Türkiye’nin de içinde bulunduğu 136 ülkenin imzaladığı “Otomatik Bilgi Değişimi” konusu başta olmak üzere, özellikle Belçika ve Hollanda'da sosyal konutlarda ikamet edenlerin yurt dışında emlak veya gelir sahi olmalarının belirlenmesi için Hollanda ve Belçikalı dedektif bürolarının Türkiye'de bir kısım avukatlarla işbirliği yaparak ulaştıkları bilgileri kanunsuz bir şekilde yurt dışına aktarmalarının engellemesi adına önemli bir gelişme yaşandı.
Bu konuda kısa bir açıklamada bulunan UID Belçika Başkanı Enis Çimen; ‘’Bugüne kadar yaptıkları çalışmaların sonuçlarını görmekten mutlu olduklarını ve Türkiye Barolar Birliği’ne bağlı avukatları TAKPAS Sorgulama Sistemi üzerinden belirli bir ücret karşılığında vatandaşların bilgilerine ulaşmasının engellendiği’’ belirtti. UID Belçika Başkanı Enis Çimen TAKPAS Sisteminin bazı avukatlar tarafından yurtdışına kanunsuz bilgi aktarma bağlamında suiistimal edilmesinin böyle bir karar alınmasında etkili olduğunu ifade etti.
Takpas Sorgulama Sistemi Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ile Türkiye Barolar Birliği arasında imzalanan protokol ile Avukatların TAKPAS üzerinden müvekkillerinin ve davalıların dava konusu tapuya kayıtlı bilgilerini ve icra dosyalarında gerekli olan tapu kayıt bilgilerini sorgulayabiliyorlar. Sorgulama işlemleri TC kimlik numarasından, Malik Bilgisi sorgulaması, Maliğe ait Taşınmazları Listelemesi, tapuda kayıtlı malik bilgisi, taşınmaza ait tapu kaydı gibi konular üzerine yapılıyor.
Hollanda’da aktif olan özel dedektiflik bürolarının Türkiye’de bazı avukatlar aracılığı ile vatandaşların bilgilerine ulaşarak yurt dışına bilgi satılması konusunda elde edilen bilgiler ışında Takpas Sorgulama Sistemi’nin kapatılması özellikle sosyal konutlar konusunda yaşanan mağduriyetlerin önlenmesi adına çarpıcı bir gelişme oldu.
Takpas Sorgulama Sistemi dışında yurt dışında yaşayan vatandaşların ‘’Otomatik Bilgi Paylaşımı’’ çerçevesinde yaşayacağı muhtemel haksızlıkların da önüne geçilmesi adına yeni önlemlerinde alınması bekleniyor.
Sosyal Konutlar Meselesi.
Hollanda ve Belçika da, düşük kiralarla sosyal konutlarda oturan kişilerin, yurt dışında mal varlığı bulunup bulunmadığını takip etme kararı alınmıştı. Bu karar elbette, aralarında Türkiye kökenlilerin de bulunduğu göçmenleri oldukça tedirgin etmişti. Belçika bu konuda vatandaşların yurtdışında mal varlıklarının araştırılması için ekspertiz yada dedektif büroları ile çalışmak üzere 5 milyon avro bütçe ayırmıştı. Hollanda ise uzun bir zamandan beri bu sistem üzerinden taramalar yapmış ve birçok aile evlerinden çıkarılmış ve ağır para cezaları ödemek durumunda bırakılmıştı.
Türkiye ise şimdi kanun dışı bilgi edinen ve bunları para karşılığında yurt dışına dedektif bürolarına satan organizasyonların yollarını kapatmak üzere harekete geçmiş gözüküyor. Bu konuda mağduriyetlerin önlenmesi adına UID Belçika Başkanı Enis Çimen yeni önlemlerin de yolda olduğunu belirtti.
Otomatik Bilgi Paylaşımı Meselesi
Otomatik bilgi paylaşımı, ülkelerin karşılıklı olarak ülkelerinde ikamet eden kişilerin ülke dışındaki, yani diğer ülkelerde bulunan finansal hesap bilgilerinin her yıl düzenli olarak vergisel amaçlı kullanılması amacıyla otomatik olarak paylaşılmasıdır.
Örnek vermek gerekirse: İtalya’da ikamet eden bir vatandaşımızın (Bu kişi sadece İtalyan vatandaşı, sadece Türk vatandaşı veya çifte vatandaş olabilir ki vatandaşlık hususu bilgi paylaşımında bir kriter değildir. Esas olan kişinin ikametidir.) Türkiye’de bir bankada bu kapsama giren bir hesabı varsa, bu hesapla ilgili bilgiler İtalya ile paylaşılacaktır. Türkiye’de ikamet eden ve İtalya’da bir bankada aynı şekilde bu kapsama giren kişilerin hesap bilgileri de Türkiye ile paylaşılacaktır.
