BU SAYIDA:
AB-TÜRKİYE
ADALET VE İÇİŞLERİ - GÖÇ
EKONOMİK VE MALİ İŞLER
ENERJİ
GIDA SEKTÖRÜ
TELEKOMÜNİKASYON
TÜKETİCİ HAKLARI
SOSYAL İŞLER - SAĞLIK
ŞİRKET İŞLERİ
EKONOMİ
AB-Türkiye
- Türkiye'nin AB üyelik müzakerelerinde Vergilendirme başlığı 30 Haziran'da bakanlar düzeyinde yapılan yedinci Katılım Konferansı toplantısında açıldı. Toplantıda Türkiye delegasyonuna Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, AB delegasyonuna ise Çek Dışişleri Bakanı ve AB Konseyi Başkanı Jan Kohout başkanlık ettiler.
Vergilendirme başlığı kapsamında Türkiye'nin AB politikalarını uygulamaya geçiş süreci açısından çok önemli alanlar görüşmelere açılıyor.
Türkiye tarafından talep edilen geçiş süreleri konusunda AB genel müzakere duruşunu değiştirmeyerek, bu gibi sürelerin ancak istisnai ve sınırlı olarak verilebileceğini yineledi.
Uluslararası yolcu taşımacılığını katma değer vergisinden muaf tutmaya devam edecek kalıcı ayrıcalıklar AB tarafından bazı koşullar altında kabul edilebilir olduğu bildirildi.
AB tarafından vergi mükelleflerinin kayıt veya muafiyet eşiklerine ilişkin bilgi talep edilmesi halinde Türkiye daha geniş bilgi sağlamaya davet edildi.
Vergilendirme başlığı için belirlenen kapanış kriterleri şunlardır:
• Türkiye'nin Katılım Anlaşması Ek Protokolünü bütünüyle kabul etmesi.
• KDV ve özel tüketim vergilerini kapsayan AB müktesebatına göre KDV uygulamasında yerli ve ithal ürün ayrımı yapılmaması.
• Enerji, alkollü içecek ve tütün ürünlerini ilgilendiren özel tüketim vergilerinin AB'nin belirlediği aralığa uygun olması.
• Vergi alanındaki yasamanın sürdürülebilmesi için gerekli idari kapasitenin sağlanması.
• Konuyla ilgili tüm bilişim ve iletişim sistemlerinin geliştirilmesi. İnternet bağlantısı için
- Türkiye-Bulgaristan sınır ötesi işbirliği programları ile AB tarafından desteklenen işbirliği programlarına geçtiğimiz yıl eklenen ve Karadeniz ülkeleri arasındaki işbirliğini artırmayı amaçlayan 2007-2013 Karadeniz Havzası Sınırötesi İşbirliği Programı'nın teklif çağrısı 30 Haziran'da gerçekleştirildi.
Programın temel amacı, Karadeniz Havzası'ndaki bölgelerin ekonomik ve sosyal kalkınmasını güçlendirmek ve bu kalkınmayı sürdürülebilir kılmak. Bu çerçevede hibe programına Karadeniz Havzasındaki ülkelerden en az bir (Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Rusya ve Ukrayna) ve Bulgaristan, Yunanistan ve Romanya ülkelerinden de yine en az bir ortak ile projeler hazırlanarak 10 Ekim 2009 tarihine kadar başvuru yapılabilmektedir.
Programın üç temel hedefi, sınır bölgelerindeki ekonomik ve sosyal kalkınmayı teşvik etmek, ortak sorunlara karşı birlikte çalışmak ve toplumlararası ve bölgesel işbirliğini geliştirmek olarak belirlenmiş.
Programa Karadeniz'e kıyısı veya yakınlığı olan toplam on ülke katılıyor. Bu ülkelerden Bulgaristan, Romanya ve Yunanistan AB üyesi; Türkiye AB'ye aday ülke; Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Rusya ve Ukrayna ise partner ülke olarak program kapsamında yer alıyorlar. Projeye Türkiye'den başvuran kurumların en az bir AB üyesi ülke ve bir de partner ülke ile proje ortaklığı yapması gerekiyor. Sağlanan destek, projenin uzunluğu ve kapsamına göre 50 bin € ile 700 bin € arasında değişiyor. Çevre ile ilgili projelere sağlanacak destek miktarı ise 250 bin €'ya kadar ulaşabilecek.
Programa Türkiye'den sivil toplum örgütleri, üniversiteler, odalar, borsalar ve belediyeler, şu şehirlerde kurulmuş olmak kaydıyla başvuru yapabilmektedir: İstanbul, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova,
Zonguldak, Karabük, Bartın, Kastamonu, Çankırı, Sinop, Samsun, Tokat, Çorum, Amasya, Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane.
