURUMLARI
SAĞLIK
GÜMRÜK POLİTİKASI
KÜLTÜR
AB – Türkiye
- Genişleme ve Komşu Ülkeler Politikasından sorumlu AB Komiseri Stefan Füle’nin sözcüsü Natasha Butler düzenlediği basın toplantısında yöneltilen bir soruya cevaben AB Komisyonu olarak Türkiye’de internet filtrelenmesiyle ilgili süreci yakından takip ettiklerini belirtti. Butler ifade özgürlüğü ve halkın bilgi edinme hakkının genel kelime listelerine dayanarak internet sitelerine erişimin engellenmesi sonucu ihlal edilebileceğini ve bu konuda dikkatli olunması gerektiğini de vurguladı. Butler, internette çocuk ve gençleri korumak amacıyla tasarlanan uygulamaların hedeflerinin iyi belirlenmesi ve orantılı bir şekilde uygulanması gerektiğinin de altını çizdi.
- İçeriğinde Türkiye ile ilgili bir oturumun da yer aldığı Avrupa İş Dünyası Zirvesi 18 – 19 Mayıs tarihlerinde Brüksel’de gerçekleştirildi. Zirvede Avrupa ekonomisinin geleceği AB politikaları, çok taraflı ve ikili ilişkiler eksenlerinde ele alındı. AB Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso’nun Avrupa İş Dünyası Zirvesi açılış konuşmasında AB’nin açık ekonomi ve hukukun üstünlüğüne dayanan toplumlar ile kendine has sürdürülebilir bir siyasi, ekonomik ve sosyal model olduğunu vurgularken, 500 milyon tüketici, 22 milyon şirket ile dünyanın en büyük ticaret ortağı olduğunun da altını çizdi. Türkiye ile ilgili bir soruya da cevap veren Barroso, AB Komisyonu’nun Türkiye’nin üyeliğine destek verdiğini ve AB’ye artı değer katacağını vurguladı. Barroso müzakerelerde bazı AB üye ülkelerinin henüz Türkiye’yi AB üyesi olarak kabul etmeye hazır olmamaları nedeniyle bazı sıkıntılar yaşandığını ve demokratik bir yapı olan birliğin tüm üyelerin görüşlerini dikkate alması gerektiğini belirtti.
Barroso AB ve Türkiye’nin daha da yakınlaşması için çalışmaya devam edilmesi gerektiğini de ekledi. Zirvenin ilk oturumunda AB’nin önümüzdeki dönem ekonomik politikaları tartışılırken, oturumda söz alan Accenture Yönetim Kurulu Başkanı Pierre Nanterre, AB’nin rekabetçi gücünün artırılabilmesi için genişlemenin önemine dikkat çekti. Nanterre bu bağlamda Türkiye’nin çok önemli bir ülke olduğunu, dinamik ve genç bir pazar olarak AB’ye katılmasının AB için çok büyük bir kazanç olacağını vurguladı.
Zirve kapsamında “AB ve Türkiye: Köprüler Kurmak ve Refahı Artırmak” başlığı altında düzenlenen oturuma Genişleme ve Komşu Ülkeler Politikasından sorumlu AB Komiseri Stefan Füle, Türkiye Cumhuriyeti AB nezdinde Daimi Temsilcisi Büyükelçi Selim Kuneralp, Boğaziçi Enstitüsü Başkanı ve TÜSİAD Uluslararası Koordinatörü Dr. Bahadır Kaleağası, BNP Paribas Fortis Belçika Kurumsal ve Kamu Bankacılığı Başkanı Yvan de Cock ve Avrupa Yatırım Bankası Başkan Yardımcısı Mathias Kollatz-Ahnen konuşmacı olarak katıldı.
