BU SAYIDA:
AB - TÜRKİYE
AB - RUANDA
AB - ÇİN
AB – KORE
AB - ASEM
AVRUPA PARLAMENTOSU
KOMŞU ÜLKELER POLİTİKASI
REKABET VE DEVLET YARDIMLARI
VERGİ
İÇ İŞLERİ
EKONOMİ
AB - Türkiye
- AB Dönem Başkanı Belçika Dışişleri Bakanı Steven Vanackere, Türkiye'nin gerekli düzenlemeleri yapması durumunda 2010 yılı sonuna kadar tam üyelik müzakereleri kapsamında yeni bir başlık açmayı umduklarını belirtti. Vanackere, Belçika Temsilciler Meclisi ile Senato'nun karma komisyonunda milletvekillerinin sorularını yanıtlarken devlet yardımları yasasının benimsenmesi halinde bu başlıkta müzakerelere başlanabileceğini söyledi. Kısa bir süre önce Türkiye'yi ziyaret eden Belçika Dışişleri Bakanı, reform ortamını canlı tutmak için Türkiye'ye AB perspektifi sunulmasının önemini vurguladı.
- Bir dizi temaslarda bulunmak üzere Brüksel'e gelen Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış Avrupa Politikaları Merkezi'nde (EPC) düzenlenen toplantıda bir konuşma yaptı.
Türkiye'nin AB sürecinde Kıbrıs sorunun ciddi bir engel teşkil ettiğini beklirten Egemen Bağış, Doğrudan Ticaret Tüzüğü'nün K. Kıbrıs'a yönelik ekonomik tecrritin ortadan kaldırılması açısından önemine dikkat çekti. AB'nin 2004'teki genişlemesi öncesinde aday ülkeleri de AB liderler zirvesine davet ettiğini belirten Bağış, bu uygulamaya geri dönülmesinin yaralı olacağına işaret etti.
AB'nin terörle mücadele konusunda gösterdiği çabaların yeterli olmadığını, kapasitesini tam olarak kullanmadığını söyleyen Bağış, uyuşturucu çetelerinin çökertilmesini ve dünyanın dört bir yanına dağılmış olan terör örgütü mensuplarını destekleyen örgütlerin yok edilmesini talep etti.
- Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün Türkiye Araştırma ve İş Dünyası Kuruluşları (TURBO) ve Avrupa Parlamentosu Liberal Grubu (ALDE) tarafından ortaklaşa düzenlenen "Küresel krizden çıkışta KOBİ'ler" başlıklı toplantıda bir konuşma yaptı. Nihat Ergün, Türk işadamlarının Avrupa'ya ticaret yaparken karşılaştığı engellere dikkat çekerek, malların ve işadamlarının Avrupa pazarında serbest dolaşımıyla ilgili sıkıntılara dikkat çekti. Böyle bir ortamda rekabetten ve adaletten söz edilemeyeceğine işaret eden Ergün, Yunanistan ve Bulgaristan gibi ülkelerin Türk tırlarına yönelik kota uygulamasının taşımacılık sektörünü olumsuz etkilediğini belirtti. İşadamlarına yönelik vize uygulamasına da değinen Ergün, bu haksız rekabet uygulamasının kaldırılmasını talep etti.
Türkiye'de son dönemde KOBİ'lerin öçalışma ortamlarını kolaylaştırmak amacıyla birçok gelişmeler sağlandığına dikkat çeken Bakan Ergün, bu alanda birçok bilgilendirme toplantısı yaptığı için TÜSİAD'a teşekkür etti.
- Dünya Konsoloslar Federasyonu (FICAC) Avrupa Parlamentosu'nda bir toplantı düzenledi. Daha iyi bir gelecek için birlikte hareket edilmesi çağrısı yapılan toplantıya Türkiye'den Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış ve FICAC Genel Sekreteri ve TÜSİAD International Başkan Yardımcısı Aykut Eken katıldı. 1993 yılında kurulan FICAC'ta 60 ülke temsil ediliyor.
- Avrupa Parlamentosu Liberal Grubu (ALDE) "Türkiye'nin Avrupalı kimliği, kültür ve medyanın rolü" başlıklı bir toplantı düzenledi. Toplantıda Bulgar milletvekili Metin Kazak, ABGS Genel Sekreter Yardımcısı Burak Erdenir, sinema sanatçısı Pelin Batu, Hollandalı Liberal milletvekili Marietje Schaake, gazeteci Aslı Aydıntaşbaş ve Bulgar gazeteci Nahide Deniz birer konuşma yaptı.
