TÜSİAD Brüksel 25.07.2022

TÜSİAD AB Temsilciliği Haftalık Bülteni 

- AB Güvenlik ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Rusya’nın beş AB ülkesini (Yunanistan, Danimarka, Hırvatistan, Slovakya ve Slovenya) "Yabancı Devletlerin Dostane Olmayan Eylemlerine Tepki" olarak adlandırılan, karşı önlemler listesine ekleme kararının esefle karşılandığını açıkladı. Yüksek Temsilci’nin AB adına yaptığı açıklamada “dostane olmayan eylemlere” ilişkin iddiaların asılsız ve kabul edilemez bulunduğu belirtilerek, bu tür listelerin iptal edilmesi yönünde Rusya’ya çağrıda bulunuluyor. Söz konusu listenin oluşturulmasına dayanak olduğu ileri sürülen kararnamenin, 1961 tarihli Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi ile uyumlu olmadığı ifade edilerek, Rusya kararını gözden geçirmeye ve Viyana Sözleşmesi’ne tam uyuma davet ediliyor.

- AB’ye katılım müzakerelerinin başlatılması kararının alınmasının üzerinden yaklaşık iki yıl geçtikten sonra AB ile Kuzey Makedonya arasındaki üyelik müzakerelerine başlandı. AB müktesebatı ile uyumda ilk aşama olan tarama sürecinin başlatılmasının yanı sıra AB ile FRONTEX anlaşması imzalamak üzere müzakerelere başlanacağı ve bunun sonucunda da göç konusunda işbirliğini güçlendirmek üzere FRONTEX unsurlarının Kuzey Makedonya sınırına konuşlandırılmasının sağlanacağı belirtiliyor. AB Komisyonu Ursula von der Leyen Kuzey Makedonya ile AB arasında imzalanacak FRONTEX anlaşmasının 24 AB resmi dili ile birlikte Makedonya resmi diline çevirisinin sağlanacağını açıkladı.
 
- AB Konseyi’nin katılım müzakereleri çerçeve belgesini onaylaması sonrasında Arnavutluk’un AB’ye katılımına yönelik müzakere süreci başlatıldı. Tarama süreci sonrasında Arnavutluk ile AB arasında kilit alanlarda yakın çalışmalar yürütülmesi hedefleniyor. Bu kapsamda Arnavutluk’un sel, orman yangınları veya deprem gibi doğal afetlere karşı direncini artırmak üzere AB Sivil Koruma Mekanizması’na katılımının sağlanacağı belirtiliyor.
 
- AB Komisyonu kış dönemine hazırlık amacıyla doğal gaz tasarrufu yapılmasını sağlamak üzere hazırlanan öneri paketini sundu. AB Komisyonu’nun sunduğu yasa paketinde; 1 Ağustos 2022 - 31 Mart 2023 döneminde tüm AB ülkelerindeki gaz talebinin %15 oranında azaltılması hedefini koyan ‘’Kış Dönemi İçin Gaz Tasarrufu Tebliği‘’ ve ‘’AB’de Doğal Gaz Talebini Azaltma Hedefli Eşgüdüm Yönetmeliği’’, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı sonucunda enerji alanında beliren güçlüklerin ele alınması çabalarını desteklemek üzere 23 Mart’ta “Geçici Kriz Çerçevesi” başlığıyla sunulan devlet yardımları tedbirleri çerçevesi üzerinde değişiklik yapılmasına yönelik tasarı yer alıyor. Ayrıca, AB Komisyonu’na AB ülkeleri ile danışma süreci sonrası 'Birlik Acil Durum Uyarısı – Union Alert' ilan etme yetkisi verilmesi öneriliyor. AB ülkeleri, yıllık gaz tüketiminden %15 tasarruf etmek için şimdiden ellerinden geleni yapmaya çağrılırken, “acil durum” ilan edilmesi durumunda mevcut %15 azaltım hedefinin bağlayıcı hale geleceği belirtiliyor. Hanehalkı ve hastaneler gibi temel kullanıcılara yönelik tedarik güvenceye alınırken, sağlık, gıda, güvenlik, rafineriler ve savunma sektörünün yanı sıra çevresel hizmetler “toplumsal açıdan kritik sektörler olarak belirleniyor.
 
- 2001 yılından itibaren yürürlükte olan ancak, mevcut dijital ve teknolojik zorlukları ele almakta yetersiz kaldığı belirlenen Genel Ürün Güvenliği Yönergesi’ni genişleterek, yönetmeliğe dönüştürmek amacıyla AB Komisyonu tarafından 30 Haziran 2021’de sunulan Genel Ürün Güvenliği Yönetmelik tasarına ilişkin AB Konseyi tutumu kabul edildi. Avrupa Parlamentosu ve AB Komisyonu ile üçlü müzakerelerde AB Konseyi’nin savunacağı tutumu içeren belge ürün güvenliğine ilişkin güçlüklerin, yeni teknolojiler ve çevrimiçi pazarlarla olan bağlantısını ortaya koyuyor.
 
- AB Komisyonu, Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi 2022-2024 dönemi için Avrupa Savunma Sanayisi’ni güçlendirmeyi hedefleyen Kısa Vadeli Ortak Tedarik Yasası’nı (EDIRPA) kabul etti. Yasa Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sonrasında ortaya çıkan savunma ürünlerine yönelik en acil ihtiyaçların karşılanmasını amaçlıyor. Bu amaçla AB Komisyonu 2022 – 2024 dönemi için 500 milyon € büyüklüğünde bir bütçesi ayırılmasını öneriyor. Önümüzdeki kısa dönem içerisinde AB Komisyonu’nun ayrıca, gelecekteki ortak geliştirme ve tedarik projelerini desteklemek amacıyla Avrupa Savunma Yatırım Programı (EDIP) yasa düzenlemesi önerisi sunacağı belirtiliyor.
 
A. Dilek Aydın
Avrupa Birliği ve
BusinessEurope Temsilcisi
 
TÜSİAD
Turkish Industry & Business Association
www.tusiad.org