İstanbul'un yeni sembollerinden Taksim'e yapılan cami, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla kılınan cuma namazıyla ibadete açıldı.
İstanbul AA
Mimarlar Şefik Birkiye ve Selim Dalaman'ın imzasını taşıyan, temeli 17 Şubat 2017'de atılan Taksim Meydanı'ndaki caminin minarelerinden öğle vakti ezan ve sela sesi yükseldi. Cuma namazı öncesi camide Kur'an-ı Kerim okundu, tekbir ve salavat getirildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, camiye gelişinde TBMM Başkanı Mustafa Şentop ve protokol üyelerince karşılandı. Erdoğan, cuma namazı öncesinde caminin avlusundan vatandaşları selamladı.
Taksim Meydanı'nın sembollerinden biri olan camide "İslam'ın Yeryüzündeki Mührü Camiler ve Fethi İstanbul" başlıklı hutbeyi Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş verdi.
Erbaş, edilen duaların ardından ilk cuma namazını kıldırdı. Ali Erbaş, Fatiha'dan Fetih Suresi'nden ayetler okudu.
Cuma namazına, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yanı sıra TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Muhammed Hamdan Dagalo Hmidti, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, AK Parti Genel Başkanvekilleri Numan Kurtulmuş ve Binali Yıldırım, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanvekili Tevfik Göksu, İstanbul İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Nuh Köroğlu, İstanbul Emniyet Müdürü Zafer Aktaş, AK Parti İstanbul İl Başkanı Osman Nuri Kabaktepe, Beyoğlu Belediye Başkanı Haydar Ali Yıldız ve bazı AK Parti milletvekilleri de katıldı.
Cuma namazı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri kapsamında sosyal mesafeye uygun şekilde maske kullanılarak kılındı.
Diyanet İşleri Başkanı Erbaş, namazın ardından dua okudu.
Çevresi bariyerlerle kapatılan ve LED ekranların kurulduğu Taksim Meydanı'nda da vatandaşlar, belediye tarafından dağıtılan kağıttan seccade üzerinde namazlarını eda etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, namazın ardından Taksim'e yapılan camiye aslı Topkapı Sarayı'nda bulunan Karahisari'nin hattıyla Kur'an-ı Kerim'i Cumhurbaşkanlığı olarak hediye ettiklerini söyledi.
Taksim'e yapılan camiye Türk bayrakları asılırken, Tarlabaşı Bulvarı girişindeki "Sayın Cumhurbaşkanımız Taksim Camisi açılışına hoş geldiniz" yazılı pankart dikkati çekti.
Isparta Belediyesinin kamyonundan ekipler, Taksim Meydanı ve çevresine gül suyu serpti.
Polis ekipleri, caminin çevresinde yoğun güvenlik önlemi alırken, caminin açılışı dolayısıyla bazı yollar trafik akışına kapatıldı.
Mimari Özellikleri
Proje, mimari olarak hem zemin kat hem de birinci bodrum katta İstanbul'un en yoğun arterlerinden olan İstiklal Caddesi ve Tarlabaşı Bulvarı'nı birleştiren ve bu ilişkiyi içerdiği sosyal mekanlarla besleyen, bu sayede de cami bünyesini sürekli canlı tutabilen bir yapıya sahip.
Taş ve prekast kaplama cepheleri ile titanyum çinko alaşım kaplı kubbeleri ile Taksim cami, cephelerinin tamamından giriş imkanı sunuyor. Bu sayede Taksim Meydanı, İstiklal Caddesi ve Tarlabaşı Bulvarı üçgeninde bir odak noktası oluşturabildiğine dikkati çekilen projede, mühendislik olarak camide Türkiye'de ve dünyada sayılı uygulamalardan olan Top-Down yöntemi kullanıldı.
"Top–Down" sisteminin kullanıldığı tek cami
Taksim Camisi'nin mühendislik açısından ayrışan en önemli özelliğinin Top-Down sistemi ve bu sistemin kullanıldığı tek cami olması olduğu belirtilirken, cami bu yöntemle, klasik uygulamaların tersine sıfır katından aşağı ve yukarıya doğru inşa edildi.
Bu yöntem sayesinde yapım esnasında derin kuyu kazısı yapılmadan, çevre bina ve yollara, meydana hiçbir zarar vermeden inşa edilmesine imkan tanındı.
Caminin geleneksel cami formlarının modern çizgiler ve malzemelerle yorumlanarak 19. yüzyıl Beyoğlu mimarisinden esinlenen özgün bir tasarımla inşa edildiği, kültür ve sanatla açısında bir çok vatandaşın bir araya geleceği, dijital kütüphanesinden yararlanıp kitap okuyacağı, dinleneceği, sergilerin yapılacağı bir kültür merkezine sahip olduğu ifade edildi.