Adalet ve İçişleri - Göç
- Adaletten sorumlu AB Komiseri Jacques Barrot, Türkiye üzerinden gerçekleşen yasadışı göçü Yunan demokrasisi için bir risk olarak tanımladı ve Ankara'ya insan tacirleriyle mücadelenin daha etkin hale getirilmesi için çağrıda bulundu.
Barrot, Atina ziyareti ertesindeki verdiği demeçte, yasadışı göçün denetimini sağlamak için Türkiye ile AB arasındaki görüşmelerin daha aktif hale getirileceği ve sorunun üstesinden gelinebilmesi için Yunan Hükümeti'ne mali yardım sözü verdiğini açıkladı.
Yunanistan, geçen sene içerisinde aday ülke Türkiye üzerinden gelen 47 bin kanundışı göçmenin yakalandığını açıkladı. Yunanistan, Türkiye'den geçip gelen kanundışı göçmenlerin Ankara tarafından geri alınmasını talep ediyor.
Ekonomik ve Mali İşler
- AB Komisyonu, türev ürün pazarının daha güvenli, sağlam ve verimli olmasını taahhüt eden kararlara yönelik bildirgeyi onayladı. Bildirgede, türev ürün piyasalarının finans krizinde oynadığı rol, türev ürün piyasalarının riskleri, kârlılığı ve riskin nasıl azaltılacağına dair değerlendirmeler bulunuyor.
- AB Komisyonu, küçük ölçekli işletmelere ve işlerini kaybedip kendi küçük ölçekli işletmelerini kurmak isteyen kişilere kredi sağlayan yeni bir mikro finans olanağı oluşturulması önerisinde bulundu. 100 milyon € tutarında bir başlangıç bütçesine sahip olacak mikro finans olanağının, özellikle Avrupa Yatırım Bankası Grubu (AYB) olmak üzere uluslararası finans örgütleriyle ortak girişimlerle 500 milyon €'nun üzerinde kaynak sağlaması planlanıyor.
Söz konusu finansman kaynağı, zayıflayan kredi tedariki ortamında iş kurmak için gerekli fonlara erişim konusunda zorluk çekenlere kolaylık sağlamayı amaçlıyor. Programın 2010 yılında faaliyete geçmesi bekleniyor.
Enerji
- AB Komisyonu, yakın zamanda gerçekleştirilen Yenilenebilir Enerji Yönergesi'nin gereği olarak, Ulusal Yenilenebilir Enerji Hareketi Planı konusunda kurucu model olacak kararı kabul etti. Model, üye ülkelerin yenilenebilir enerji kaynakları planlarının dikkatle hazırlanmasına ve 2020 yenilenebilir enerji hedeflerine ulaşma stratejilerinin detaylandırılmasına rehberlik edecek. Her bir üye devlet en geç 30 Haziran 2010 tarihine kadar Ulusal Yenilenebilir Enerji Hareketi Planı'nı (NREAP) Komisyon'a sunma yükümlülüğünde.
Yönerge her bir üye devletin, Avrupa'nın toplam enerji tüketiminin içinde %20 yenilenebilir enerji payı olması hedefinin 2020'ye kadar başarılmasını öngören zorunlu ulusal hedefleri belirliyor. Bu sebeple, üye devletlerin uzun dönemli yenilenebilir enerji ölçüm sistemleri ile politikaları tasarlamaları ve toplam enerji tüketimi içindeki yenilenebilir enerji katkılarının ayrıntılı tahminlerini geliştirmeleri gerekiyor.
- Gaz Koordinasyon Grubu, AB Komisyonu başkanlığında Brüksel'de olağanüstü toplandı. Toplantıda, AB üye ülkelerinin ve Enerji Topluluğu'nun üye devletlerinin olası tedarik kesintisine yönelik hazırlıklarını arttırmada kaydettikleri ilerlemeler görüşüldü. AB Komisyonu, depoları doldurmaya ve herhangi bir olası kesinti durumunda farklı bölgesel düzenlemelere olan ihtiyacı vurguladı.
Toplantıda ayrıca birçok AB üye ülkesinin ve Enerji Topluluğu ülkelerinin gaz donanımlarını etkileyecek riskler tespit edildi ve işbirliği içinde acil çözüm tedbirlerini koordinasyonlu bir biçimde uygulama olanakları araştırıldı.
Tedarik kesintisi senaryolarının özel tatbikatında, gelecek haftalar içerisinde yaşanacak bir gaz kesintisi durumunda Topluluk çapında ve bölgesel seviyede verilebilecek en iyi yanıtın ne olabileceği tecrübe edilmiş oldu.
