BU SAYIDA:

AB - TÜRKİYE
GENİŞLEME
AB KURUMLARI
DIŞ TİCARET
EKONOMİ
 
AB - Türkiye
 
- AB Bölgeler Komitesi Vatandaşlık, Yönetişim, Kurumsal ve Dış İlişkiler Komisyonu, Genişleme Stratejisi ve Temel Güçlükler başlıklı bir rapor yayınladı. Raporda Türkiye ile ilgili bir bölüm de yer alıyor. Avrupa Parlamentosu Türkiye raporuyla büyük ölçüde benzerlikler taşıyan Bölgeler Komitesi raporunda yer alan bazı noktalar: 

• 2009 yılı içinde reform süreci yavaşlamıştır. Hükümet siyasi girişimlerini yasal reformlara dönüştürmeye ve bunları uygulamaya geçirmeye davet edilmektedir. 

• Kopenhag siyasi kıstaslarına uyum için gerekli yasaların hayata geçirilmesi özellikle kadın hakları, ayrımcılığın önlenmesi, inanç özgürlüğü, ifade özgürlüğü, işkenceye sıfır tolerans ve yolsuzluğun önlenmesi gibi alanlarda sınırlı kalmıştır. 

• İfade ve basın özgürlüğüne karşı kısıtlamalar ve özellikle bir medya grubuna verilen ceza düşündürücüdür. 

• Türkiye 300 milyon Ortodoks'un ruhani lideri olan Rum Patriği'nin "Ekümenlik" unvanını tanımalıdır. Heybeliada Ruhban Okulu açılmalıdır. 

• Yasadışı göçlerde geçiş ülkesi konumunda olan Türkiye'nin AB ile geri kabul anlaşması müzakerelerini tamamlaması ve Frontex ile işbirliği içinde çalışması beklenmektedir. 

• Yerel yönetimlerin iç ve dış mali denetimlerinde saydamlığın artırılması gereklidir. Merkeziyetçiliğe son verilerek yerel yönetimlerin yetkileri artırılmalıdır. 

• Kalkınma ajanslarının kurulması olumlu bir gelişmedir. Ancak seçim kıstasları ve sürecinin net olmayışı giderilmesi gereken bir eksikliktir. 

• Bölgesel politika ve yapısal enstrümanların kullanımı alanında daha fazla ilerleme sağlanmalıdır.

Genişleme

- 19 Şubat tarihinde AB ile Hırvatistan arasında dokuzuncusu düzenlenen bakanlar seviyesinde üyelik toplantısında tarafların daha önceden oluşturmuş oldukları durum belgeleri imzalanarak, çevre ve balıkçılık başlıklarının müzakereye açılmasına karar verildi.
 
AB Konseyi, Hırvatistan'da balıkçılık alanındaki uygulamaların AB müktesebatıyla tam uyumlu hale gelmesi için bir takım göstergeler belirledi. Bu göstergelere göre, Hırvatistan'ın uydu bazlı gemi denetleme sisteminin de dahil olduğu bir takım denetim ve kontrol mekanizmalarını oluşturması ve filo yönetimi, balık tutma ve karaya çıkarma kayıt sistemi gibi konularda önemli ilerlemeler kaydetmesi gerekiyor. Hırvatistan'ın bir diğer yükümlülüğü yapısal şartlar, pazar koşulları ve devlet yardımı konularının AB müktesebatına uygun olacak şekilde yeniden düzenlenmesini kapsıyor. Hırvatistan'ın son olarak Avrupa Balıkçılık Fonu ile ilgili yapısal düzenin geliştirilebilmesi için kurumsal bir çerçeve geliştirmesi gerekiyor.
 
AB Konseyi, çevre başlığı altındaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi konusunda da bir takım göstergeler ortaya koyarak, Hırvatistan'ın su kalitesi konusundaki müktesebatı, özellikleri yeni Su Kanunu'nu ve yeni Su Yönetimi Finansmanı Kanunu'nu uygulamaya koyması gerektiğinin altını çizdi. Konsey bunun yanı sıra, sanayi kirlilik kontrolü ve risk yönetimi alanlarında yeni kanunlar çıkarılmasın ve yeni açılan çevre başlığı altında işlenen diğer konularda da Hırvatistan kanunlarının AB müktesebatına uyumlu hale getirilmesi gereğini belirtti.
 