Toplam namaz kapasitesi 4 bin kişi
Cami'nin, 2 bin 482 metrekarelik arsa alanı ve yaklaşık 16 bin metrekarelik inşaat alanına sahip olduğu da vurgulanırken, 163 araçlık kapalı otoparkıyla 2 bin 950 metrekarelik namaz kılınabilir bir alanı bulunuyor.
İbadet alanında 3 bin kişinin aynı anda namaz kılabileceği camide, dış avluda cenaze namazı kılabilecek kişi sayısı ise 2 bin 400. Kadınlar için 465 metrekarenin ayrıldığı camide, 620 kadın bir arada namaz kılabiliyor. Caminin açık ve kapalı toplam namaz kapasitesi ise 4 bin kişi.
Projenin kubbe kaplamalarında kullanılan titanyum-çinko alışımı özel olarak getirtildi. Projede, 3 bin metrekare titanyum çinko alaşımı ile kubbe ve çatı kaplaması yapılırken, cephelerde kullanılan mermerler ise Bursa ocaklarından seçilmiş olan Emparador Light ve Antalya Demre ocaklarından seçilmiş olan Aero Cream taşlarından oluştu.
İç tezyinatlarında ve hat sanatı uygulamalarında "naht" tekniği kullanılan cami de mihrap, mimber ve kürsü tasarımı yine geleneksel formun modern bir yorumu olarak bizzat Mimar Altan Elmas tarafından tasarlandı. Mihrap tasarımında Esmaü'l Hüsna hattat Davut Bektaş telifi ile "istif yazı" ile yazıldı.
Projede 50 bin 500 metreküp hafriyat, 20 bin 500 metreküp betonarme betonu atılırken, 3 bin ton betonarme çeliği kullanıldı. 7 bin 500 metre fore kazık, 310 ton yapısal çelik imalatları, 8 bin metrekare cephe taş kaplama, bin 300 metrekare de cephe prekast montajı da yapıldı.
Taksim Camisi, 2 bin 482,46 metrekare toplam inşaat alanı, 33 metre kubbe yüksekliği, 2 şerefiyeli 64,80 metre minaresi, 10 bin metrekare otopark alanı, 4 bin kişi ibadet alanı, bin 800 metrekare bodrum ve zemin katlarda salon, sergi salonu, kütüphane ve aşevi mekanları sunuyor.
İnşaat süreci
27 Mart 1994 yerel seçimlerini Taksim'e cami sözü veren ve kazanan Recep Tayyip Erdoğan; "Taksim'e cami iznini vereceğiz, temelini de Cumhurbaşkanı Demirel'e attıracağız." demişti.
Refahyol iktidarının başbakanı, Refah Partisi lideri Necmettin Erbakan da Taksim Cami'nin temelini atacaklarını duyurdu. İdari ve hukuki süreçler nedeniyle Taksim'e cami yapılamadı.
Süreç ilerleyip 28 Şubat 1997 post modern darbesiyle Refahyol hükümeti yıkıldı. Dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, 2013 yılında Taksim Camisi ve Topçu Kışlası'nın yapılacağını duyurmuş, ancak gelişen olaylar sebebiyle Taksim Cami'sinin yapımı yeniden ertelenmişti.
15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Taksim'e cami yapma hedefine kaldığı yerden devam etti.
19 Ocak 2017'de İstanbul İki Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu'nun onayına kadar bu konuda bir adım atılmazken, Cumhurbaşkanı Erdoğan, 15 Temmuz 2016 hain darbe girişiminin hemen sonrasında 18 Temmuz'da Kısıklı'da darbe girişimine direnen Türk halkına hitabında 'Taksime cami yapmanın da zamanı geldi.' diyerek cami inşasını yeniden dile getirmişti.
Bu açıklamayı izleyen Altan Elmas, Taksim'e cami yapma fikrinin hayali ve tüm maliyetlerini hayırsever olarak karşılamak üzere inşasına talip olduğunu, o esnada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yanında bulunan dönemin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'a mesajla ileterek talip olmuştu.
Elmas ailesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın onayıyla aile büyüklerinden devraldığı bu büyük hayali gerçekleştirerek 150 yıllık mazisi olan Taksim Cami'nin inşasını üstlendi.
Dönemin Beyoğlu Belediye Başkanı olan Ahmet Misbah Demircan, 10 Şubat 2017'de yaptığı açıklamada projenin mimarının Şefik Birkiye ve Sur Yapı'nın sahibi Elmas ailesinin bu proje inşaatını ve bedelini karşılayarak vakfedeceğini resmen duyurmuş, Taksim Cami'nin sembolik temeli Şubat 2017'de atılsa da Anıtlar Kurulu'nun kontrollü el kazıları yaptırdığı caminin inşaatına Haziran 2017'de başlanmıştı.