Toplantı sırasında söz alan G.Kıbrıslı milletvekili Antigoni Papadopoulou, toplantı gündemiyle ilgili olmamasına karşın Türkiye'nin AB'den çok uzak olduğunu, Fener Rum Patriği'nin Türkiye'de ifade özgürlüğüne sahip olmadığını, iddia etti ve Heybeliada ruhban okulunun kapalı olduğunu söyledi. Toplantının ahengini bozan bu çıkış karşısında salonda bulunan K.Kıbrıslı bir Türk söz alarak Kıbrıslı Türklerin adada kalıcı bir çözüm istediklerini, bu konuda çaba sarfettiklerini belirterek toplantı gündemiyle ilgili olmayan konu hakkında daha fazla zaman almak istemediğini bildirdi
Scaake'nin yeniden söz vermek istememesine karşın yeniden söz alan Papadopoulou ise K. Kıbrıslı Türkler ile ilgili bir sorunları olmadığını söyleyerek her iki tarafın ortak "düşmanının" Türkiye olduğunu iddia etti.
- Brüksel merkezli düşünce kuruluşu Avrupa Politikaları Merkezi (EPC) Türk dış politikasının tartışıldığı bir panel düzenledi. Panele TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Murat Mercan, AB Dış İşleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton'un kabinesinden Alexandros Yannis, Avrupa Parlamentosu Liberal grup üyesi Hollandalı milletvekili Marietje Schaake ve Carnegie Europe adlı düşünce kuruluşundan Sinan Ülgen konuşmacı olarak katıldı.
Konuşmacılar son dönemlerde katettiği ekonomik ilerleme ve dış politika açılımları sayesinde Türkiye'nin bölgesel olmanın ötesinde bir dünya aktörü olma yolunda hızla ilerlediğine işaret ederken, dünyanın da hızlı bir şekilde değiştini, bugünden beş ya da on yıl sonar dünya üzerindeki dengelerin ne şekilde olacağının bilinmediğine değindiler.
AB - Ruanda
- Kalkınmadan sorumlu AB Komiseri Andris Piebalgs 28 – 30 Eylül tarihlerinde AB Belçika Dönem Başkanlığı'nı temsil eden Belçika Kalkınma İşbirliği Bakanı Charles Michel ile Ruanda'yı ziyaret ederek, Ruandalı yetkililerle yüksek düzeyde ikili temaslarda bulundu.
Piebalgs Ruanda ziyareti sırasında toplam tutarı 51,85 milyon € olan iki mali anlaşmaya da imza attı. Bu mali anlaşmaların ilki bölgesel kara yolu ulaşımını desteklemek ve enerji alanında sınır-ötesi işbirliğini artırmak, ikincisi ise Ruanda'nın kamu maliyesi yönetimini istatistiklerin daha düzgün bir şekilde tutulması yöntemiyle iyileştirmek amacı taşıyordu.
Komiser Piebalgs ve Belçikalı bakan Michel Ruanda ziyaretlerinde ayrıca AB Komisyonu ve Belçika tarafından mali destek sağlanan projeleri de inceleyerek, kalkınma yardımının sahadaki etkilerini değerlendirdiler.
AB - Çin
- AB ve Çin arasında 6 Ekim tarihinde bu yıl on üçüncüsü gerçekleştirilecek olan zirvede şu konular ele alınacak:
· AB ve Çin arasındaki stratejik ortaklığın güçlendirilmesi için yapılması gerekenler;
· İklim değişikliği ve enerji;
· Afganistan ve Pakistan'daki son gelişmeler ve küresel silahsızlanma.
AB ile Çin arasındaki diplomatik ilişkiler 1975 yılında kuruldu, 1985 yılında imzalanan AB-Çin Ticaret ve İşbirliği Anlaşması'nın yanı sıra her iki tarafı yasal olarak bağlayan yedi anlaşma daha bulunuyor. Ocak 2007 tarihinde yeni bir Ortaklık ve İşbirliği Anlaşması imzalamak üzere başlayan müzakereler henüz sonuçlandırılmış durumda değil. Aradaki ticaretin boyutu ise 1978'deki 4 milyar €'lık büyüklükten 2009 yılında 296 milyar €'ya ulaşmış bulunuyor.
