ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni "soykırım" iddialarına destek veren tasarıyı Meclis gündemine getirmeyi başaramadı. Pelosi, Cuma gününden beri (17 Aralık) gündeme gelip gelmeyeceği tartışılan tasarıyı Genel Kurul'a getirebilmek için gerekli olan çoğunluğu bulamadı.
Artık her 24 Nisan öncesi Türkiye ile ABD arasında soğuk rüzgarlar estirmesini kanıksadığımız "Ermeni soykırımı" iddiaları 2011'de yeniden ısıtılıp gündeme getirilecek. "Soykırım" tasarısının baş savunucusu Adam Schiff, 5 Ocak'ta iş başı yapacak yeni Kongre'nin çalışmaları sırasında tasarıyı yeniden sunma niyetini zaten dile getirdi.
Tasarının "şimdilik" gündeme getirilmemesinde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ABD Başkanı Barack Obama ile temasa geçmesi ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'ı telefonla araması etkili oldu.
Türk Lobisi Ayakta
Tabii Türkiye'nin tasarıya karşı çalışmalarını bununla da sınırlandırmamak gerek. Türk-Amerikan Dernekleri Asamblesi (ATAA), Türk-Amerikan Dernekleri Federasyonu (TADF), Turkish Coalition of America (TCA) ve Turcic American Alliance'ın (TAA) Türk toplumunu ve Türk dostu Amerikalıları kısa sürede harekete geçirerek Kongre üyelerinin aranmasını sağlaması, Meclis üzerinde önemli baskı oluşturdu. Kongredeki Türk Dostluk Grubu üyelerinin çalışma arkadaşları nezdindeki girişimleri de tasarının gündeme gelmemesinde önemli rol oynadı. Ermeni tasarılarına karşı tutumuyla bilinen Temsilciler Meclisi'nin yeni başkanı olacak Cumhuriyetçi Azınlık Lideri John Boehner'in Cumhuriyetçi milletvekillerinden Meclisten ayrılmamalarını istemesi de etkili oldu. Meclisin oturumunu kapatıp tatile girmesiyle birlikte tasarı da "kadük" hale geldi.
Yeniden Isıtılacak
Ermeni tasarısının hazırlayıcılarından Temsilciler Meclisi'ndeki Ermeni lobisinin en önemli isimleri arasında yer alan Demokrat Parti California milletvekili Adam Schiff, Ermeni haber portalı "panarmenian.net" tarafından yayımlanan açıklamasında, gelecek yıl Ermeni tasarısını yeniden sunacağını söyledi. TCA Başkanı Lincoln McCurdy de telekonferans yoluyla düzenlediği basın toplantısında, muhtemelen Ocak ayında yeni bir Ermeni tasarısının Kongreye sunulacağını, ancak Temsilciler Meclisi'nin yeni başkanı olacak Boehner'in Ermeni tasarılarına karşı tutumuna dikkati çekerek, tasarının yeni Meclis'te çok destek bulmayacağını belirtti. McCurdy, Ermeni tasarılarına olan desteğin azaltılması ve nihayetinde sona erdirilmesinde, TCA ve Türk kökenli Amerikalıların Amerikan kamuoyunu tarihsel gerçekler hakkında eğitici faaliyetlerinin büyük önem taşıdığını anlattı. TCA Başkanı McCurdy açıklamasında da, Kongredeki Türk Dostluk Grubu'nu ve "daha önce hiç görülmeyen bir seviyede bir araya gelen Türk Amerikan toplumunu" kutladı. "Kongrenin TCA ve Türk Amerikan toplumunun son günlerdeki kaygılarını dinlemesinden" duyduğu memnuniyeti dile getiren McCurdy, "tasarının destekçilerinin bile Kongre'nin yasama hileleri ve gizli taktiklerle çalışmaması gerektiğini fark ettiğini" kaydetti. McCurdy, "Şunu artık biliyoruz ki; Kongre üyelerinin büyük çoğunluğu, Türk-Amerikan ilişkilerini önemi hakkında Başkan Barack Obama ile aynı görüşü paylaşıyor ve bu aklıselimin ulusal çıkarlarımızın pahasına müttefikimiz Türkiye'nin gereksiz yere hırpalanmasından kaçınabilmek açısından 112. Kongrede de sürdürülmesini bekliyor" dedi.