Gıda Sektörü
- Avrupa gıda sanayisi de mevcut ekonomik çöküşten etkileniyor. Bu önemli sanayi sektörünü canlandırmak için AB Komisyonu ile paydaşlar, Yüksek Düzey Grubun 17 Mart 2009 tarihinde yayınladığı önerileri görüştüler.
Gerçekleştirilen paydaş toplantısında anahtar girişimler için bir yol haritası konusunda karara varıldı. Kararlaştırılan yol haritasındaki planlanan eylemler şunlardır:
• Yiyecek tedarik zincirindeki fiyatların ve sözleşme düzenlemelerinin geliştirilmesi.
• Sahtecilik için bir piyasa gözetim mekanizması oluşturulması.
• Bir SWOT analizi (güçlü, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler) oluşturulması, küresel pazarda Avrupa gıda sanayisinin değerlendirmesi.
• İdari prosedürlerin basitleştirilmesi ve özellikle KOBİ'lerin araştırma fonları programlarına katılımının gerçekleştirilmesi
• Tarım gıdaları sanayisinde sosyal diyalog oluşturulması.
• Gıda sanayisinin tarımsal önemini ve bilincini yükseltmek için eğitim programlarının geliştirilmesi.
• Gıda zincirinde yer alan kişiler arasındaki ticari ilişkilerin geliştirilmesi için bir Avrupa Forumu kurulması ve bu forumun hedefinin Avrupa çapında kabul edilmesi.
Telekomünikasyon
- Avrupa sınırları içindeki telefon görüşmeleri, 1 Temmuz'dan itibaren AB'nin mobil telefon yurt dışı kullanım ücretleri (roaming) düzenlemesiyle birlikte ucuzluyor. Söz konusu yönetmelik Haziran 2007'de AB Komisyonu tarafından sunulmuştu. Yeni düzenleme ile bir AB üye ülkeleri arasında bir ülkeden diğerine yapılan telefon görüşmelerinde dakikası önceden 0,46 € olan limit 0,43 €'ya indirilirken, kısa mesajlar en fazla 0,11 € tutarında ücretlendirilebilecek. Ayrıca, yurt dışından yapılan aramalarda dakika başına yerine ilk 30 saniyeden sonra saniye başına faturalandırma zorunluluğu getirildi. Yeni düzenlemenin bundan sonraki adımlarında fiyatların daha da düşürülmesi öngörülüyor.
Tüketici Hakları
- Pek çok sebze ve meyvenin büyüklüğünü ve şeklini belirleyen AB kuralları, yirmi altı çeşit sebze ve meyve için geçersiz hale getiriliyor. Komisyon'un söz konusu standartları ortadan kaldırmak için başlattığı girişim, AB kurallarını güncelleştirmek, kolaylaştırmak ve bu alandaki bürokrasiyi hafifletmek için devam etmekte olan çabalarının bir parçası.
Elma, çilek ve domates de dahil olmak üzere on çeşit sebze ve meyve için piyasa standartları aynı kalırken, söz konusu çeşitlerde standartlara uymayan ürünler 'ekstra', '1. sınıf' ve '2. sınıf' gibi diğerlerinden ayrılarak etiketlendikleri sürece satışa sunulabilecekler (elma, narenciye, kivi, marul, şeftali ve nektar, çilek, dolmalık biber, sofralık üzüm ve domates). Söz konusu standartların geçerliliğini tamamen kaybedeceği ürünler ise şunlardır: kayısı, enginar, kuşkonmaz, patlıcan, avokado, fasulye, Brüksel lahanası, havuç, karnıbahar, kiraz, kabak, salatalık, kültür mantarı, sarımsak, kabuklu fındık, top lahana, pırasa, kavun, soğan, bezelye, erik, kök kereviz, ıspanak, kabuklu ceviz, karpuz ve hindiba.
Sosyal İşler - Sağlık
- AB Komisyonu yaptığı kapsamlı müzakerelerden sonra AB üye ülkelerini 2012'den itibaren vatandaşlarının sigara dumanına maruz kalmalarını engelleyecek yasalar çıkamaya davet eden Konsey Tavsiye Kararı için sunulan öneriyi kabul etti.
Mevcut durumda on AB üye ülkesinde kapsamlı bir şekilde sigaraya yönelik yasalar bulunuyor. Sigara konusunda en katı yasalara sahip ülkeler İngiltere ve İrlanda. Umuma açık olan yerlerde, iş yerlerinde ve toplu taşıma araçlarında sigara içilmesi kesinlikle yasaklamış durumda. Bu yasalara benzer yasalar çıkarmayı hedefleyen Bulgaristan, amacına 2010'un Haziran ayında ulaşmayı hedefliyor. İtalya, Malta, İsveç, Letonya, Finlandiya, Slovenya, Fransa ve Hollanda gibi ülkeler ise özel sigara içme odalarına izin veren sigara yasağı kanunları çıkarmış durumdalar.
