BİLGİ NOTU
2004 yılında Avrupa Birliği’ne üye olan Polonya ilk kez üstlendiği ve 6 ay boyunca sürdüreceği AB Dönem Başkanlığı’nı 1 Temmuz 2011 tarihinde Macaristan’dan devraldı. Polonya AB Dönem Başkanlığı görevini AB’ye daha hızlı ekonomik büyüme ve siyasi topluluk olarak daha da gelişme yolunda önderlik etmek olarak tanımlıyor. Polonya AB Dönem Başkanlığı süresince bu hedefler ışığında üç ana öncelik belirlemiş bulunuyor:
· “Bir büyüme kaynağı olarak Avrupa bütünleşmesi”
· “Güvenli bir Avrupa”
· “Dışa açılımdan yararlanan bir Avrupa”
Bir büyüme kaynağı olarak Avrupa bütünleşmesi
AB Dönem Başkanı Polonya elektronik pazar da dâhil olmak üzere iç pazarı daha da geliştirmek ve AB bütçesi yardımıyla daha rekabetçi bir Avrupa inşa etmek için çalışacak. Polonya hükümeti Avrupa İstikrar Mekanizması ve yeni ekonomik yönetişim kurallarının yeni bir ekonomik büyüme modeline dönüştürülerek, AB’nin önümüzdeki on yıllarda kalkınma düzeyinin ve AB vatandaşlarının refahlarının güvence altına alınmasını hedefliyor.
2013 sonrası için AB Mali Perspektifi
Polonya hükümeti 2013 sonrası için yeni AB Mali Perspektifi’nin Avrupa düzeyinde sürdürülebilir ekonomik büyümenin sağlanması ve yeni AB bütçesinin AB 2020 Stratejisi’nin hayata geçirilmesi için önemli bir yatırım aracı olduğu görüşünden hareket edecek. Bu kapsamda Uyum Fonları, yeni mali perspektif kapsamında işbirliği ve Avrupa tarımını modernize ederek, rekabetçiliğini artırmayı hedefleyen Ortak Tarım Politikası reformu da AB Polonya Dönem Başkanlığı gündeminde bulunuyor.
Tek Pazar
AB Polonya Dönem Başkanlığı tek pazarın tüm olanaklarından yararlanılabilmesi için çalışmalar yürütmeyi ve özellikle elektronik hizmetlerin geliştirilmesini hedefliyor. İnternet üzerinden yapılan sınır ötesi işlemlerin önündeki engellerin kaldırılması ve dolaşım (“roaming”) ücretlerinin düşürülmesi gibi çalışmaların yanı sıra, iç pazarda satış sözleşmeleriyle ilgili AB genelinde uygulanacak bir yasal düzenlemenin oluşturulması bu alandaki çalışmaların eksenini oluşturacak.
Polonya Tek Pazar Yasası olarak bilinen AB ekonomik yönergelerine yapılması öngörülen ve AB Komisyonu tarafından hazırlanan reform paketini destekleyecek ve “Tek Pazar Forumu” (Single Market Forum – SIMFO) başlıklı iç pazar gelişimini destekleyen bir faaliyet düzenleyecek.
KOBİ’ler
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ) ve KOBİ’lerin finansmana erişimi AB Polonya Dönem Başkanlığı’nın AB büyüme hedefleri çerçevesinde önem verdiği konular arasında yer alıyor. AB’de GSYİH’nın %60’ını ve toplam istihdamın %70’ini sağlayan KOBİ’lerin sermaye piyasalarına ve yüksek risk fonlarına erişimlerinin sağlanması ve üçüncü ülkelerdeki yatırımlarının desteklenmesi Polonya Dönem Başkanlığı’nın altı aylık çalışma programı içerisinde ilerleme kaydetmek istediği alanlar arasında bulunuyor.
AB Patenti
Polonya Hükümeti AB genelinde geçerli olacak ucuz ve Avrupalı şirketlerce kolayca kullanılabilecek Avrupa patent sisteminin oluşturulması için çalışmaların başarıyla sonuçlandırılması alanında da çalışacak.
Güvenli bir Avrupa
AB Dönem Başkanı Polonya “güvenlik” kavramını farklı boyutlarıyla tanımlıyor. Bu bağlamda daha güvenli bir Avrupa için atılacak adımlar şu şekilde sıralanıyor:
1. Avrupa’nın makroekonomik güvenliği: AB’de ekonomik yönetişimin iyileştirilmesi, mali piyasalarla ilgili düzenlemelerin ve kontrollerin etkinleştirilmesi, kriz yönetimi ilkelerinin oluşturulması;
2. AB enerji güvenliği: dış enerji politikası için temelin atılması, AB’nin ana enerji kaynağı üreticileri, tüketicileri ve transit ülkeleri arasındaki konumunun güçlendirilmesi, enerji maliyetinde tasarruflar sağlanması;
3. AB’de gıda güvenliği: Ortak Tarım Politikası’nın reformu ile Avrupa fonlarının daha etkin kullanılmasının sağlanması, politikanın piyasaya yönelik olarak devam etmenin yanı sıra tarım güvenliği, kırsalda kalkınma gibi ortak kamu yararını dikkate alması;
4. AB’nin sınırlarının güvenliği: Frontex mevzuatına yapılacak değişikliklerin tamamlanması;
5. AB’nin savunma güvenliği: AB’nin sivil ve askeri yetilerinin geliştirilmesi, AB – NATO doğrudan diyalogunun geliştirilmesi.