Namlu Yön Değiştirdi
Temsilciler Meclisi Genel Kurulu'nun, "soykırım" tasarısını görüşmeden oturumlarına son vermesi, bu defa tasarının geçmesi olasılığının her zamankinden yüksek olduğunu düşünen diasporada büyük bir hayal kırıklığı ve öfke yarattı. Ermeni diasporası bu defa Pelosi'yi hedef tahtasına koydu. Ancak çoğu Ermeni kuruluşlarının, Pelosi'ye ateş püskürürken Armenian Assembly of America'nın (AAA) farklı bir tavır göstererek Pelosi ve diğer Meclis liderlerine teşekkür etmesi, dikkat çekici bulundu.
ABD'nin önde gelen Ermeni lobilerinden Amerika Ermeni Ulusal Komitesi (ANCA) Başkanı Ken Haçıkiyan, tüm Ermenileri Pelosi'ye kınama mesajını göndermeye çağırdı. Pelosi'nin tasarıyı, Meclisteki her iki partide var olan "desteğe" rağmen gündeme almadığı vurgulanan açıklamada, "Ermeni kökenli Amerikalılar, Başkan Pelosi ve Meclis'in Demokrat Liderliğinin taahhüdüne bağlı kalmamasına öfkeli ve hayal kırıklığı içinde" sözleri kullanıldı. ANCA Başkanı, Pelosi'nin, "Beyaz Saray'ın oldukça ılımlı muhalefeti ve Kongre üyelerini öfkelendiren, İran, İsrail ve Sudan'a ilişkin tartışmalı politikalarının Türkiye'nin tasarıya karşı çıkmadaki etkinliğini ciddi bir biçimde zedelemesine rağmen harekete geçmemeyi tercih etmesinin Amerikalı Ermeni seçmenlerin güvenine ihanet" oluşturduğunu öne sürdü. Diasporanın gazetelerinden Asbarez de "Pelosi'nin reddi, ciddi sonuçları doğuracak" başlıklı yorumunda "korkak" olarak nitelediği Pelosi için "Gerçek rengini gösterdi", "Pelosi sözüne sadık kalmayarak Türkiye'nin inkar hareketinin rehinesi haline geldi" gibi ifadeler kullandı. Meclis'in demokrat liderliği için "Fiilen, Türklerin yalan ve tarih revizyonizmi kampanyasının suç ortağı oldular. Ermeni Amerikalı toplumun sabrı taştı. Çarşamba günü olayların çok ciddi sonuçları olacak ve bunun etkileri, Kongre üyelerinin yerel büroları ve neticede oy sandıklarında görülecek" tehdidine de yer verildi.
İlişkileri Zedeliyor
Kızılderililere karşı tarihin ilk biyolojik savaşını vererek tarihe geçen ABD, iç siyasi hesaplarla, Osmanlı Devleti'nin 1915'de yapmaya mecbur kaldığı tehcirin faturasını çarpıtarak Türkiye Cumhuriyeti'ne kesmeye çalışıyor. Türkiye defalarca arşivlerinin açık olduğunu, aynı şeyi özellikle Ermenistan'dan beklediğini söyledi. Görünen o ki, belgeleri konuşturmaktan fellik fellik kaçan Ermenistan, işi Meclis koridorlarında "halletmek için" her yolu mubah görmeye devam edecek. Bundan ne Ermeni devletinin ne de Ermenistan vatandaşlarının çıkarı olmadığını bile bile. Ancak bu hesaplara bazı Batılı ülkeler gibi ABD'nin de alet olması insanı gerçekten şaşırtıyor. Her 24 Nisan öncesi "soykırım" safsatasını koz olarak kullanmaya alışkın Ermeni diasporası, Türk-ABD ilişkilerine çok ciddi zarar veriyor. Hadi diyelim bunu Ermeniler görmüyor, ya ABD?
Fırat KÜÇÜKKÖMÜRCÜ
bilgi@globalyorum.com