Fenerbahçe, 'Aziz Başkan' ile 8 yılda 51 kat büyüdü
8 yıllık Başkanlık görevini bırakma kararı alan Aziz Yıldırım döneminde Fenerbahçe'nin ekonomik büyüklükleri katlanarak büyüdü. 1998 yılında Ali Şen'den 2.9 milyon dolar aktif büyüklükte bir kulüp devralan Aziz Yıldırım döneminde, Fenerbahçe'nin aktif büyüklüğü 51.4 kat artarak 149.6 milyon dolara çıktı. 8 yılda Türkiye'nin milli geliri yüzde 88 büyürken, Fener'in sadece futbol gelirlerindeki büyüme yüzde 263 olarak gerçekleşti.
2005-2006 Futbol Sezonu'nda, Denizlispor'da alınan beraberlik ile şampiyonluğu Galatasaray'a hediye eden Fenerbahçe'de Aziz Yıldırım'ı istifa kararından vazgeçirme çabalarının arkasında yatan nedenlerden biri de kulübün 8 yılda ulaştığı ekonomik büyüklük. 1998 yılında Başkanlık görevini Ali Şen'den devralan Aziz Yıldırım'ın 8 yıllık yönetimi, sportif başarıların yanısıra ekonomik başarılarla da dolu. Fenerbahçe'nin 1997 ve 2006 yılı faaliyet raporlarındaki resmi veriler, Aziz Yıldırım döneminin ekonomik bilançosunun parlaklığını gösteriyor.
KRİZLERE RAĞMEN: 1998-2006 yılları arasındaki 8 yıllık sürede Türkiye'nin Gayri Safi Milli Hasılası, 192 milyar dolardan 361 milyar dolara çıkarak yüzde 88 büyürken, ekonomik krizlerle dolu bu dönemde Aziz Yıldırım Fenerbehçe'nin aktif büyüklüğününü 51.4 kat yani yüzde 5 bin 45 artırarak 2.9 milyon dolardan 149.6 milyon dolara çıkartmayı başardı. Bu dönemin sonunda halka açık bir şirket haline de gelen Fenerbahçe, 420 milyon dolarlık piyasa değerine ulaştı. 2005-2006 Turkcell Süper Lig'in kapanış tarihi itibarı ile, halka açık futbol kulüplerinin piyasa değerlerine göre yapılan sıralamada da Fenerbahçe açık ara şampiyon oldu. Fenerbahçe'nin 418.6 milyon dolarlık piyasa değeri, diğer üç kulübün toplamını bile aştı. Lig bitiminde, Beşiktaş'ın piyasa değeri 122.5 milyon dolar, Galatasaray'ın piyasa değeri 104.9 milyon dolar ve Trabzonspor'un piyasa değeri de 106.4 milyon dolar oldu. Bu piyasa değerlerine göre, Fenerbahçe'nin değeri 4 Galatasaray veya Trabzonspor'a, 3.5 Beşiktaş'a eşit.
BÜTÇE BÜYÜKLÜĞÜ: Ali Şen'den 14.6 milyon dolar bütçeli bir Fenerbahçe alan Aziz Yıldırım ve yönetimi, 2006 yılı için bütçe büyüklüğünü 117.6 milyon dolar olarak belirledi. 8 yılda Fenerbahçe'nin bütçe büyüklüğü yüzde 702 oranında arttı.
AMATÖR ŞUBE GELiRİ: Aziz Yıldırım döneminde, Fenerbahçe'nin 8 yıllık bilanço ve bütçe büyüklükleri karşılaştırıldığında amatör şubeler için yapılan harcama ve buradan elde edilen gelirdeki artış da dikkat çekiyor. 1997 yılında amatör şubeler için 5.6 milyon dolar harcayan Fenerbahçe, 2006 yılında amatör branşlar için 1997'ye göre yüzde 293 daha fazla, 33.7 milyon dolar gibi bir harcama yapacak. Bu harcama artışına karşılık, 1997 yılında amatör şube geliri sadece 212 bin dolar olan Fenerbahçe'nin, 2006 yılında amatör şube gelirinde ulaşacağı rakam 53 kat büyüyerek 11.4 milyon dolara çıkacak.
FB logosunun marka değerini keşfetti
FENERBAHÇE'nin, Aziz Yıldırım'ın göreve geldiği 1998 yılından 2006 yılına kadar 8 yıllık sürede yapılan kurumsallaşma, şirketleşme, tesisleşme çalışmalarının bilanço ve mali tablolarına yansımaları açıkça görüldüğünü belirten Fenerbahçe Spor Kulübü Mali İşler Koordinatörü Abdülkadir Kuşin, şu değerlendirmeleri yaptı:
Fenerbahçe, bütçesini dolar bazında 8 yılda 8 kat büyüterek 15 milyon dolardan 117 milyon dolara ulaştırdı. Bilançosunun aktif büyüklüğü 8 yılda 3 milyon dolardan, 150 milyon dolara çıkarak 50 kat fırladı.
Bağlı ortaklıklardaki hisse senetleri portföyü sıfırdan, 17 milyon dolar nominal değere, 400 milyon dolar piyasa değerine ulaştı.