Stefan Füle konuşmasında Türkiye ile mevcut ekonomik ilişkilerin yoğunluğuna dikkat çekerek, üyelik müzakereleri aracılığıyla derinleştirilmeye devam edilmesi gerektiğini vurguladı. Füle Türkiye’nin Avrupa’nın rekabetçiliğine net katkı sağlayan bir ülke olduğunu ve AB için güvenlik, istikrar, refah ve enerji arzı açısından stratejik önem taşıdığını belirtti. Türkiye’de hukukun üstünlüğünün tam olarak uygulanmasının yanı sıra ekonomik ve demokratik reform sürecinin canlandırılması gerektiğini belirten Füle, müzakerelerde başlıkların açılmaya devam etmesi için rekabet alanında devlet yardımları ve kamu alımları mevzuatının AB ile uyumunun tamamlanması gerektiğini de ekledi. Füle Türk iş dünyasının AB ile ilişkilerde vize sıkıntısının bir an önce giderilmesi konusundaki sabırsızlığını anladığını belirterek, Temmuz itibariyle Türkiye’deki AB üyesi ülke konsolosluklarının daha basitleştirilmiş ve uyum içinde bir vize rejimi uygulamaya başlayacaklarını ekledi. Füle bu gelişmeyi nihai hedef olan vizesiz bir rejim yolunda atılmış önemli bir adım olarak nitelendirdi.
Oturumda söz alan Boğaziçi Enstitüsü Başkanı ve TÜSİAD Uluslararası Koordinatörü Dr. Bahadır Kaleağası Türkiye’nin AB üyeliğinin üçlü bir kazankazan- kazan formülü olduğunu belirten Kaleağası, tam üyeliğin hem Türkiye, hem AB, hem de küresel düzen için büyük artılar yaratacağına dikkat çekti. Kaleağası, Türkiye’nin AB ile mevzuat uyumunun %60’a ulaştığını ve finans, sanayi ve hizmetler gibi sektörlerde Türkiye’nin AB’nin bir parçası konumunda olduğunu ekleyen Kaleağası, mevzuatın geri kalan %40’lık bölümün büyük bir kısmını tarım politikasının oluşturduğunu vurguladı. 21. Yüzyıl’ın yeni küresel düzeninde her ülkenin ekonomik çıkarlarını savunması için milletler üstü bir birliktelik yapısına ihtiyaç bulunduğunu vurgulayan Kaleağası, bu noktada Türkiye’nin diğer Avrupa ülkelerinden herhangi bir fakı olmadığını belirtti. Kaleağası küresel olarak orta ölçekli bir ülke konumunda olan Türkiye’nin, demokratik bir serbest piyasa ekonomisi olarak geleceğini şekillendirmesi yolunda AB üyeliği önemli bir yapı taşı olacağının da altını çizdi.
- Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Basın Özgürlüğü Temsilcisi Dunya Mijatovic Türkiye’de Basın Yasası’na yapılan son değişiklerin ve internete getirilen kısıtlamaların ifade özgürlüğünü ve bilgiye erişimi daha da kısıtlayabileceğini belirtti. Mijatovic Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’na gönderdiği mektupta Anayasa Mahkemesi’nin 2 Mayıs 2011’de Basın Yasası değişikliğine onay vererek savcıların gazetecilere karşı makaleleri yayımlandıktan yıllar sonra dahi ceza davası açabilme hakkı tanıması konusundaki endişesini dile getirdi. Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen Basın Yasası 26. Maddesi savcılara bir makalenin günlük bir gazetede yayımlanmasından sonra iki ay, başka bir mecrada yayımlanmasından sonra dört ay içinde ceza davası açabilme süre sınırlaması getiriyordu.
Mijatovic, Anayasa Mahkemesi’nin bu kararının değiştirilmemesi durumunda muhalif görüş ifade eden gazetecilerin sürekli bir cezai yaptırım tehdidi içinde çalışmaları gerekeceğini vurguladı.
Mijatovic ayrıca hükümetin tüm internet kullanıcıları için zorunlu içerik filtreleme sistemi uygulama planlarından ötürü duyduğu kaygıyı da dile getirdi.