Hırvatistan'la AB arasında 3 Ekim 2005 tarihinde başlatılan müzakereler kapsamında bugüne kadar 30 başlık açıldı ve bu başlıklardan 17'si için yapılan görüşmeler tamamlanarak, başlıklar geçici olarak kapatıldı. Diğer başlıklar altında müzakereler devam ediyor.
 
AB Kurumları
 
- AB Komisyonu bünyesinde oluşturulan iki yeni genel müdürlüğün (Enerji Genel Müdürlüğü ve İklim Hareketi Genel Müdürlüğü) hangi konuları ele alacağı belirlendi. Buna göre Enerji Genel Müdürlüğü (ENER), daha önce Ulaşım ve Enerji Genel Müdürlüğü'nün ilgilendiği enerji konuları ile Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü bünyesindeki Enerji Çalışma Kolu'nu devraldı. Enerji Genel Müdürlüğü'nün başına halihazırda Rekabet Genel Müdürü olarak görev yapan İngiliz Philip Lowe'nin atanması söz konusu.

Daha önce Ulaşım ve Enerji Genel Müdürlüğü'nün bünyesinde yer alan ulaşımla ilgili konular ise Hareketlilik ve Ulaşım Genel Müdürlüğü (MOVE) olarak adlandırılan genel müdürlüğün sorumluluğuna bırakılıyor.
 
İklim Hareketi Genel Müdürlüğü'nün (CLIM) çalışma alanını, Çevre Genel Müdürlüğü bünyesinde ele alınan iklim konuları, Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü'nün iklim değişikliği ile ilgili uluslar arası müzakere süreci ve Sanayi Genel Müdürlüğü'nün iklim değişikliğini kapsayan faaliyetleri oluşturacak.

İklim Hareketi Genel Müdürlüğü'nün başına, halihazırda Çevre Genel Müdürlüğü Başkan Yardımcısı olan Belçikalı Jos Delbeke atandı.

Bunlara ek olarak, Komisyon'un araştırmaya yönelik stratejik yaklaşımını güçlendirmek amacıyla Genel Sekreter'in başkanlık edeceği bir çalışma grubu oluşturuldu. Bu çalışma grubu, araştırma bütçesinin gelişimi, araştırma programlarının yönetimindeki dışsallaşma derecesi ve araştırma ve diğer politikalar arasındaki örgütsel bağlar hakkında, komisyon seviyesinde stratejik bir bakış açısının oluşmasını sağlayacak.
 
Dış Ticaret
 
- AB Komisyonu AB ülkeleri tarafından Çin'den ithal edilen kuşe kağıtlarla ilgili olarak bir soruşturma süreci başlattı. Avrupalı kağıt üreticiler birliğinin (Cepifine) anti-damping şikayeti üzerine başlatılan soruşturma süreci, AB Resmi Gazetesi'nde yayınlandı. Birlik Çin'den ithal edilen kağıtların çok düşük fiyatlı olduğunu ve Avrupa kağıt sanayini olumsuz yönde etkilediğini belirterek Ocak ayı içinde Komisyon'a suç duyurusunda bulunmuştu.
 
Komisyon 15 ay içinde incelemelerini sonlandırarak ithal kağıtların fiyatlarının gerçeğe uygun olup olmadığı kararını verecek. Buna bağlı olarak da Çin'e anti damping vergisi uygulanabilecek.
 
Halihazırda AB Çin'den ithal edilen mum, çelik ürünleri ve deri ayakkabılara anti damping vergisi uyguluyor.
 