Dünyada başta AB ve G20 ülkeleri olmak üzere 136 ülke bu anlaşmayı imzalamıştır ki Türkiye de bu ülkelerden biridir. Bu anlaşma vergi kaçaklarını minimize ederek ülkeler arasında vergide şeffaflık sağlanmasını amaçlamaktadır. Bilgiler doğrudan bankalar arası değil, anlaşmaya taraf ülkelerin resmî kurumları arasında olacaktır.
Hangi bilgiler otomatik paylaşılacak?
Hesap bilgileri paylaşılacak kişinin adı soyadı, doğum yeri ve tarihi, adresi, yerleşik olduğu ülke ve vergi kimlik numarası, hesap numarası, hesabın bakiyesi, hesaba yıl içinde yatan faiz, temettü gelirleri, hesapta tutulan varlıklardan elde edilen gelirler otomatik olarak paylaşılacaktır.
Finansal olarak mevduat, saklama ve yatırım kuruluşları ile belirli sigorta şirketleri nezdindeki; mevduat hesapları, saklama hesapları, ortaklık ve borç ilişkisi menfaati, nakdi değer sigorta sözleşmeleri ve düzenli ödeme sözleşmelerine ilişkin finansal bilgiler paylaşılacaktır. Hesabın tutulduğu para biriminin önemi yoktur; yani TL, Avro, Dolar veya herhangi başka bir para biriminde hesap olabilir. Burada önemli olan husus, hesaptaki meblağın, tutulduğu para birimi cinsinden paylaşılacağıdır. Herhangi bir kura dönüştürülme olmayacaktır. Avro hesap Avro olarak, TL hesap TL olarak bildirilecektir.
Önemli hususlardan bir tanesi de şudur: Ortak bireysel hesap bilgileri her bir birey için ayrı ayrı bildirilecek, herhangi bir pay hesabı yapılmayacaktır. Örneğin eşi ile ortak hesabı olan ve ikisi de Danimarka’da yaşayan kişilerin ortak hesaplarında 50 bin Avro var ise hem kendisi hem de eşi için ayrı ayrı 50 bin Avro olarak bildirim yapılacaktır. Bir başka örnek vermek gerekirse İsveç’te yaşayan ve Türkiye’de yaşayan kardeşi ile Türkiye’de bir bankada ortak hesaplarında 100 bin Avro var ise, İsveç ile hesapta olan bakiyenin tamamı paylaşılacaktır. Türkiye’de yaşayan için hesaptaki paranın ikiye bölünüp yarısının bildirilmesi gibi bir durum olmayacaktır.
Hangi bilgiler paylaşılmayacak?
Bilgileri paylaşılacak olan hesabın yıl içerisindeki hesap hareketleri detayı, taşıt, gayrimenkul gibi bilgiler anlaşma kapsamında olmayıp bu bilgilerin paylaşılması söz konusu değildir. Hesabın yıl sonu bakiyesi bildirilecek, hesapta toplanan bakiyelerle ilgili detay bilgiler, örneğin emekli aylığı, kira geliri gibi bilgiler paylaşım dâhilinde olmayacaktır. Ayrıca Türkiye’de kurulmuş bir şirkete ortak iseniz (ortaklık payınız ne olursa olsun) kurumsal şirket hesapları paylaşılmayacaktır. Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus, şirketin nerede kurulduğudur. Örneğin İngiltere’de kurulmuş bir şirketin Türkiye’de kurumsal bir hesabı var ise, bu şirketin Türkiye’deki hesap bilgileri İngiltere ile paylaşılacaktır. 1 Temmuz 2017 tarihinden önce açılmış bir kurumsal hesap var ise bu kurumsal hesapların bilgi paylaşımı için 250.000 ABD Doları limiti vardır, bu miktarın altında kalan hesap bilgilerinin paylaşımı zorunlu değildir.
Bireysel hesaplar için ise herhangi bir limit yoktur. Kişinin hesabında 10 TL dahi olsa bu bilgi paylaşılacaktır. Hesabın açılma tarihinin burada herhangi bir önemi yoktur. 1 Temmuz 2017 tarihinden sonra açılan hem bireysel hesaplar hem de kurum hesapları bakiyesi ne olursa olsun otomatik bilgi paylaşımı kapsamındadır.