TÜSİAD Brüksel 29.07.2024
TÜSİAD AB Temsilciliği Haftalık Bülteni
- AB ve ABD girişimiyle oluşturulan Mineral Tedarik Güvenliği Üst Düzey Ortaklık Forumu’nun ilk toplantısı 18 Temmuz’da Brüksel’de düzenlendi. Toplantıda Ortaklık Forumu’nun ana hedefleri ve izleyeceği yol haritası değerlendirilerek, politika ve diyalog geliştirilmesi kapsamında görüş alışverişinde bulunuldu. Yeni üyeler Arjantin, Grönland, Kazakistan, Meksika, Namibya, Peru, Ukrayna ve Özbekistan’ın Forum’a katılımının memnuniyet verici olduğu vurgulandı. Lityum, kobalt, nikel, manganez, grafit, nadir toprak elementleri ve bakır gibi temiz enerji teknolojileri açısından önemli mineral ve metal tedarik zincirlerine odaklanan Mineral Tedarik Güvenliği Üst Düzey Ortaklığı AB ve ABD girişimiyle Haziran 2022'de kuruldu. Ortaklar arasında Avustralya, Kanada, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Hindistan, İtalya, Japonya, Norveç, G. Kore, İsveç, Birleşik Krallık, ABD ve AB yer alıyor.
- AB ve Sırbistan sürdürülebilir hammaddeler, elektrikli araçlar ve batarya değer zincirleri alanında stratejik işbirliği oluşturulmasını amaçlayan mutabakat imzaladı. Kurulan işbirliği sayesinde elektrikli araç değer zinciri oluşturulacağı, yerli sanayiye destek olunarak, istihdam fırsatları yaratılacağı belirtiliyor. Aynı zamanda AB ve Sırbistan kamu kurumları ve özel sektörleri arasında çok katmanlı etkileşim çerçevesi oluşturulmasının hedeflendiği ifade ediliyor. Bu etkileşim çerçevesinin AB kurumları ve Sırbistan’daki ilgili bakanlıklar, sanayi dernekleri, sivil toplum örgütleri, finans kuruluşları ve yatırımcılar arasındaki diyaloğun güçlendirilmesine katkı sağlayacağı belirtiliyor. Ayrıca, hammadde ve batarya sektörlerinde çalışacak nitelikli işgücünün oluşturulmasına destek sağlamak amacıyla Avrupa Batarya Akademisi ve Avrupa Hammaddeler Akademisi’ne Sırbistan’dan bazı kurumların katılımının sağlanması öngörülüyor.
- 18 Temmuz’da Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu’nda gerçekleştirilen oylamada ikinci dönem AB Komisyonu Başkanlığı onaylanan Ursula von der Leyen 2024-2029 döneminde AB Komisyonu’nun çalışma alanlarını belirleyen yol haritasını açıkladı. 2024-2029 dönemi planında AB’de iş yapabilme koşullarının kolaylaştırılması ve Tek Pazar’ın derinleştirilmesi, Temiz Sanayi Mutabakatı oluşturulması, araştırma ve inovasyonun ekonominin odağında yer alması, dijital teknolojilerin yaygınlaştırılması sayesinde verimlilik artışı sağlanması, sürdürülebilir rekabetçilik için büyük yatırımlar gerçekleştirilmesi, insan kaynağının güçlendirilmesi hedeflerine yer veriliyor. Önümüzdeki beş yılın öncelikleri arasında hizmetler, dijital, enerji, savunma, finans, elektronik iletişim sektörlerinin AB Tek Pazarı içinde bütünsel işlerliğinin sağlanması hedefi yer aldığı belirtilen belgede işletme kategorilerine yeni bir “küçük-orta ölçekli işletmeler” tanımı ilave edilerek, büyük ölçekli işletmelerin uyması gereken bazı düzenlemelerden bu işletmelerin muaf tutulmasının sağlanacağı belirtiliyor. Doğal gaz temini için yararlanılan “ortak talep mekanizmasının” hidrojen ve kritik hammaddeleri de kapsayacağı açıklanıyor. AB-NATO ortaklığının güçlendirilmesi AB’nin savunma alanındaki çalışmalarının merkezinde konumlandırılıyor. Siber, hibrit ve uzayla bağlantılı yeni tehlikeler dahil tüm tehditleri kapsayacak şekilde AB-NATO işbirliğinin genişletilmesi ve Transatlantik ortaklığın güçlendirilmesi hedefleniyor. NATO ile ortak yürütülecek ilk kapsamlı projelerin Avrupa Hava Kalkanı ve siber savunma projeleri olacağı belirtiliyor.