Ekonomi
 
- Avrupa Merkez Bankası ve Avrupa Bankacılık Denetim Otoriteleri Komitesi, denetim birimlerine bilgi sunma zorunluluğundaki kişi ve kuruluşlara yüklenen raporlama yükümlülüğünü azaltmayı amaçlayan yeni bir sınıflandırma sistemi sundu.
 
Sınıflandırma sistemi iki birimden oluşuyor. Bunlardan ilki; Avrupa Merkez Bankası'nın mali verileriyle, Avrupa Bankacılık Denetim Otoriteleri Komitesi tarafından geliştirilen denetim raporlama modelleri arasında köprü görevi üstlenecek olan birim. İkincisi ise, rapor hazırlayanlara bu iki kurum arasındaki benzerlik ve farklılıkları saptamada yardımcı olabilecek bir veri tabanı yönetimi. Bu sınıflandırma sistemi, Avrupa Merkez Bankası
Sistemi'nin İstatistik Komitesi ve Bankacılık Denetim Komitesi ile Avrupa Bankacılık Denetleme Kurulu işbirliğiyle kurulmuştur.

Avrupa Merkez Bankası'nın mali kurumlarının bilanço ve faiz oranları Avrupa Muhasebe Sistemi'ne (ESA 95) bağlı olarak oluşturulmaktadır. Mali ve denetim verileri ise uluslararası muhasebe standartları ve sermaye yeterliliği kurallarıyla uyumludur. Bu iki farklı sistemin birbiriyle uyumu, raporlama yükümlülüğünün büyük ölçüde hafiflemesine ve böylece veri kalitesinin artmasına neden olacaktır. Bu noktada yeni sınıflandırma sistemi, Avrupa Merkez Bankası ve Avrupa Bankacılık Denetleme Kurulu'nun söz konusu düzenlemeyi gerçekleştirmesine yardımcı olacaktır.

- Ekonomik ve Mali İşler Konseyi İspanya Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi ve Mali İşler Bakanı Elena Salgado başkanlığında Yunanistan ekonomisinin içinde bulunduğu durumu görüşmek üzere toplandı.

Konseyde Yunanistan'ın bütçe açığına yönelik güçlü bir düzenlemeye ihtiyaç bulunduğu ve geniş kapsamlı yapısal reformların uygulanması gerektiği kararına varıldı.

Ekonomi ve Mali İşler Bakanlar Konseyi, Yunan hükümetinin 2010 yılında bütçe açığının 4 puan düşürülmesi, gayri safi milli hasılanın %12,75'ten %8,7'ye, 2012 yılında da %3'ün altına düşürülmesi kararını desteklediğini açıkladı.

Salgado, Yunanistan'ın herhangi bir mali yardım istemesi halinde yardımcı olunacağını ancak şimdiye kadar bu yönde bir talebin gelmediğini yineledi.

Konsey Yunan hükümetine kamu kesiminde verilen ücretler, emeklilik, sağlık sistemi, kamu yönetimi, iş hayatının düzenlenmesi, verimlilik ve istihdamın artırılması gibi konularda yapısal reform gerçekleştirmesi tavsiyesinde bulunuyor.
 
İç Pazar ve mali hizmetlerden sorumlu AB Komiseri Michel Barnier ise toplantı sonrasında yaptığı basın toplantısında ekonomik krizin hala bitmediği ve mali piyasaları daha güçlü hale getirmek için yeni düzenlemeler gerektiğine işaret etti.

- Euro Alanı'na mensup 16 ülke Yunanistan'a kamu maliye planının ilk sonuçlarını göstermesi için 1 aylık süre tanıdı ve sonuçlar yeterli görülmediği takdirde "ek tedbirler" alınması gerekeceğini bildirdi. 16 Euro Alanı ülkesi maliye bakanlarının aylık toplantısından sonra konuşan Euro Grubu Başkanı Jean-Claude Juncker, Yunan hükümetinin Şubat ayında kaydettiği gelişmeye dair raporunu 16 Mart'ta AB Komisyonu ve Avrupa Merkez Bankası'na (AMB) sunacağını belirtti. Juncker, Yunanistan'ın Avrupa İstikrar ve Kalkınma Paktı paralelinde bütçe açığını 2010 yılında %4 oranında azaltarak, %12,75'ten %8,7'ye düşüreceğini, 2012 yılına kadar ise daha da azaltarak %3 seviyesinin altına çekeceğini taahhüt ettiğini hatırlattı.