Şirket İşleri
- AB Komisyonu , Avusturya Havayolları'nın Almanya Lufthansa tarafından planlanan devri hakkında, Avrupa Birliği Birleşmeler Yönetmeliği bünyesinde kapsamlı bir soruşturma başlattı.
AB Komisyonu'nun başlangıç soruşturması, teklif edilen devralmanın, belirli hatlarda, yolcular için sunulan havayolu hizmetlerinin azalmasına ve daha yüksek bilet ücretleri olasılığına yol açabileceğini işaret ediyor. Bu sebeplerden dolayı, uygun çözüm önerilerinin yokluğunda, teklif edilen devralmanın Avrupa Tek Pazarı'na uygunluğu ciddi şüphelere yol açıyor. Etraflı bir tahkikat için alınan karar, birleşme soruşturmasının nihai neticesine yönelik peşin hüküm vermiyor.
Münih ve Frankfurt havalimanlarındaki merkezleriyle Almanya'nın en büyük havayolu olan Lufthansa, pek çok çözüm yolu teklif etti; AB Komisyonu önerilen çözümlerin bazı sorunları önemli ölçüde azaltmaya yardımcı olacağını belirtti ancak birleşmenin zamanında gerçekleşmesine yetecek kadar başarılı bulmadı.
Ekonomi
- Euro Alanı mevsime göre ayarlanan işsizlik oranı Nisan ayında gerçekleşen %9,3'e kıyasla Mayıs ayında %9,5 olarak gerçekleşti. Bu oran 2008 yılı Mayıs ayında %7,4 olarak gerçekleşmişti. AB27'de işsizlik oranı ise Mayıs ayında %8,9 olarak kaydedildi. Bu oran 2008 yılı mayıs ayında %6,8 olarak gözlemlenmişti.
Bu değerler Euro Alanı için 1999 yılı Mayıs ayından bu yana gerçekleşen en yüksek değerken AB27 için 2005 yılı Haziran ayından itibaren gözlemlenen en yüksek işsizlik oranı. Eurostat tahminlerine göre, 15,01 milyonu Euro Alanı'ndan olmak üzere AB27'de toplam 21,46 milyon erkek ve kadın 2009 yılı Mayıs ayında işsizdi.
Üye ülkeler arasında en düşük işsizlik oranı %3,2 ile Hollanda'da kaydedilirken en yüksek işsizlik oranı %18,7 ile İspanya'da kaydedildi.
- Sanayi üretici fiyatları endeksi Nisan ayına kıyasla Mayıs ayında Euro Alanı'nda %0,2 oranında, AB27'de ise %0,4 oranında geriledi. Nisan ayında fiyatlar sırasıyla %0,9 ve %1,0 olarak düşmüştü. 2008 yılı Mayıs ayına kıyasla sanayi üretici fiyatları endeksi, 2009 yılı Mayıs ayında Euro Alanı'nda %5,8, AB27'de ise %5,7 oranında gerileme gösterdi.
Aylık değişimler dikkate alındığında verisi mevcut ülkeler arasında toplam endekste en fazla düşüş %1,2 ile Slovakya'da gözlemlenirken en fazla artış %1,0 ile Yunanistan'da gerçekleşti. Endeks, Almanya'da sabit kaldı.
Yıllık değişimler dikkate alındığında ise 2008 yılı Mayıs ayına kıyasla enerji sektörü hariç fiyatlar, 2009 yılı Mayıs ayında Euro Alanı'nda %2,9, AB27'de ise %1,8 oranında düştü.
*
BRÜKSEL'DE GELECEK AY
AB Kurumları
• 10 Temmuz, Ekonomi ve Mali İşler Konseyi
• 13 Temmuz, Tarım ve Balıkçılık Konseyi
• 14-16 Temmuz, Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu
• 27-28 Temmuz, Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi
Konferanslar-Seminerler
• 8 Temmuz, "Tackling Climate Change: A Japanese Perspective towards Copenhagen", CEPS, www.ceps.be
HAZIRLAYANLAR :
Suna Orçun – Fatma Çetin
bxloffice@tusiad.org www.tusiad.org
Dr Bahadir Kaleagasi
International Coordinator
TUSIAD - Turkish Industry & Business Association
BRUSSELS :
Representation to the EU and BUSINESSEUROPE
(The Confederation of European Business)
T: +32 2 7364047 F: +32 2 7363993
kaleagasi@tusiad.org www.tusiad.org