BU SAYIDA:
AB - TÜRKİYE
AVRUPA PARLAMENTOSU
DIŞ İLIŞKİLER
DIŞ TİCARET
TELEKOMÜNİKASYON
SOSYAL İŞLER - İSTİHDAM
DEVLET YARDIMLARI
EKONOMİ
AB - Türkiye
- Almanya, taşımacılık, sanat, bilim ve spor alanlarında hizmet veren Türk vatandaşlarının Türkiye'deki ikametlerini korumak ve iki ayı geçmemek şartı ile Almanya'ya vizeden muaf olarak girmelerini mümkün kılan uygulamayı 5 Haziran 2009 itibariyle başlattı.
Alman Büyükelçiliği'nden yapılan açıklamaya göre vize muafiyetinin şartları şunlardır:
• Türkiye'de faaliyet gösteren bir işveren adına geçici bir süre ile hizmet vermek amacıyla sınırötesi kişi ve yük taşımacılığında şoför olarak görev yapanlar veya Türkiye'den teslimatı yapılmış sistem ve makinelerin montajını, bakımını ve tamir işlerini yapanlar.
• Kazanç getirici bir hizmet sunmak üzere-sanatsal açıdan özel değeri olan bir sunum veya gösteri yapacak uluslararası düzeyde kabul gören ve tanınan bir sanatçılar.
• Bilimsel açıdan özel değeri olan bir sunum yapacak olanlar.
• Sportif amaçlı gösteri yapacak sporcular.
Vize muafiyetinin özellikle hizmet vermek amacı ile seyahat eden kişileri kapsadığını Almanya'ya hizmet almak için seyahat edecek Türk vatandaşlarının bu uygulamadan yararlanamayacağı belirtiliyor.
Bu uygulamadan yararlanmak isteyen kişilerin seyahat tarihinden en az 10 gün önce Almanya'nın Türkiye'deki dış temsilciliklerinden „Vize Muafiyet Belgesi" temin etmeleri gerekiyor.
Bildiride ayrıca, vize muafiyetinden yararlanmak isteyen kişinin buna ilişkin somut belgeleri hem giriş yaparken, hem de Almanya'dan çıkış yaparken yanında bulundurması gerektiğine dikkat çekildi.
- AB Genel Sekreterliği (ABGS) teşkilat yapısında değişiklik öngören tasarı, TBMM Başkanlığına sunuldu. Tasarı, Türkiye'nin AB üyeliğine hazırlanmasına yönelik yapılacak çalışmaların yönlendirilmesi, izlenmesi ve koordinasyonu ile üyelik sonrası çalışmaların koordinasyonunu yürütmek üzere, Başbakanlığa bağlı AB Genel Sekreterliği'nin teşkilatının görev ve yetkilerini düzenliyor.
On altı yeni hizmet biriminden oluşacak ABGS, görev alanına giren konularla ilgili çalışmalarda bulunmak üzere bakanlık, kurum ve kuruluş, sivil toplum kuruluşları ve ilgili uzmanların katılımı ile geçici ve sürekli kurullar oluşturabilecek.
Kurulacak İç Koordinasyon ve Uyum Komitesi, AB müktesebatına uyum çalışmalarının ve tam üyelik müzakerelerinin yürütülmesi ile müzakerelerin ve uygulamanın koordinasyonu amacıyla çalışacak. Komiteye Genel Sekreter başkanlık edecek.
Genel Sekretere "büyükelçi" unvanı verilecek. Büyükelçilik unvanı, Genel Sekreterlik görevi süresince devam edecek. Genel Sekreterlik, büyükelçilikler nezdinde yurt dışı teşkilatı kurabilecek.
ABGS'ye ait kadrolar iptal edilerek, yerine altısı yurt dışında görevlendirilmek üzere toplam üç yüz otuz yedi kadro ihdas edilecek.
- Avrupa Birliği, küresel kriz ortamında, orijinallerine oranla daha ucuz olan eşdeğer ilaç kullanımını artırmak için teşvik edici çeşitli politikalar geliştirirken, Türkiye'ye de öneride bulundu.