AB – Kore
- AB ile Kore arasında bu yıl beşincisi düzenlenecek olan zirvede uzun süren müzakereler sonunda üzerinde anlaşmaya varılan AB-Kore Serbest Ticaret Anlaşması imzalanacak. Çin'den sonra AB'nin en önemli ticaret ortağı durumunda olan Kore ile ticaret 2009 yılında 54 milyar €'luk bir büyüklüğe ulaştı. Mal ticaretinde AB'nin Kore'ye karşı ticaret açığı, hizmetler alanında ise ticaret fazlası bulunuyor. Kore'deki yabancı yatırımlar arasında AB birinci sırada yer alıyor.
AB - ASEM
- Sekizinci AB – ASEM zirvesi 4-5 Ekim'de Brüksel'de gerçekleştirilecek. Zirvede görüşülecek konular arasında ilk sıralarda küresel ekonomi yönetimi ve sürdürülebilir kalkınma yer alıyor.
Zirvenin yanı sıra düzenlenecek olan etkinliklerde parlamentolar arası işbirliği toplantıları, iş çevreleri arası görüşmeler ve sivil toplum ile etkileşimler gerçekleştirilecek. ASEM zirvesinde bu yıl Yeni Zelanda, Avustralya ve Rusya da yer alacak.
Avrupa Parlamentosu
- NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen Avrupa Parlamentosu'nda (AP) düzenlenen "NATO ve AB'nin yeni stratejik işbirliği" başlıklı toplantıda AP üyeleri ve 27 AB ülkesinden 55 ulusal milletvekiliyle bir araya geldi. Toplantıda Lizbon Antlaşması'nın yürürlüğe girmesi sonrasında AB ortak güvenlik ve savunma politikasının uygulanmasıyla ilgili güçlükler ve bunları aşmak için alınması gereken tedbirler ele alındı. Rusya ile stratejik ortaklık, kara füze savunma sistemleri ve siber güvenlik konularının yanı sıra Afganistan'daki sivil AB gücü ve AB güvenlik ve savunma politikasının denetimi toplantının ana konularını oluşturdu. Rasmussen Türkiye konusunda ise "geniş kapsamlı bir güvenlik anlaşması" yapılmasını desteklediğini ancak, AB'nin ortak güvenlik ve savunma politikası konusunda alacağı bağımsız kararların NATO tarafından saygıyla karşılanacağını kaydetti.
Toplantıda AB'nin Afganistan Daimi Temsilcisi Vygaudas Usackas, yetkilerin Afgan makamlarına geçmesi sürecinin desteklenmesi, Afgan ekonomisinin farklı kollarının geliştirilerek uyuşturucu üretiminin azaltılması, kadın haklarının geliştirilmesi, bölgesel işbirliğinin artırılması gibi girişimlerle, askeri stratejinin desteklenmesinin önümüzdeki dönemde önem kazanacağını belirtti.
Komşu Ülkeler Politikası
- Avrupa Parlamentosu Sivil Özgürlükler Komitesi'nde kabul edilen ve 7 Ekim'de AP oyuna sunulacak rapora göre Bosna-Hersek ve Arnavutluk vatandaşları yılsonundan itibaren AB'ye seyahatlerinde vizeden muaf olacaklar. AB Sırbistan, Karadağ ve Makedonya vatandaşlarının tabi olduğu vize yükümlülüklerini 30 Kasım 2009 itibariyle kaldırmış, bu karar 19 Aralık 2009 tarihinde yürürlüğe girmişti. Kararın alındığı dönemde Bosna- Hersek ve Arnavutluk'un yasadışı göç, kamu politikası ve güvenliği alanlarında bütün koşulları yerine getirmediği görüşüne varılmıştı. AB Komisyonu Mayıs 2010'da iki ülkenin bu alanlarda gelişme kaydettiğine karar vererek, AB Konseyi ve AP'ye bu iki ülke vatandaşlarının AB'ye gerçekleştirecekleri 3 aydan kısa seyahatlerde vize yükümlülüğünün kaldırılması için tavsiyede bulundu.
Komisyon tavsiyesine göre ancak biyometrik pasaport sahipleri vizeden muaf tutulacak. AP Sivil Özgürlükler Komitesi'nin AB Komisyonu'nun bu tavsiyesine destek veren raporu 49'a 2 oyla kabul edildi.
Rekabet ve Devlet Yardımları
- AB Komisyonu'nun İtalya doğalgaz pazarının rekabete açılması için yürüttüğü çalışmalar sonucunda, İtalya pazarındaki ana doğalgaz tedarikçisi ENI SpA'ya karşı açmış olduğu rekabet ihlali davasında anlaşmaya varıldı. Anlaşma gereğince ENI İtalya'daki üç uluslararası doğalgaz boru hattındaki (TAG, TENP ve Transitgas) hisselerini elden çıkaracak.