Dışa açılımdan yararlanan bir Avrupa
AB Dönem Başkanlığı’nı üstlenen Polonya Avrupa değerlerinin ve düzenlemelerinin etki alanını genişletmek için, AB’nin dışişleri ve güvenlik politikasını destekleyerek, birliğin uluslararası konumunu güçlendirmeyi hedefliyor.
Bu hedef doğrultusunda yapılacak çalışmalar
Komşu Ülkeler Politikası
Polonya, Doğu İşbirliği ülkeleri ile ilişkilerin daha da güçlendirilmesi için bu ülkelerle serbest ticaret bölgeleri kurulmasını ve bu şekilde iç pazarın milyonlarca yeni tüketiciye ulaşmasını hedefliyor. Bu kapsamda ilk etapta Ukrayna ve Moldova’yla devam etmekte olan ortaklık anlaşması ve serbest ticaret alanı müzakerelerinin ilerletilmesi ve nihayetlendirilmesi amaçlanıyor. Polonya AB Dönem Başkanlığı ayrıca Doğu İşbirliği ülkeleriyle AB arasındaki vize serbestisi müzakerelerinde aşama kaydedilmesi ve Belarus’un Batı ile işbirliği içerisinde demokrasinin temel kuralları ve insan haklarına saygılı bir ülke olmaya teşvik edilmesi konularına da önem atfediyor.
AB’nin güney komşuları Tunus, Libya, Mısır gibi Akdeniz ülkelerindeki son gelişmeler ışığında, bölgedeki demokratik dönüşüme destek vermeyi hedefleyen Polonya AB Dönem Başkanlığı, bölgede anayasal reformlar sonucu çağdaş devlet yapılarının oluşturulması, yargının güçlendirilmesi, yolsuzlukla mücadele edilmesi, temel hakların korunması ve Hıristiyanlar’ın da aralarında bulunduğu azınlıklara yapılan haksız muamelenin sona erdirilmesi, ekonomik büyüme ve istihdam yaratılması için çalışmalarını sürdürecek.
Genişleme
Polonya AB Dönem Başkanlığı sırasında genişleme sürecinde önemli mesafe kat etmeyi amaçlıyor. Bu bağlamda, Dönem Başkanı olarak Polonya’nın önceliğinin Hırvatistan’la üyelik müzakerelerinin nihayete erdirilmesi ve bu ülkeyle Katılım Antlaşması’nın imzalanması olduğu belirtiliyor. Türkiye ile üyelik müzakerelerinin de devam etmesine yönelik çabaların sarf edileceği belirtilirken, İzlanda ile müzakerelerde önemli aşamalar kat edilmesi ve Batı Balkan ülkelerinin üyelik hedeflerinin desteklenmesi bekleniyor.
AB – Rusya İlişkileri
Polonya 6 aylık Dönem Başkanlığı zarfında AB ile Rusya arasında yeni bir işbirliği çerçevesinin oluşturulması kapsamında Rusya ile yeni bir anlaşma imzalanması ve bir AB – Rusya Çağdaşlaşma İşbirliği’nin geliştirilmesini amaçlıyor.
Ortak Ticaret Politikası
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Doha Turu çok taraflı ticaret müzakerelerinin devam etmesi Polonya AB Dönem Başkanlığı’nın bu alandaki ilk hedefini oluşturuyor. Gümrük kısıtlamalarının ortadan kaldırılarak ticaretin serbestleşmesi için atılacak adımlar ve tarım sübvansiyonları, patent hukuku, anti-damping düzenlemeleri ve fikri mülkiyetin korunması konularının DTÖ nezdinde ele alınması da Polonya’nın önemli gündem maddeleri arasında yer alıyor.
*
Gamze Erdem Türkelli TS/BXL/11-07, 4 Temmuz 2011
**************************************
Dr Bahadir Kaleagasi
International Coordinator
TUSIAD - Turkish Industry & Business Association
BRUSSELS :
Representation to the EU and BUSINESSEUROPE
(The Confederation of European Business)
T: +32 2 7364047 twitter.com/kaleagasi
kaleagasi@tusiad.org www.tusiad.org