Avrupa Eşdeğer İlaç Birliği'nin (EGA) Barcelona'daki yıllık toplantısında konuşan Genel Direktör Greg Perry, Türkiye'de ruhsatlandırma sürelerinin uzun olduğunu belirterek, kriz nedeniyle eşdeğer ilaçlara yöneliş olduğunu, fakat Türkiye'de eşdeğer ilaçların payının yüzde 50 dolayında kaldığını söyledi.
EGA'nın toplantısına katılan İlaç Endüstrisi İşverenleri Sendikası Genel Sekreteri Turgut Tokgöz ise tüm dünya ülkelerinin şu anki ekonomik konjonktürde pek çok tasarruf önlemi aldığını, bunun başında da eşdeğerdeki pazar paylarını artırmaya çalıştıklarını söyledi.
Eşdeğer ilacın kullanımına yönelik teşvik konusunda Sağlık Bakanlığı'nın da çalışmaları olacağını dile getiren Tokgöz, son beş yılda orijinal yerine eşdeğer ilaç kullanımıyla sağlanan tasarrufun 3,8 milyar TL'ye ulaştığını belirtti. Tokgöz 2008 yılında Türkiye'de sağlanan tasarrufun da 885 milyon TL olduğunu ifade etti.
Avrupa Parlamentosu
- Avrupa Parlamentosu seçimleri, 4-7 Haziran tarihleri arasında 27 üye ülkede yapıldı. AP'nin 2009-2014 döneminde görev alacak 736 milletvekilini (eski parlamentoda 785 idi) belirlemek üzere seçimlere davet edilen 375 milyon seçmenin yalnızca yaklaşık %43'ü (2004'te %45,47) oy verme hakkından yararlandı.
Henüz resmi olarak açıklanmayan sonuçlara göre seçim sonuçları şu şekilde gerçekleşti:
• Oyların %36'sını alarak 265 sandalyeye ulaşacak Hıristiyan Demokratlar ve Avrupalı Demokratlar ittifakının (EPP-ED) zaferiyle sonuçlandı. Ancak Avrupalı Demokratlar (ED), seçimlerden önce ittifaktan ayrılarak yeni bir "Lizbon karşıtı" grup kuracaklarını açıklamışlardı. Bu şekilde 29 milletvekilinin ittifaktan ayrılacak olmasına rağmen, EPP parlamentonun en büyük grubu olmaya devam edecek.
En büyük beş AB ülkesinde (Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya ve İspanya) Hıristiyan Demokratlar özellikle başarılı sonuçlar elde etti.
• Avrupalı Sosyalistler Grubu (PES) %22 oy oranıyla 162 sandalyeye sahip olacak. Böylelikle Sosyalistler, bir önceki seçimlerde ulaştığı %27,6'lık oy oranına (217 sandalye) göre, parlamentonun genel olarak küçülmesinin de etkisiyle yüksek oranda güç kaybına uğradı.
İspanya, Almanya, Bulgaristan, Macaristan ve Avusturya gibi Sosyalistlerin mevcut hükümetleri yönettiği ülkelerde merkez sağ partilerin üstün gelmesi dikkat çekti.
• Avrupa Liberal ve Demokrat İttifakı (ALDE), %10,9 oy oranıyla 80 sandalyeye ulaştı.
• Avrupa Yeşiller ve Özgür Birlik Grubu da (GREENS-EFA) bir önceki döneme göre oy oranını %5,5'ten %6,9'a, sandalye sayısını da 42'den 51'e yükselterek seçimlerden zaferle çıkan gruplar arasına girdi.
Fransa'da Yeşiller (Europe Ecologie) oylarını bir önceki seçimlere göre ikiye katlayarak milletvekili sayısını 7'den 14'e yükselttiler.
• AB'ye kuşkulu Bağımsızlık ve Demokrasi Grubu (IND-DEM), %2,6 oy oranıyla ve 19 sandalyeye, Avrupalı Uluslar Birliği (UEN) %4,8 oy oranıyla 35 sandalyeye, Avrupa Sol/Kuzey Yeşil Sol (GUE/NGL) ittifakı ise %4,5 oy oranıyla 33 sandalyeye sahip oldu.