Mijatovic, seçilmesi için hazırlanan dört filtrenin her birinin belirli internet sitelerine erişimi engelleyeceğini ancak bu sitelerin engellenme kıstaslarının kamuya açık olmadığını belirterek, internet kullanıcılarının içerik filtreleri kullanma veya kullanmama konusunda özgür olmaları gerektiğini, uygulamaya sokulduğu takdirde bu zorunlu filtrelerin bilginin serbest dolaşımı alanındaki AGİT ve uluslararası standartlarla çelişeceğini vurguladı.
Mijatovic ayrıca çocukların internetteki zararlı içerikten korunması amacıyla internet alan adları oluşturulmasında kullanılması yasaklanacak 138 kelimelik listenin de başarıya ulaşamayacak bir yöntem olduğunu ve ancak bu kelimeleri içeren bir takım sitelere erişimi engelleme sonucunu doğuracağını belirtti. Mijatovic Türkiye’deki basın mevzuatını AGİT’in ifade özgürlüğü standartlarına getirmek için temsilciliğinin kaynaklarından yararlanılabileceğini de vurguladı.
AB – Suriye
- AB Dış İşleri Bakanları Suriye’deki güvenlik güçleri tarafından barışçı protestoculara karşı uygulanması kabul edilemez şiddeti ve devam eden baskıcılığı en güçlü şekilde kınadı ve sorumluların hesap vermesi gerektiğini vurguladı. AB Suriyeli yetkililere Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi’nin 29 Nisan tarihli kararınca İnsan Hakları Yüksek Komiserliği tarafından gönderilecek heyeti kabul etmesi ve izin vermesi çağrısında bulundu. AB Dış İşleri Bakanları ayrıca barışçı protestolara katıldıkları için tutuklananların ve tüm siyasi mahkûmlar ve insan hakları savunucularının da derhal tahliye edilmesini isteyerek, Suriye makamlarının yabancı basına ülkede gelişen olayları serbestçe aktarma izni vermemesi nedeniyle duydukları kaygıyı dile getirdiler.
Dış İşleri Bakanları Konseyi toplantısı sonucunda AB’nin Suriye ile yeni ikili işbirliği programları hazırlıklarının ve Komşu Ülkeler Politikası ile Akdeniz İşbirliği kapsamındaki mevcut ikili işbirliği programlarının askıya alınmasına karar verildi.
Konsey ayrıca Avrupa Yatırım Bankası’na Suriye’de yeni finansman çalışmalarına onay vermemesi çağrısında da bulundu. AB ayrıca Suriye ile Ortaklık Anlaşması’nın imzalanmasının gündemden çıkarıldığını da bildirdi. Konsey ayrıca Suriye Başkanı Beşir Esad’ın da dâhil olduğu üst yönetimin malvarlıklarının dondurulmasına ve bu kişilere AB’ye seyahat yasağı getirilmesine de karar verdi.
AB - İran
- AB Dış İşleri Bakanları Konseyi’nde İran’a karşı ülkenin nükleer programının doğurduğu kaygılar neticesinde alınan kısıtlayıcı tedbirlerin sertleştirilmesi kararı alındı. Karara göre seyahat kısıtlaması ve malvarlığının dondurulması gibi AB’nin özerk tedbirlerine tabi olan kişiler listesine ek isimler dâhil edildi. Bu tedbirlere konu olan kişi ve kurumların listesi karar ile birlikte AB Resmi Gazetesi’nde 24 Mayıs 2011 tarihinde yayımlanacak.
