Yıldız Yazıcıoğlu Yazdı..
Türkiye’de halk ibreyi yeniden AB’ye çevirdi
Türkiye ateş çemberi içinden geçerken halk umudunu yeniden Avrupa Birliği’ne çevirdi. Son anketten AB’yle ilgili şaşırtıcı sonuçlar çıktı.
Türkiye – Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı (TAVAK), halkın Avrupa Birliği’ne bakışıyla ilgili 5’nci kez gerçekleştirdiği 2015 araştırma sonuçlarını kamuoyuna açıklamadan NOKTA ile paylaştı. TAVAK’ın araştırmasına göre, 1683 Viyana Kuşatması’ndan bugüne Avrupa’ya bakışımız pek değişmemiş.
Şimdilerde de Türkiye toplumunun üyelikten beklentisi o topraklarda rahatça dolaşmak olarak görünüyor. Türkiye’de halkın yüzde 61’i Avrupa Birliği’ne üyelikten sağlanacak katkıyı ‘serbest dolaşım ‘olarak tanımlıyor.
Almanya’nın Essen kentinde kuruluşunun ardından vakıf üniversitesi kurmak adına yola çıkan araştırma kuruluşu TAVAK, ilk kez 2011 yılında gerçekleştirdiği ‘Türk Halkının AB’ye bakışı’ başlıklı araştırmasını gelenekselleştirdi.
Son araştırmaya göre, AB’ye üyelikten Türkiye’nin elde edeceği en önemli katkıyı ‘vizesiz olarak Avrupa ülkelerinde seyahat etmek‘te görenlerin oranı yüzde 61 iken, toplumun yüzde 18’i ‘AB bütçesinden pay almak’, yüzde 13’ü ‘Avrupa Parlamentosu’nda yer almak’ ve yüzde 8’i de ‘Avrupa güvenlik ve savunma kimliğinde söz sahibi olmak’ olarak görüyor.
AB İLE İLİŞKİMİZ ‘KARARSIZ’
TAVAK’ın araştırmasındaki temel soru, “Türkiye’nin AB’ye üye olacağına inanıyor musunuz?…” Bu soruya 2011 yılındaki yanıt halkın yüzde 34.8 ‘evet’ derken, AB’ye duyulan inanç 2012 yılında yüzde 17’ye düşmüştü. 2013 yılında ise çok az değişim göstermiş ve üyeliğe olan inanç yüzde 19’a yükselmişti. Halkın AB üyeliğine inancı bu yıl ise ciddi yükseliş gösterdi. Araştırma sonucu raporunda, şöyle denildi:
“2015 yılının araştırmasında Türk halkının % 43’ünün Avrupa Birliğine tam üye olacağını inandığı ortaya çıkmıştır, ‘hayır‘ diyenlerin oranı % 48’dir ve % 9’luk kesim de bu konu hakkında herhangi bir fikri olmadığını belirtmiştir. İşin ilginç tarafı, 2013 yılı araştırmasına göre Türk Halkın AB’ye tam üyeliğine inancında olanların oranında %24’lük bir artış olmuştur.”
TAVAK’ın araştırmaları itibariyle AB’ye üyelik talebi konusunda kararsızlık yaşıyor görünüyoruz.
ŞANGHAY BEŞLİSİ’NE DESTEK YÜZDE 18
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın aksine Şanghay Beşlisi gibi AB’ye üye olmak yerine alternatif işbirliği modellerine halkın ilgisi ise pek fazla değil. Yüzde 16 oranında bağlantısız ekonomik politika talebi varken, Şanghay Beşlisi’ne destek ise yüzde 18’de kaldı. TAVAK araştırmasına göre, halkın ‘ekonomik’ açıdan AB’ye bakışı oldukça dikkat çekici. ‘Türkiye’nin ekonomik olarak AB’ye ihtiyacı var’ diyenlerin oranı yüzde 72.
İSLAM AB’YE ENGEL Mİ?