• Özellikle Avusturya ve Hollanda'da aşırı sağ partiler önemli güç kazandı. Belçika ve Bulgaristan'da ise bir önceki seçimlere göre oy kaybettiler.
• Milletvekillerinin üye ülkelere göre dağılımı şu şekildedir: Almanya (99), Avusturya (17), Belçika (22), Bulgaristan (17), Çek Cumhuriyeti (22), Danimarka (13), Estonya (6), Finlandiya (13), Fransa (72), Hollanda (25), İngiltere (72), İrlanda (12), İspanya (50), İsveç (18), İtalya (72), G.Kıbrıs (6), Letonya (8), Litvanya (12), Lüksemburg (6), Macaristan (22), Malta (5), Polonya (50), Portekiz (22), Romanya (33), Slovenya (7), Slovakya (13), Yunanistan (22).
• Türk asıllı adaylardan milletvekilliği şu ana kadar kesinleşmiş olanlar, İsmail Ertuğ (Sosyal Demokrat Parti/Almanya) ve Emine Bozkurt (Hollanda İşçi Partisi).
Dış İlişkiler
- Avrupa Doğu Ortaklığı projesinin resmen açıklanmasından dört hafta sonra AB ve doğu komşuları çalışmalara başlıyorlar. Ortaklığın getirdiği yeniliklerinden biri, bu ülkelerle ikili işbirliği yerine çoklu işbirliği yaklaşımının benimsenecek olması. 5 Haziran'da Brüksel'de düzenlenecek ilk çoklu Doğu Ortaklığı platformu, demokrasi, iyi yönetim ve istikrar konuları üzerine yoğunlaşacak. Toplantıda ayrıca işbirliği alanlarının belirlenmesi, sınır yönetimi ve korunması ile afetlere hazırlık ve afet müdahalesi konuları üzerine ele alınacak.
Yine Haziran ayı içinde düzenlenecek diğer görüşmeler ise, ekonomik entegrasyon, enerji ve insandan insana iletişim konularını kapsayacak. Bu görüşmelerin amacı, programa dahil olan altı doğu komşusunun (Azerbaycan, Belarus, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Ukrayna) Avrupa standartlarına ulaşmalarında yardımcı olmak, aralarındaki bağlantıları ve tecrübe alışverişini kuvvetlendirmek.
Dış Ticaret
- İsveç Ticaret Bakanı Ewa Björling ve AB Ticaret Komiseri Catherine Ashton, yaklaşan İsveç Dönem Başkanlığı'nın ticaret alanındaki önceliklerini görüştüler. Aralarında Güney Kore ile müzakere edilen serbest ticaret anlaşmasının da bulunduğu, üçüncü ülkeler ile görüşülen önemli ticaret anlaşmalarının sonuçlandırılması için çalışmaya devam edeceklerini belirttiler.
Ayrıca şu anki ekonomik durgunluk döneminde önemi giderek artan Doha Görüşmeleri ile beraber çeşitli ticaret konuları üzerine de görüş alışverişinde bulundular. Toplantıda görüşülen diğer konular ve alınan kararlar şunlardır:
• Ekonomik durgunluk döneminde korumacılıkla mücadelenin ve ticaret için yeni yollar bulmanın önemi konusunda görüş birliğinde olduklarını belirttiler.
• Avrupa şirketlerinin üçüncü pazarlarda adil rekabet edebilmeleri için pazar erişimlerinin özellikle gümrük tarifesi dışı engellerin kaldırılarak artırılmasının önemi belirtildi.
• Şu anki ekonomik durgunluk döneminde Doha Turu müzakerelerinin önemi arttı. Bu konuda anlaşmaya varılmasının küresel ekonomiye büyük destek olması bekleniyor.
• Güney Kore dışında, Orta Amerika, Andean Paktı, Hindistan Körfez İşbirliği Konseyi ve ASEAN ülkelerinin de aralarında bulunduğu gruplarla da serbest ticaret anlaşması görüşmeleri yürütülmekte.