Bilançosundaki sabit tesislerinin değeri 8 yılda 1 milyon dolardan 71 milyon dolara çıkmıştır. Üstelik bu değer, maliyet fiyatları ile malzeme ve inşaat giderleridir. Müteahhit kárı, malzeme kárı, proje giderlerini içermez. Aslında Bayındırlık Bakanlığı fiyatları ile bu tesislerin defter değeri 150 milyon doları geçer.
Bence en önemli husus, Aziz Yıldırım'ın Fenerbahçe markasının ve logosunun ekonomik değerini keşfederek, bu değeri Fenerbahçe'nin yararına kullanma yolunu açması, bu markanın izinsiz olarak rastgele kullanılmasının önlenmesi, marka/logo gelirlerinin mütevazı düzeylerinden gereken düzeylere çıkarılması yolunda yaptığı "Marka Yönetimi" çalışmalarıdır. İşte Yıldırım'ın geçen hafta söylediği 400 milyon dolarlık gelir projeksiyonunun önemli bir kısmı başarılı 'Marka Yönetimi'nden oluşacak.
Mühendis Başkan
1952'de Diyarbakır'ın Ergani ilçesinde doğan Aziz Yıldırım, orta öğrenimini Düzce'de yaptı. Daha sonra Ankara Devlet Mühendislik Mimarlık Akademisi'nden inşaat mühendisi olarak mezun oldu. Askerliğini Ankara Mamak'ta yaptı. Maktaş Mühendislik adında bir firması bulunuyor. Fenerbahçe'de 1990-1992 yıllarında Metin Aşık başkanlığındaki yönetimde görev aldı. 1991-1992 sezonunda Futbol Şubesi sorumluluğunu üstlendi. O dönemde Tanju Çolak'ın Galatasaray'dan Fenerbahçe'ye transferini gerçekleştirdi. 15 Şubat 1998 tarihinde yapılan kurultayda diğer başkan adayı Vefa Küçük'ü 1 oyla geçerek başkanlık seçimini kazanan Yıldırım, 8 yıl boyunca bu görevi sürdürdü. Evli ve 2 kız çocuğu sahibi olan Yıldırım, İngilizce biliyor.
Borçların aktife oranı sadece yüzde 1 büyüdü
AZİZ Yıldırım'ın 8 yıllık görev süresinde, Fenerbahçe'nin ekonomik büyüklükleri ile birlikte borçları da büyüdü. 1997 yılında kulübün 2.5 milyon dolar olan toplam borcu, 8 yılın sonunda 52 kat artarak 130.7 milyon dolara çıktı. Tek başına bakıldığında 52 katlık borç artışı yüksek gibi görünse de, aynı dönemde aktif büyüklüğünün de 51.4 kat arttığı dikkate alındığında, Fenerbahçe'nin borçlarının aktiflerine oranında hemen hemen hiçbir değişiklik olmadığı dikkat çekiyor. 1997 yılında Fenerbahçe'nin toplam borcu aktiflerinin yüzde 86'sı büyüklüğünde iken, bugünkü toplam borcun Fenerbahçe'nin aktiflerine oranı sadece yüzde 1 artarak yüzde 87 düzeyine geldi.
Karacan: FB, Barcelona, Milan ve Manchester kategorisinde
SPOR kulüplerini şirketleşmemiş olsalar bile birer ekonomik kuruluş ve firma olarak, futbolu da bir endüstri olarak görmek gerektiğini söyleyen Sermaye Piyasası Kurulu eski Başkanı Ali İhsan Karacan, önceki gün Vatan Gazetesi'ndeki köşesinde Fenerbahçe ile ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: "Kurumsal yönetim anlayışı açısından bakıldığında Fenerbahçe, yapılacak çok iş ve alınması gereken çok merhaleler olmasına karşın, ülkemizin en başarılı yönetilen spor kuruluşudur. Bu açıdan ülkemizdeki futbol kuruluşlarını Fenerbahçe ve diğerleri şeklinde ayırmak yanıltıcı olmayacaktır. Fenerbahçe yalnız ülkemiz standartları açısından değil UEFA'ya bağlı ülkelere bakıldığında da en başarılı yönetilenlerden birisi. Bu açıdan Manchester United, Chelsea, Bayern Münich, Real Madrid, Barcelona, Ajax, Milan, Juventus ile aynı kategoridedir."
Elektronik pano ile stad reklam geliri 14 kat arttı
FENERBAHÇE, taraftarınının 'mabed' olarak adlandırdığı Şükrü Saracoğlu Stadı'na yaptığı yatırım ile 'Papazın çayırı'nı her maçta sadece tribün geliri olarak yaklaşık 2 milyon YTL kazandığı bir tesis haline getirdi. Reklam panolarını elektronik hale getiren ve böylece maç süresince aynı panoda birden fazla reklam kullanabilen Fener'in stad reklam geliri de 8 yılda 13.8 kat büyüyerek 593 bin dolardan, 8.2 milyon dolara fırladı.
Yazı :Mustafa KUTLAY/22 Mayıs 2006/Hürriyet