Bu şekilde İtalya doğalgaz pazarının rekabete açılması, hane ve şirketlere daha düşük fiyatlarda doğalgaz sağlanması amaçlanıyor. ENI'nin hisselerini elden çıkarmasından sonra İtalya doğalgaz pazarına girişlerin bağımsız bir kurum tarafından düzenlenmesi öngörülüyor.
- AB Komisyonu, bazı üye ülkelerin verdiği devlet yardımlarını inceleyerek, onay verdi. Komisyon tarafından onay verilen devlet yardımları şunlar:
· Hollanda tarafından Mapper Lithography B.V.'ye e-ışın litografya teknolojileri geliştirmesi için doğrudan yardım olarak verilen 5,7 milyon € ve kredi olarak verilen 15,6 milyon € tutarındaki destek;
· Almanya tarafından Sparkassse KölnBonn bankasının yeniden yapılandırılması sürecinde sermaye artırımını desteklemek için verilen 650 milyon € tutarındaki yardım;
· İspanya tarafından elektrik üreticilerine bir kamu hizmeti yükümlülüğü olan yerel kömürden belirli bir elektrik hacmi üretme işleminin maliyetlerini karşılamak için verilmesi planlanan tazminat.
- AB Komisyonu bazı üye ülkelerin devlet yardımı adı altında verdiği bazı mali yardımlar hakkında daha önce başlatılmış soruşturmaların kapatılmasına ve bazı yeni soruşturmalar açılmasına karar verdi. Komisyon Romanya'nın kimyasal madde üreticisi Oltchim'e devlet garantili kredi sağlanacağı yolundaki kaygılar üzerine Kasım 2009'da başlattığı soruşturmayı Romanyalı yetkililerin bu kredinin sağlanmadığı konusundaki bilgilendirmeleri sonucunda kapattı. Komisyon Çek Cumhuriyeti tarafından Snezka Dağı'ndaki teleferik hizmetinin yeniden inşası için verilen 250 milyon Çek korunası (10 milyon €) tutarındaki mali desteğin ise AB devlet yardımı kurallarına uygun olmadığı sonucuna vardı.
Komisyon İspanya'da televizyon ağının genişletilmesi ve dijital sisteme geçiş için mali destek sağlama amacı taşıyan iki işlemin AB devlet yardımları kurallarına uygunluğunu denetlemek amacıyla soruşturma açılmasına karar verdi.
Vergi
- AB Komisyonu Almanya, Yunanistan ve Belçika'nı doğrudan vergi kurallarını değiştirerek, ayrımcı uygulamalara son vermesini istiyor. Almanya'daki uygulama, yabancı şirketlerin kendi şirket grupları içindeki zararlarını karların düşebilmelerini engelliyor; Yunanistan'daki uygulama yurtdışındaki kar payları üzerinden vergi kesintisi yapılmasını gerektirirken, Belçika'daki uygulama ise Brüksel bölgesinde kurulmuş olan kamu makamlarına verilen hediye ve miraslarda ayrıcalıklı vergi oranı sağlıyor.
İç İşleri
- AB Komisyonu Fransa'nın son dönemde Romanları sınır dışı etme eylemlerini değerlendirdi. Temel haklar ve adaletten sorumlu Komiser Vivian Reding, sosyal işlerden sorumlu Komiser Laszlo Andor ve istihdamdan sorumlu Komiser Cecilia Malmström'ün yaptığı sunumları izleyen diğer Komiserler şu kararları aldı:
· AB içinde dolaşım her AB vatandaşının doğal hakkıdır. Bu hak AB yasalarının güvencesi altındadır.
· AB üyeleri kendi ülke sınırları içinde kamu düzen ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür.
Bu yükümlülük yerine getirilirken 2004 tarihli Serbest Dolaşım Yönergesi dikkate alınmalı, milliyet ve etnik temele dayalı ayrımcılık yapılmamalıdır.
· AB Komisyonu 22 Eylül itibarıyla Fransa hükümetinin verdiği bilgiye göre Fransa'nın yaz aylarında gerçekleştirdiği eylemlerin belirli bir etnik azınlığa yönelik olmadığını kabul etmiştir.
