YTB´NİN ALMANYA FEDERAL ANAYASA MAHKEMESİNİN BAŞÖRTÜSÜ KARARI

Almanya Federal Anayasa Mahkemesi’nin okullarda başörtüsüyle öğretmenlik yapılamayacağına dair Kuzey Ren Vestfalya eyaletinin kararını din özgürlüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle bozması Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı tarafından insan hakları ve özgürlükler bağlamında olumlu bir gelişme olarak değerlendirildi.

Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanı Doç. Dr. Kudret Bülbül, konuyla ilgili yaptığı yazılı açıklamada, kararın hem Almanya için hem de bu ülkede yaşayan Türkler başta olmak üzere Müslüman azınlıklar açısından kazançlı olduğunu ifade ederek, “Bu karardan en fazla ilgili ülke kazançlı çıkacaktır. Zira Anayasa Mahkemesinin aldığı bu kararla Almanya’da yaşayan Müslüman azınlıkların aktif birer yurttaş olarak yaşadıkları ülke ve toplumla barışık olmalarını sağlayacaktır” dedi.

Almanya Anayasa Mahkemesi’nin verdiği bu kararın bu ülkede yaşayan azınlıkların devletle olan ilişkilerini daha da geliştireceğine inandığını ifade eden Bülbül, “Bu karar, azınlık bireylerinin toplumsal ve siyasal süreçlere eşit katılımı ve topluma ve ülkeye faydalı birer birey olma açısından da önem taşımaktadır. Aynı şekilde azınlık toplumunun devlete olan bakışını da olumlu yönde etkileyecektir” ifadelerini kullandı.

Almanya Federal Anayasa Mahkemesi, 13 Mart’ta verdiği söz konusu başörtüsü kararını Kuzey Ren Vestfalya (nordrhein-westfälische) Eyaletinin öğretmenlere başörtüsüyle derse katılmayı yasaklayan ‘Okul Kanunu’nun din özgürlüğünü ihlal ettiği gerekçesi ile kendisine başvurulması üzerine vermişti.

Başörtüsü ile derse katılmaları yasaklanan Müslüman öğretmenler Anayasa Mahkemesine başvurularında, başörtüsünü dini inançları gereği taktıklarını dolayısıyla başörtüsünü engelleyen Eyalet yasalarının Anayasa’nın temel hak olarak teminat altına aldığı din özgürlüğünü ihlal ettiğini ifade ederek yüksek mahkemeye başvurmuştu.

Federal Anayasa Mahkemesi, yaptığı değerlendirmede başvuruyu kabul etmiş ve Müslüman öğretmenlerin başörtüsü ya da bere ile derse katılmasını engelleyen düzenlemelerin Anayasa ile teminat altına alınan din özgürlüğünü ihlal ettiğine hükmettiğine karar vermişti. Mahkeme kararında, öğretmenler için başörtüsü yasağına gerekçe olarak gösterilen ‘kamu barışını bozma’nın ancak “yeterince somut tehlike” olduğu durumlarda geçerli olabileceğini dolayısıyla sırf başörtüsü takmış olmanın kamu barışını bozucu bir eylem olarak görülemeyeceği kararına varmıştı.

Almanya’da, Federal Anayasa Mahkemesi’nin kararları federal ve eyalet yasaları bakımından geçerli ve bağlayıcı niteliktedir. Dolayısıyla, Anayasa Mahkemesi’nin ‘başörtüsü’ kararı bütün eyaletler bakımından bağlayıcı niteliktedir. Anayasa Mahkemesinin söz konusu içtihadından sonra öğretmenlere başörtülü derse katılma yasağı getiren Eyaletlerin kanunları Anayasa’ya aykırı düzenlemeler konumuna düştü.

Bu bağlamda öğretmelere Başörtüsü yasağı getiren Baden-Württemberg, Bayern, Berlin, Bremen, Hessen ve Nordrhein-Westfalen eyaletleri, Anayasa mahkemesi kararı doğrultusunda düzenleme yapmak durumunda olacaktır.