TAVAK’ın araştırmasında, ‘Türkiye’nin üyeliğine karşı AB ülkelerindeki negatif yaklaşımı neye bağlıyorsunuz?’ sorusuna yüzde 42 oranında İslamfobi – İslam düşmanlığı olarak yanıt verildi. Halkın yüzde 18’i Türkiye’nin yüzölçümü itibariyle AB’ye alınmadığı düşüncesinde. Türkiye’nin demokrasideki eksikliğinden kaynaklı negatif yaklaşım olduğunu kaydeden oranı ise yüzde 24.
Bu arada AB kaynaklı negatif yaklaşıma, yüzde 5 Kürt sorunu ve yüzde 1 Ermeni sorunu gerekçe gösterildi.
2020’DE ÜYELİK MÜMKÜN MÜ?
TAVAK’ın araştırmasında, bütçe dönemi açısından Türkiye’nin 2020 sonrasındaki üyelik ihtimali de halka soruldu. “Türkiye’nin 2020-2027 yılları içerisinde 7 yıllık bütçe döneminde AB’ye tam üye olacağına inanıyor musunuz?” sorusu yöneltildi.
Bu soruyla birlikte Türkiye’nin AB’nin demokrasi ve insan hakları açısından koşulları bu derece tartışmalı ve Suriye kapısındaki savaş içeriye sıçramış görüntüsü vermiş olmasına karşın halkın umutlu olduğu sonucu çıktı. Halkın yüzde 51’i 2020-2027 döneminde üyeliğe inandığını söyledi. Ancak yüzde 18’i ise Türkiye’nin hiç bir zaman AB’ye üye olamayacağı görüşünü paylaştı.
ARAŞTIRMA NASIL YAPILDI?
TAVAK’ın raporuna göre, araştırma, ‘Bilgisayar destekli telefon görüşmesi’ modeliyle 20 Haziran ile 10 Temmuz tarihleri arasında İstanbul, Ankara, İzmir, Diyarbakır, Trabzon, Bursa, Antalya, Sivas, Samsun ve Muğla illerinde 1264 kişi üzerinde gerçekleştirildi. Yaş grubu 18-65 olarak seçilirken, ankete katılanların yüzde 48’si kadın yüzde 52’ü erkeklerden oluştu.
TÜRKİYE İÇİN 2017 KARAR YILI
TAVAK Başkanı Faruk Şen, sonuçlarını değerlendirken üyelik sürecindeki kritik eşik olarak 2017 yılını işaret etti. AB’nin 2020-2027 döneminde 7 yıllık bütçe dönemi için Türkiye’nin üyeliğiyle ilgili karar verilmesi gerektiğini kaydeden Şen, “Türkiye’ye vaad edildiği üzere 2020 sonrasında üyelik eğer gerçekleşirse bunu 2020-2027 dönemi için 7 yıllık bütçeden ülkemize pay ayrılması belirleyecek. 2017’de hazırlanacak 2020-2027 dönemi bütçesinde Türkiye’ye üyelik için fon ayrılmazsa artık bunun anlamı AB bizi istemiyor olacaktır. Türkiye’nin 2017’deki duruma baktığında artık bu işten vazgeçtiğini ilan etmesi en namuslu karar olacaktır” dedi.
TAVAK’ın AB’ye bakış ile ilgili araştırmayı ilk kez yaptığı 2011 yılında kısmen iyimser hava sürerken, 2012-2014 döneminde dibe vuruş yaşandığını kaydeden Şen, “2014’te halkın sadece yüzde 17’sinin AB’ye sıcak baktığı çıkmıştı.
Bu oranda,Türk halkındaki özgüven, Yunanistan-Portekiz’daki gelişmelerde AB’nin etkisiz görülmesi, Çin ve Hindistan’dan sonra Türkiye’nin yüzde 53 büyüme göstermesi etkili olmuştu” diye konuştu. Ancak bu yıl yeniden AB’ye bakışta olumlu bir artış olduğunu belirten Şen,bu yılki oranda demokratik ve ekonomik sıkıntılar nedeniyle yeniden AB’ye yönelimin etken olduğunu belirtti.
Şimdi artık AB’nin karar vermesi gerektiğini vurgulayan Şen, AB’de Türkiye’den önce Ukrayna’yı üyeliğe kabul etme eğilimi bulunduğuna dikkat çekti.