· Fransız makamları AB Temel Haklar Şartı ve AB Anlaşmaları doğrultusunda AB yasalarının eksiz uygulanmasını sağlamaktadır.
· Fransa 2004 tarihli Serbest Dolaşım Yönergesi'ni tam olarak uygulamaya koymamıştır. Bu Yönergenin uyarlanması için gerekli takvimi 15 Ekim'e kadar Komisyon'a iletmesi gerekecektir.
· Romanların toplum ile bütünleşmesi tüm AB üyelerinin ortak sorumluluğudur.
· 7 Eylül'de kurulan çalışma grubu Romanların durumunu inceleyerek AB ve üye ülkelerinde Romanların toplumlu bütünleşmesi için gerekli projelere sağlanacak fonların yeterliliğine karar verecek ve üye ülkelerde uygulanmak üzere Nisan 2011'e kadar bir strateji belirleyecektir.
Ekonomi
- AB Komisyonu tarafından hazırlanan AB 2009 yılı mali raporunda AB bütçesinin 112 milyon €'ya denk gelen %97'lik kısmı harcamalar için kullanıldığı belirtildi. 2008 yılında bu oran %98 olarak gerçekleşmişti. Rapora göre AB tarafından yapılan harcamaların büyük bir kısmı tarım sektörünün yanı sıra krizden çıkışta ekonomik büyümeyi, istihdam artışını, araştırma ve geliştirme çalışmalarını desteklemek amacıyla kullanıldı. AB bütçesinin yaklaşık %70'i üye ülke bütçelerinden GSYİH seviyelerine göre karşılanıyor. AB bütçesine KDV gelirlerinden sağlanan destek son yıllarda düşmeye devam ediyor. 2009 yılında AB bütçesinin %11'i KDV gelirlerinden sağlanırken, ana olarak gümrük vergilerinden oluşan diğer geleneksel kaynaklar bütçenin %12'lik bir kısmını oluşturuyor. Bir önceki yıldan kalan gelirler ve diğer gelirler bütçenin %7,5'ine denk geliyor.
AB bütçesinin 2009 yılında kullanıldığı alanlardan bazıları:
· 7nci Çerçeve Programı kapsamında ar-ge projelerine 6,3 milyar € tutarında yatırım
· 2007 – 2013 Uyum Politikası için tahsis edilen 25,5 milyar € tutarında uyum fonları
· Mali krizden çıkış ve büyüme için kullanılan fonlar (toplam bütçenin %30'una denk gelen büyüklükte)
· Tarım sektörüne verilen doğrudan yardım ve piyasa müdahaleleri şeklindeki 40 milyar € tutarındaki destek
· Gelişmekte olan 140 farklı ülkeye tahsis edilen 12 milyar € tutarındaki kalkınma yardımı
· AB kurumlarının idari masrafları için 7,4 milyar €.
*
B R Ü K S E L ' D E G E L E C E K A Y
AB Kurumları
· 7-8 Ekim, Adalet ve İçişleri Konseyi
· 11-12 Ekim, Rekabetçilik Konseyi
· 14 Ekim, Çevre Konseyi
· 15 Ekim, Ulaştırma, Telekomünikasyon ve Enerji Konseyi
· 18 Ekim, Eurogroup Toplantısı
· 18-21 Ekim, Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu
· 19 Ekim, Ekonomik ve Mali İşler Konseyi
· 21 Ekim, İstihdam, Sosyal, Sağlık ve Tüketici İşleri Konseyi
Konferanslar
· 5 Ekim, Climate Change, Energy and Transport in the EU 2020 - Future of Sustainable Road Transport, CEPS, http://www.ceps.be/
· 6 Ekim, Climate change in Europe - time to adapt? , EPC, http://www.epc.eu
· 7 Ekim, Moldova and the EU, EPC, http://www.epc.eu
· 12 Ekim, Role of the European Parliament: How does it function in reality?, CEPS, http://www.ceps.be/
· 13 Ekim, Caspian energy & the Southern corridor: adding the Balkan dimension, EPC, http://www.epc.eu
· 14 Ekim, Too Fast Too Furious? New trading technologies and financial stability, CEPS, http://www.ceps.be/
· 26 Ekim, EU – China Relations: the next 35 years?, EPC, http://www.epc.eu
· 29 Ekim, Bank State Aids in the Financial Crisis, CEPS, http://www.ceps.be/
HAZIRLAYANLAR :
Dilek İştar Ateş – Gamze Erdem Türkelli
bxloffice@tusiad.org
www.tusiad.org