- AB Komisyonu Ticaret Genel Müdürlüğü AB dışına yapılan doğrudan teknoloji yatırımlarıyla ilgili istişare sonuçlarını açıkladı. AB Komisyonu’nun düzenlediği istişare kapsamında işletmeler, iş dünyası temsil kuruluşları, akademi ve araştırma kurumları ve vatandaşlar tarafından toplam elli iki yanıt formunun sunulduğu, verilen yanıtların AB dışına doğrudan yatırımlarla bağlantılı risk potansiyeli bulunduğuna işaret ettiği ve AB Komisyonu'nun 24 Ocak tarihinde yayımladığı Beyaz Kitap’ta önerilen eylemlerin desteklendiği açıklanıyor. AB Komisyonu jeopolitik gerilimler ve derin teknolojik değişimlerin sürdüğü dönemde AB’nin ekonomik güvenliğini güçlendirmeyi hedefleyen beş girişimden oluşan paketi 24 Ocak’ta sunmuştu. Pakette yer alan “AB dışına yapılan doğrudan yatırımlara ilişkin Beyaz Kitap” AB şirketlerinin AB dışında yaptığı ileri teknoloji yatırımlarının bazı üçüncü ülkelerin askeri ve istihbarat kapasitesini artırmaya katkı sağlama riski barındırdığına dikkat çekerek, bunun uluslararası barış ve güvenlik riski barındırdığını vurgulamaktaydı.
- AB Komisyonu stratejik altyapı yatırımlarını gerçekleştirmek amacıyla oluşturulan Avrupa Bağlantılık Aracı (Connecting Europe Facility) kapsamında 7 milyar € tutarında hibe sağlanacak 134 ulaştırma projesini belirledi. AB Komisyonu sağlanacak hibe tutarının % 83’ünün AB’nin iklim hedeflerini destekleyen projelere, trans-Avrupa taşıma ağı (TEN-T) kapsamındaki iç sular ve denizyolları ulaştırma projelerine ayrılacağını belirtiliyor. Desteklenecek projelerin % 80’i AB genelinde ray sistemlerinin geliştirilmesi ve yenilenmesini kapsıyor.
- AB Komisyonu hukukun üstünlüğü alanında tüm üye ülkelerin sistemli ve eşit şekilde incelendiği Hukukun Üstünlüğü Raporu’nun beşincisini yayımladı. Yapılan açıklamada üye ülkelerin 2023 yılında yayımlanan raporda yer verilen önerilerin %68’ini kısmen ya da tamamen uyguladığı ancak, bazı AB ülkelerinde demokrasinin işleyişine ilişkin sistemli endişelerin devam ettiği ve durumun daha da kötüleştiği belirtiliyor. AB Komisyonu 2020 yılından bu yana yayımlanan Hukukun Üstünlüğü raporlarının, demokrasi alanındaki mevcut ve olası problemleri ortaya koyarak Avrupa demokrasisinin dayanıklılığına, karşılıklı güven ortamının tesisine katkıda bulunduğunu ve Avrupa Tek Pazarı ve iş dünyasını güçlendirdiğini açıklıyor.
A. Dilek Aydın
Avrupa Birliği ve
BusinessEurope Temsilcisi
TÜSİAD
Turkish Industry & Business Association
www.tusiad.org