AB – Peru
- AB Peru’da 5 Haziran 2011 tarihinde gerçekleştirilecek ikinci tur başkanlık seçimleri için bir Seçim Gözlem Heyeti gönderiyor. Avrupa Parlamentosu üyesi Jose Ignacio Salafranca başkanlığındaki heyette seçim öncesi hazırlıkları ve seçim kampanyalarını Peru genelinde izleyecek, oy verme, oy sayımı ve sonuçların açıklanması ile seçim sonrası dönem süresince gözlemde bulunacak 70 gözlemci bulunuyor. Seçim uzmanlarından oluşan ilk ekip Peru’ya 4 Mayıs tarihinde ulaştı. Uzmanlardan ulaşan bu ekibe uzun vadeli gözlemciler ve ikinci bir kısa vadeli gözlemciler ekibi de katıldı. AB Seçim Gözlem Heyeti seçim haftası süresince yedi AP üyesinden oluşan bir heyetle de desteklenecek.
AB – Libya
- AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası’ndan sorumlu Yüksek Temsilcisi ve AB Komisyon Başkan Yardımcısı Catherine Ashton Libya’ya ziyareti kapsamında geçici Ulusal Konsey Başkanı Mustafa Abdül Celil ile de bir araya geldi. Görüşmede sınır yönetimi ve güvenlik reformunun yanı sıra ekonomi, sağlık ve eğitim ile sivil toplum alanlarında AB’nin Libya halkını desteklemesi konuları masaya yatırıldı. Ashton Libya halkına sağlanacak desteğin sadece günümüz koşulları bağlamında değil uzun vadeli olacağını da belirtti.
AB – Güney Sudan
- AB Dış İşleri Konseyi’nde Güney Sudan’a kalkınma işbirliği çerçevesinde 200 milyon € tutarında mali destek verilmesi kararlaştırıldı. Güney Sudan’ın 9 Temmuz 2011 tarihinde bağımsızlığını ilan etmesi bekleniyor. Güney Sudan’da Ocak 2011 tarihinde bağımsızlık konusunda gerçekleştirilen referandumda halkın %98,83’ü Sudan’dan ayrılmayı desteklemişti. Bu sonuçlar Sudan Başkanı Ömer el- Beşir tarafından kabul edilmişti. Güney Sudan’ın bağımsız ancak kısıtlı imkânlara sahip bir ülke olarak çok sayıda insani ve sosyoekonomik sorunla karşı karşıya kalması bekleniyor. AB 2010 yılı Temmuz ayında da Güney Sudan’da toplumun en savunmasız kesimi için 85 milyon € tutarında mali destek vermişti.
AB Kurumları
- Mart 2011’de AB liderleri zirvesinin öncesinde AB Komisyonu’nun bilgi işlem sistemine internet kanalıyla dışarıdan izinsiz olarak ve bilgi sızdırmak amacıyla erişilmesi üzerine AB kurumları internet güvenlik uzmanlarından oluşan bir takım kurulmasına karar verdi. Komisyon’un dış politika, güvenlik ve mali konularla ilgili bilgilerine erişimi hedefleyen bu girişim sonrasında AB Komisyonu’nun bilgi ve iletişim altyapısının güçlendirilmesi konusunda bazı çalışmalar yapılmıştı. Örneğin Komisyon çalışanlarının ofis dışındayken de elektronik postalarına erişebilmelerini sağlamak için yalnızca bir kullanıcı adı ve şifre girilmesi yeterli olurken, artık bunların yanı sıra sürekli olarak değişik şifreler üreten “şifrematikler” kullanılması gerekli hale getirildi.
Altyapının güçlendirilmesinin yanı sıra oluşturulacak olan Bilgisayar Acil Müdahale Ekibi ile gelecekte bu şekilde dışarıdan müdahale yaşanmasının önüne geçilecek. Bu ekip hâlihazırda Avrupa Parlamentosu, AB Konseyi ve AB Komisyonu’nda mevcut diğer bilgi ve işlem bölümleri arasında işbirliği ve bilgi akışını sağlarken, üye ülkelerdeki ekiplerle de sürekli temas halinde olacak. Kurulacak yeni ekibin Haziran ayı içinde çalışmalarını test etmesi ve 1 Ekim itibarıyla da tam olarak çalışmaya başlaması öngörülüyor.
- AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası’ndan sorumlu Yüksek Temsilcisi ve AB Komisyon Başkan Yardımcısı Catherine Ashton 22 Mayıs Pazar günü Libya’nın Bingazi kentinde kurulan AB ofisinin açılışını gerçekleştirdi. AB ofisi bu ilk dönemde Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlar ile AB’nin İnsani Yardım Ajansı ve ulusal hükümetlerden diplomatların da bulunduğu Tibesti Oteli’nde faaliyet gösterecek. Ofisin AB’nin ve üye ülkelerin bölgedeki desteğini eşgüdümlü bir şekilde artırması amaçlanıyor. Ashton AB’nin Libya’da demokrasi ve daha iyi bir gelecek için mücadele eden kişilerle ilişkilerini geliştirmesinin önemini vurguladı ve AB ofisinin AB’nin Libya halkına desteğinin bir göstergesi olduğunu belirtti.
Sağlık
- AB Komisyonu Aralık 2011’den itibaren “kadmiyum” maddesinin mücevher üretiminde, bazı plastiklerde ve pirinç çubuklarda kullanılmasını yasakladı. Özellikle ithal imitasyon takılarda bulunan kadmiyum maddesinin cilt ile teması nedeniyle insan sağlığını tehdit etmesi nedeniyle getirilen yasak antika değeri taşıyan mücevherleri kapsamıyor. Plastik üretiminde kadmiyum kullanımının yasaklanması ise bu maddeden kaynaklanan çevre kirliliğini önleme amacı taşıyor.
Komisyon’un oluşturduğu yeni kurallar birçok yapı malzemesindeki PVC’nin dönüşümünün sağlanmasını da içeriyor.
Kadmiyumun kansere neden olan ve zehirli bir madde olması nedeniyle AB Konseyi 1988 yılında kadmiyum kullanımı nedeniyle çevre kirliliğine yol açılmasını engellemek amacıyla bir eylem programı oluşturmuştu. Kadmiyum plastikten imal edilen ürünlerde renklendirici ya da sabitleyici olarak kullanılmaktaydı. 1992’den itibaren kadmiyumun plastikten imal ürünlerde kullanımına yasak getirilmişti. Ancak bu yasak alternatif olarak kullanılabilecek başka bir madde olmaması nedeniyle bazı PVC’leri kapsamamıştı. Günümüzde alternatif maddelerin bulunmuş olması nedeniyle Vinyl 2010 programı kapsamında PVC sektöründe kadmiyum kullanımının aşamalı olarak ortadan kaldırılmasına karar verildi. Elektroniklerde ve pillerde kadmiyum kullanımı ise 2004’ten bu yana yasaklanmış bulunuyor. Komisyon’un yeni yasağı REACH Yönetmeliği’nin 17. Eki kapsamında yer alacak.
Gümrük Politikası
- AB Komisyonu Belçika’nın AB ve Avrupa Ekonomik Alanı kapsamındaki gümrük kurallarına tam olarak uyum göstermesi, gümrük yasalarını uyarlaması ve gümrük bürolarını en az Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşmasında belirtildiği sürelerde açık bulundurması yönünde yasal uyarıda bulundu.
Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşması’nın malların taşınmasıyla ilgili kurallarına göre denetimlerin ve işlemlerin tamamlanabilmesi için sınır geçiş noktalarının Pazartesi ve Cuma günleri arasında en az 10 saat; cumartesileri ise en az altı saat süreyle açık tutulması gerekiyor. Ancak Belçika’daki büyük limanlarda, özellikle Anvers limanında bu gerekliliklere uyulmadığı belirlenmiş bulunuyor.
Belçika makamlarının bu önerileri iki ay içinde yerine getirmemesi halinde Komisyon konuyu Avrupa Adalet Mahkemesi’ne taşıyabilecek.