Juncker konuşmasında, AB Komisyonu ve AMB'nin Yunanistan'ın yeterli ilerlemeyi gösteremediği yönünde karar vermesi durumunda ek tedbirlerin uygulamaya konması için görüşmelere başlanacağını ve Euro Grubu'na resmi bir öneri götürüleceğini anlattı. Bu noktada Euro Alanı ülkeleri maliye bakanları, Yunanistan'da uygulanmak üzere ek mali tedbir konulmasını Yunanistan'ın katılamayacağı bir nitelikli çoğunluk oylamasına
sunacak.

Juncker, Yunanistan'ın buna rağmen Pazar koşullarından olumsuz etkilenmeye devam etmesi söz konusu olursa Euro Alanı ülkelerinin Euro Alanı'nda mali istikrarı korumak için gerekli adımları kararlılık ve işbirliği içerisinde atacağına dikkat çekti.

- Euro Alanı'nın dünyanın geri kalanıyla dış ticaret dengesi, ilk tahminlere göre Aralık 2009'da 4,4 milyar € ticaret fazlası gösterdi. Aralık 2008'de dış ticarette 1,8 milyar € açık kaydedilmişti. Aralık 2009'da ihracat bir ay öncesine göre %3,1 artarken, ithalat %1,7 artış gösterdi.

AB27'de Aralık 2008'deki 11,3 milyar €'ya kıyasla Aralık 2009'da tahmini 2,5 milyar € dış ticaret açığı belirlendi. Aralık 2009'da Kasım 2009'a kıyasla ihracat %2,0, ithalat %1,7 yükseldi.

AB27'nin Çin'e yaptığı ihracatta %2 oranında artış kaydedilirken, diğer tüm büyük ticaret ortaklarıyla olan ticari akışlarda düşüşler saptandı. En büyük düşüşler Rusya (Ocak-Kasım 2008'e kıyasla Ocak- Kasım 2009'da -%38), Türkiye (-%22), Brezilya (- %21), ABD (-%19) ve Güney Kore (-%18) yapılan ihracatlarda ve Rusya (-%38), Norveç (-%30), Brezilya (-%29), Japonya (-%27) ve Türkiye'den (- %23) yapılan ithalatlarda kaydedildi.

- Aralık ayında inşaat sektöründe üretim Euro Alanı'nda ve AB 27'de Kasım 2009'a göre %0,5 oranında arttı. Kasım 2009'da bir önceki aya göre sırasıyla %0,8 ve %0,4 oranında düşüşler yaşanmıştı.

Bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, Aralık 2009 üretimi Euro Alanı'nda %3,1 ve AB27'de %3,3 düşüş gösterdi. 2009 yılının bir önceki yıl ile karşılaştırılmasında Euro Alanı'nda %8 ve AB27'de %8,2 düşüş gözlemlendi.

Aralık 2009'da AB üye ülkeleri arasında en sert düşüşler Slovakya (%11,3), Slovenya (%8,1) ve Bulgaristan'da (%7,9) gerçekleşirken, artışlar sadece Romanya (%6,9) ve İspanya'da (%6,2) görüldü.

- AB Konseyi Litvanya, Malta ve Romanya'ya aşırı bütçe açığı seviyelerini %3 altına indirmeleri için yeni önerilerde bulundu ve yeni bir zaman çizelgesi belirledi. AB Konseyi, AB Antlaşması'nın 126. maddesinin 7. bendi uyarınca kabul edilen kararla bütçe açığını düzeltme mühletini, Temmuz 2009'dan bu yana beklenenden daha kötü seyreden ekonomik şartlar nedeniyle bir yıl süreyle uzatmaya karar verdi.