• Rusya'nın Dünya Ticaret Örgütü'ne katılması önemli bir hedef. Rusya ile çözümlenmesi gereken en önemli konulardan biri keresteye uygulanan ihracat vergileri.
• Artan iklim dostu ürün, hizmet ve teknolojilerin ticareti, iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir rol oynayabilir.
• Ticaret, kalkınma stratejilerinin önemli bir parçası. Avrupa Birliği; Afrika, Karayip ve Pasifik ülkeleri ile Ekonomik Ortaklık Anlaşması'nın ilerlemesi için esneklik gösteriyor.
- Avrupa Birliği, Botswana, Lesotho ve Swaziland ile geçici bir Ekonomik Ortaklık Anlaşması (EOA) imzaladı. Mozambik de yakın bir zamanda anlaşmaya imza atmayı planladığını duyurdu. Bu geçici anlaşma, anlaşmayı imzalayan ülkelere AB pazarına erişim imkanı sağlıyor. Diğer yandan, Güney Afrika Kalkınma Topluluğu'na üye yedi ülke ile kalıcı bir ortaklık anlaşması için görüşmeler devam ediyor. Topluluğun diğer üyeleri Güney Afrika, Namibya ve Angola.
Telekomünikasyon
- 2008 yılı Eylül ayında AB Komisyonu tarafından önerilen ve geçtiğimiz Nisan ayında Avrupa Parlamentosu tarafından onaylanan yeni AB mobil telefon yurt dışı kullanım ücretleri (roaming) kuralları AB Bakanlar Konseyince resmi olarak kabul edildi.
Yeni roaming kurallarının, tüketicilerin dolaşım faturalarında %60'a varan indirimler sağlaması bekleniyor ve özellikle tüketicilerin yurtdışından AB içine mobil telefonları ile kısa mesaj gönderirken 0,11 €'dan daha fazla ödeme yapmamaları hedefleniyor. Tüketiciler aynı zamanda cep telefonları ile kolaylıkla internete erişme imkanına sahip olacaklar. Yeni yönetmelik çerçevesinde mobil telefon faturalarında %24 düşüş gerçekleştirmesi beklentisi ile mobil operatörleri, yurt dışında yapılan aramalarda dakika başına değil ilk 30 saniyeden sonra saniye başına faturalandırma yapmak zorunda olacaklar. Yeni kurallar 1 Temmuz 2009'dan itibaren tüm AB'de geçerli olacak.
- AB Komisyonu, Slovenya telekomünikasyon düzenleme kurumunun (APEK), Slovenya'nın en büyük cep telefonu operatörü Mobitel'in rakip şirketlere kendi ağına erişimde düzenlenmiş fiyatlar sağlamaya devam etmesi talebini onayladı. Diğer pek çok AB ülkesinin aksine, Slovenya'nın cep telefonu ağlarına toptan erişim piyasası henüz rekabete bütünüyle açık değil. Rakip şirketler, kullanıcılarına tam bir ulusal kapsam ve rekabetçi hizmet sağlayabilmek için mevcut durumda hala Mobitel'in ağına bağlı durumdalar. Söz konusu rakip şirketler kendi ağlarını oluşturdukları takdirde, söz konusu düzenlemenin kaldırılması öneriliyor.
Sosyal İşler - İstihdam
- AB Komisyonu, krizin istihdam üzerindeki etkisini hafifletmek için yeni bir strateji geliştirdi. Buna göre, planlanan Avrupa Sosyal Fonu'nun 19 milyar €'luk bölümü ekonomik krizden etkilenenlere destek için kullanacak.
