BELÇİKA’DA VERGİ BEYANI VE CRS DENETİMLERİ

CRS denetimleri olarak adlandırılan mali gelir denetimlerinde vergi makamları, hiçbir yabancı bilginin alınmadığı gelir yılları için banka detaylarının talep edilmesi de dahil olmak üzere kapsamlı bir yaklaşım benimsemektedir.

Dahası, vergi makamları otomatik olarak vergi mükellefinin yabancı hesapları veya geliri beyan etmeme konusunda hileli bir niyete sahip olduğunu varsaymaktadır.

Son olarak, standart ceza olarak %50 oranında ağır bir vergi artışı uygulanıyor.

Belçika’da Yüksek Mahkeme şimdi vergi makamlarının

1) Yabancı bilginin ilgili olmadığı yılları araştırmayabileceği

2) %50 vergi artışının varsayılan olarak prosedür çerçevesinde uygulanmaması gerektiği yönünde bir karar aldı.

Dolayısıyla bu karar, CRS incelemesine tabi tutulan birçok vergi mükellefi için gerçek bir rahatlama anlamına gelmektedir.

Ortak Raporlama Standardına (CRS) dayalı olarak vatandaşların mali verilerinin ülkeler arasında otomatik değişimi, 2017'den beri otomatik veri değişimi konusunda küresel bir standarttır.

Belçika vergi makamları her yıl çok sayıda ülkeden çok sayıda yabancı banka bilgisi almaktadır.

Uygulamada, vergi dairesi bir vergi mükellefinin yabancı banka bilgilerini aldığında çok sayıda ve kapsamlı denetimler gerçekleştirmektedir.

Bu kontroller sırasında vergi makamları, yabancı bilgilerin alındığı yıldan beş yıl öncesine kadar sorular sormaktadır.

Diyelim ki 2023 yılında vergi dairesi, 2020 gelir yılı için vergi mükellefinin yabancı bir banka hesabından faiz elde ettiğini gösteren yabancı bilgiler aldı. Vergi dairesine göre, vergi mükellefinden yabancı banka hesabından 2015'e kadar ve 2015 dahil olmak üzere tüm banka ekstrelerini transfer etmesini isteyebilir. Eğer 2015'ten 2019'a kadar beyan edilmemiş bir gelir varsa, vergi makamları bu geliri de vergilendirebileceklerine inanıyor. Bu kapsamlı denetim uygulaması, tesadüfen bu kadar uzun yıllar geriye giden yabancı hesap ekstrelerini her zaman elde edemeyen vergi mükellefleri üzerinde büyük bir baskıya yol açmaktadır.

Anvers Birinci Asliye Mahkemesi yakın tarihli bir kararında, vergi makamlarının bu denetim uygulamasının hukuka aykırı olduğunu teyit etmiştir. Mahkeme- tamamen doğru bir şekilde- vergi dairesinin inceleme ve değerlendirme süresinin yalnızca yabancı bilgilerin ilgili olduğu yılları incelemesine izin verdiğini belirtmiştir (WIB92 madde 358, §1, 2° ve 333/2). Önceki beş yıl vergi makamları tarafından rutin olarak incelenemeyeceği gibi, bu beş yılın gelirleri üzerinden de tarhiyat(Vergi alacağının kanunda öngörülen matrah) yapılamaz.

Örneğimizde, yabancı istihbarat sadece 2020 gelir yılında gelir beyan edilmemiş olabileceğini, ancak 2015 ila 2019 gelir yıllarında beyan edilmemiş olabileceğini göstermektedir.

Dolayısıyla, vergi makamları 2020 gelir yılı için yalnızca 2023 yılında soru sorabilir. Vergi memuru sadece 2020 gelir yılı için beyan edilmemiş gelirleri düzeltebilir.

Önceki yıllarda beyan edilmemiş gelir olsa bile, bu gelir (bu soruşturma ve tarhiyat fırsatı amacıyla) zaten zaman aşımına uğramış olacaktır. Bunun nedeni, vergi makamlarının sadece yabancı bir hesabın veya yabancı gelirin beyan edilmemesi için yedi yıllık sahtecilik süresini (veya 2023 değerlendirme yılından itibaren 10 yıl) uygulayamayacağıdır. Bu aynı zamanda vergi makamlarının, yabancı gelirlerin düzeltilmesinde ne yazık ki yaygın bir uygulama gibi görünen, varsayılan olarak %50 vergi artışı uygulayamayacağı anlamına gelmektedir.

Yerleşik içtihat hukuku, vergi makamlarının hileli niyetten şüphelenemeyeceğini, ancak vergi kaçırmak için özel bir niyetin kanıtlanması gerektiğini açıkça belirtmesine rağmen, vergi makamları bu yasadışı vergi artışını uygulamakta ısrar etmektedir.

Dahası, Maliye Bakanı, Türkiye'den alınan CRS bilgileri doğrultusunda yapılan kontrollere ilişkin bir soru önergesine verdiği yanıtta, ceza ve/veya vergi artışının miktarının "her bir vakaya özgü gerçeklere göre belirlendiğini" bizzat teyit etmiştir.