Karara göre Malta'nın bütçe açığını 2011'e, Romanya ve Litvanya'nın ise 2012'ye kadar %3 seviyesinin altına çekmesi gerekiyor. Üç ülkeye de 16 Ağustos 2010 tarihine kadar harekete geçme ve bütçe açığı seviyesini düşürmek için bir strateji çizme yükümlülüğü getirildi.

AB Konseyi Litvanya'ya 2010 bütçesinde planladığı tedbirleri uygulaması ve 2010-2012 yılları arasında bütçe açığını GSYİH'sinin %2,25 oranında azaltması, Malta'ya ise 2010 bütçesinde koyduğu %3,9 bütçe açığı hedefine ulaşarak, bir sonraki yıl %0,75'lik bir iyileşme sağlaması için çağrıda bulundu. Konsey Romanya'dan ise 2010 bütçesinde öngörülen tedbirleri ekonomide daha fazla kötüleşme görülmeden, bütçe açığını 2010-2012 yılları arasında yılda %1,75 azaltarak hedefine ulaşmasını istedi.

Turizm

- Eurostat tarafından yapılan araştırma sonuçlarına göre, 2009 yılında AB27'de otel ve benzeri işletmelerde konaklamalar bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında %5,1 azalarak 1,5 milyar gece olarak gerçekleşti. Ziyaretçilerin kendi ülkelerinde bulunan otellerde geceleme oranı %1,6 düşüş gösterirken, yurtdışındaki otellerde gecelemeler %9,1 oranında azaldı.

2008 yılı ortalarında başlayan otel geceleme sayılarındaki düşüş, 2009 yılıyla birlikte yavaşlamaya başladı. 2009 yılının Ocak- Nisan döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %8 oranında düşüş gösteren otel geceleme sayıları, Mayıs-Ağustos döneminde %4,1 ve Eylül- Aralık döneminde ise %3,6 oranında azaldı.

2009 yılı otel konaklama sonuçlarının en yüksek olduğu ülkeler sırasıyla İspanya, İtalya, Almanya, Fransa ve İngiltere olarak kaydedildi. Otel geceleme sayılarındaki en sert düşüşler Letonya (%23,3), Litvanya (%20,4), Kıbrıs (%19,7) ve Slovakya'da (%18,1) yaşanırken, en hafif düşüşler Almanya (%1,4), İngiltere (%1,7), Slovenya (%2,1) ve Avusturya'da (%2,9) yaşandı. Üye ülkelerdeki otel geceleme sayılarında artış yaşanan tek ülke %0,1 ile İsveç oldu.

B R Ü K S E L ' D E G E L E C E K A Y

AB Kurumları

• 25-26 Şubat, Adalet ve İçişleri Konseyi
• 1-2 Mart, Rekabet Konseyi
• 8-9 Mart, İstihdam ve Sosyal İşler Konseyi
• 8 Mart, AB-Fas Zirvesi
• 11-12 Mart, Ulaşım, Haberleşme ve Enerji Konseyi

Konferanslar

• 3 Mart, "After Copenhagen: what next for EU environment policy?", EPC, www.epc.eu

• 4 Mart, "Open Trade vs. Protectionism: Developments in Trade Policy since 1995", CEPS, www.ceps.be  
 
• 16 Mart, "Europe's Muslim Women: under cover or under pressure?", EPC, www.epc.eu  

• 22 Mart, "The Political Future of Afghanistan", CEPS, www.ceps.be  

• 25 Mart "how much regulation is necessary", CEPS, www.ceps.be  

• 27 Mayıs, Breakfast policy briefing with Karel de Gucht", EPC, www.epc.eu  
 
HAZIRLAYANLAR :
Dilek İştar Ateş – Gamze Erdem Türkelli
bxloffice@tusiad.org  
www.tusiad.org  
 
International Coordinator
TUSIAD - Turkish Industry & Business Association
 
BRUSSELS :
Representation to the EU and BUSINESSEUROPE
(The Confederation of European Business)
T: +32 2 7364047      twitter.com/kaleagasi
kaleagasi@tusiad.org         www.tusiad.org