Bu çerçevede Avrupa Yatırım Bankası Grubu ve diğer ortaklarla birlikte, yeni bir iş veya küçük çaplı işletme kurmak için gerekli fonlara erişimde zorluk çekenlere mikro kredi sağlamak için yeni bir AB kredi imkanı oluşturulacak. İstihdam için AB Ortak Sorumluluk Programı, mevcut işini korumak ve durumunu düzeltmede zorluk çekenlere yardım için temel öncelikler ve eylemler ortaya koyuyor. Tüm ilgili yetkililerin, işçi sendikaları ve işveren teşkilatlarının, üye ülkelerin ve AB'nin, söz konusu taahhüdü yerine getirebilmek için birlikte çalışmasını amaçlayan program, 18-19 Haziran tarihlerinde yapılacak AB Liderler Zirvesi'nde onaya sunulacaktır.
Üç temel önceliği istihdamı korumak, iş imkanları yaratmak ve hareketliliği teşvik etmek olan program ayrıca mesleki yetenekleri geliştirmek, iş piyasasının ihtiyaçlarına uyum sağlamak ve istihdama erişimi attırmayı da hedefliyor.
Devlet Yardımları
- AB Komisyonu, mevcut ekonomik krizde kredi sıkıntısı ve finansal zorluklar ile karşılaşan firmalara yönelik Yunan teşvik planına, AT Kurucu Antlaşması devlet yardımı kurallarına dayanarak izin verdi. Ulusal yetkililere, düşük faizli kredi sağlamalarına olanak tanıyan bu tedbir, üye ülkelerin mevcut ekonomik ve mali krizde finansmana erişimlerini kolaylaştırmak için ek fırsat sağlayan Komisyon'un Devlet Yardımı Tedbirleri için Geçici Çerçevesi'nin şartlarını da karşılamakta ve sadece krizden 1 Temmuz 2008 tarihinden sonra zarar gören firmalar için öngörülmekte.
- AB Komisyonu, İsveç tarafından bildirilen Volvo Cars'ın Avrupa Yatırım Bankası kredilerine erişimine olanak tanıyan garantiler sağlayacak planlara, AT Kurucu Antlaşması devlet yardımı kurallarına dayanarak, onay verdi. Sağlanacak krediler çevre dostu araçların geliştirilmesinde ortak finansman sağlayacak.
İsveç tarafından sağlanan teminatların %90'ı üye ülkelerin mevcut ekonomik ve mali krizde finansmana erişimlerini kolaylaştırmak için ek fırsat sağlayan, Komisyon'un Devlet Yardımı Tedbirleri için Geçici Çerçevesi'nin şartlarını karşılıyor. Volvo, özellikle teminat çekildiği takdirde teminat için yeterli ödeme yapabilecek ve yeterli miktarda menkul kıymet sağlayabilecek. Kalan %10, piyasa koşullarında sağlanacak ve dolayısıyla devlet yardımı oluşturulmasına ihtiyaç olmayacak. Volvo Cars, Avrupa Yatırım Bankası'ndan alacağı 500 milyon €'luk krediyi araçlarda emisyon azaltımı ve enerji etkinliği geliştirmek amaçlı 1,9 milyar € değerindeki projesinde kullanmayı planlıyor.
Ekonomi
- Üretici fiyatları endeksi Nisan 2009'da bir ay öncesine göre Euro Alanı'nda (AB16) %1,0, AB27'de ise %1,1 oranında azaldı. Mart 2009'daki azalma sırasıyla %0,7 ve %0,5 oranında gerçekleşmişti. Endeks, Nisan 2008'e kıyasla Euro Alanı'nda %4,6 ve AB27'de %3,9 oranında düşüş gösterdi.
Bir önceki aya kıyasla Nisan ayında enerji sektörü hariç tüm sanayide Euro Alanı'nda %0,4, AB27'de ise %0,3 düşüş gözlendi. Enerji sektöründeki fiyatlar ise sırasıyla %3,0 ve %3,5 azaldı.
2008 yılı Nisan ayına kıyasla enerji sektörü hariç tüm sanayide Euro Alanı'nda %2,4 tüm AB'de ise %1,3 düşüş görüldü. Enerji sektöründeki fiyatlar ise sırasıyla %11,1 ve %7,2 oranında geriledi. Verileri mevcut ülkeler arasında toplam endekste en büyük düşüşler Hollanda (-%10,4), Yunanistan (-%7,8), Danimarka ve Fransa'da (her ikisinde de -%6,4) gözlemlenirken Malta (+%22,6), Macaristan ve Romanya (her ikisinde de +%2,5), İsveç (+%1,0) ve Slovenya'da (+%0,2) artış kaydedildi.