Kültür
- AB Kültür Bakanları “Avrupa Mirası Etiketi” konusunda görüş birliğine vardılar. Bu etiketi bulundurmaya hak kazanacak yerler 2013 yılında açıklanacak. AB Komisyonu Mart 2010’daki girişimiyle, bazı kıstaslar kapsamında Avrupa tarihi ve kültürü açısından önemli yerlerin Avrupa Mirası olarak etiketlendirilmesini önermişti. Avrupa Parlamentosu ve AB Bakanlar Konseyi’nin vardığı uzlaşı sonrasında bu etiketin hangi özellikleri taşıyan bölgelere ya da eserlere verileceği belirlendi.
Konsey’in Haziran ayında, Parlamento’nun da sonbahar aylarında vereceği onay sonrasında Avrupa Mirası belirleme süreci oluşturulacak ve adaylar 2013 yılında gösterilmeye başlanacak. Üye ülkeler Avrupa Mirası Ödülü’ne aday olarak öncelikle dört yer gösterebilecek. Bağımsız uzmanlar tarafından yapılacak değerlendirme sonrasında bu etiketin nerelere verileceği belirlenecek. 2015’ten itibaren ise aday gösterme işlemi her iki yılda bir gerçekleştirilecek. Bağımsız uzmanlar her ülkeden en çok bir bölgeyi seçebilecek. Komisyon’un bu girişimi hâlihazırda mevcut diğer girişimleri ya da örneğin UNESCO’nun “Dünya Kültür Mirası” gibi mimari ya da tabi güzellikleri ön plana koyan etiketlerin yerini alan değil, Avrupa değerlerini ve sembollerini ortaya çıkarmak bakımından onları tamamlayan bir özellik gösteriyor.
*
B R Ü K S E L ’ D E G E L E C E K A Y
AB Kurumları
· 23 Mayıs, Genel İşler Konseyi
· 23 – 24 Mayıs, Dışişleri Konseyi
· 27 Mayıs, Doğu Ortaklığı Zirvesi
· 30 Mayıs – 1 Haziran, Rekabetçilik Konseyi
· 6 – 7 Haziran, İstihdam, Sosyal, Sağlık ve Tüketici İşleri Konseyi
· 9 – 10 Haziran, Adalet ve İç İşleri Konseyi
· 14 Haziran, Eurogroup Toplantısı
· 15 Haziran, Ekonomik ve Mali İşler Konseyi
· 16 Haziran, Ulaşım, Telekomünikasyon ve Enerji Konseyi
· 17 Haziran, Çevre Konseyi
· 20 Haziran, Genel İşler Konseyi
· 20 Haziran, Dışişleri Konseyi
· 24 Haziran, AB Liderler Zirvesi
· 27-28 Haziran, Tarım ve Balıkçılık Konseyi
Konferanslar
· 24 Mayıs, The Shadow Economy: Stifling European Growth?, CEPS, http://www.ceps.be
· 26 Mayıs, The road to visa-free relations with the EU: prospects for Ukraine, Moldova and Georgia, EPC, http://www.epc.eu
· 27 Mayıs, The Global Approach to Migration: which way forward for the external dimension of EU migration policy? , EPC, http://www.epc.eu
· 31 Mayıs, The Future of Nuclear in Europe, CEPS, http://www.ceps.be
· 31 Mayıs, The priorities of the Polish Presidency of the EU, EPC, http://www.epc.eu
· 27 Haziran, Unravelling the puzzle: Challenges for Global Asset Allocation, CEPS, http://www.ceps.be
HAZIRLAYANLAR :
Dilek İştar Ateş – Gamze Erdem Türkelli
*****************************************
Dr Bahadir Kaleagasi
International Coordinator
TUSIAD - Turkish Industry & Business Association
BRUSSELS :
Representation to the EU and BUSINESSEUROPE
(The Confederation of European Business)
T: +32 2 7364047 twitter.com/kaleagasi
kaleagasi@tusiad.org www.tusiad.org