- Perakende ticaret hacmi Nisan 2009'da bir ay öncesine göre Euro Alanı'nda %0,2 ve AB27'de %0,5 artış gösterdi. Mart 2009'da Euro Alanı'nda %0,1 düşüş, AB27'de ise %0,1 artış gözlemlenmişti. Nisan Perakende satış endeksi, Nisan 2008'e kıyasla Euro Alanı'nda %2,3 ve AB27'de %1,4 azaldı.
Endeks, bir önceki aya kıyasla ise "yiyecek,içecek ve tütün" sektöründe Euro Alanı'nda %1,1, AB27'de %1,3 artış gösterdi. Yiyecek dışı sektörde Euro Alanı'nda %0,2 azalma ancak AB27'de %0,1 artış gerçekleşti.
2008 yılı Nisan ayına kıyasla "yiyecek, içecek ve tütün" sektöründe Euro Alanı'nda %1,2, AB27'de ise %0,4 düşüş gerçekleşti. Yiyecek dışı sektörde ise endeks sırasıyla %2,5 ve %0,9 oranında geriledi.
Verileri mevcut ülkeler arasında en yüksek toplam yıllık perakende ticaret artışı (+%3,7) ile İsveç en yüksek düşüş ise (-%29,6) ile Letonya'da kaydedildi.
- AB çapında GSYİH, 2009 yılının ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre Euro Alanı'nda %2,5 ve AB27'de %2,4 düşüş gösterdi. 2008 yılı son çeyreğinde büyüme oranları Euro Alanı'nda (-%1,8) ve AB27'de ise (-%1,7) olarak gerçekleşti. Mevsimsel hesaplanan GSYİH, 2008 yılı ilk çeyreğine kıyasla Euro Alanı'nda %4,8 ve AB27'de %4,5 düşüş gösterdi.
2009 yılı ilk çeyreğinde ev içindeki toplam tüketim harcamasında Euro Alanı'nda %0,5 ve AB27'de %1,0 oranında düşüş gözlemlendi. Yatırımlar ise sırasıyla %4,2 ve %4,4 şeklinde azaldı.
GSYİH ABD'de, 2008 yılı son çeyreğinde gerçekleşen %1,6'lık düşüşten sonra 2009 yılı ilk çeyreğinde de %1,5 düşüş gösterdi. Japonya'da ise 2008 yılı son çeyreğinde yaşanan %3,8'lik düşüşten sonra 2009 yılı ilk çeyreğinde %4,0 azalma gerçekleşti.
*
BRÜKSEL'DE GELECEK AY
AB Kurumları
• 9 Haziran, Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi (Ecofin)
• 9 Haziran, Sosyal İşler ve İstihdam Konseyi
• 18-19 Haziran, AB Liderler Zirvesi
Konferanslar-Seminerler
• 11-12 Haziran, "İpek Yolu'nun Tekrar Açılışı", Almatı-Kazakistan, IRU,
www.iru.org
• 17 Haziran, "Kimyasalların AB ve Dünya Çapında Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Paketlenmesi", AB Komisyonu,
www.ec.europa.eu
• 23 Haziran, "Yakıt Pili Zirvesi", Hamburg, Almanya,
www.fuelcelleurope.org
• 23 Haziran, "Climate Change: Keys to a concerted Policy Shift", Friends of Europe, T
www.friendsofeurope.org
HAZIRLAYANLAR :
Suna Orçun – Fatma Çetin
bxloffice@tusiad.org
www.tusiad.org
Dr Bahadir Kaleagasi
International Coordinator
TUSIAD - Turkish Industry & Business Association
BRUSSELS :
Representation to the EU and BUSINESSEUROPE
(The Confederation of European Business)
T: +32 2 7364047 F: +32 2 7363993
kaleagasi@tusiad.org www.tusiad.org