Gündoğdu YILDIRIM

Bizim köy, dediğime bakmayın, bu yazımda sizlere Mahmut Makal’ın “Bizim Köy” kitabından bahsedeceğim. Hani Türk edebiyatı tarihinde ilk defa tüm çıplaklığı ile köy gerçeğini anlatan, dönemine damgasını vuran “Bizim Köy” kitabı var ya, işte onu diyorum...

Bizim Köyü; arı, duru öz Türkçe ile basit, anlaşılır; olduğu gibi, eklemeden, çıkarmadan anlatan kitap…

1940’lı, 1950’li yılların köy gerçeği…

İstanbul’da ya da başka bir şehirde yaşamış, hayatında hiç köy, köy yaşamı görmemiş; buna karşın köylerle ile ilgili bir sürü roman, hikâye yazmış yazarlara karşı; köyde doğmuş, köyde büyümüş, köyde ne yaşadı ise hiç abartıya kaçmadan, olduğu gibi anlatan yazardır Mahmut Makal.

Mahmut Makal’ın “Bizim Köy” kitabı döneminde büyük ses getirir. Deyim yerinde ise; yer yerinden oynar; “Köyde yaşam böyleymiş ha!” denir; çünkü şehirli yazarların romanlarında, hikâyelerinde anlatılan köy bambaşkadır.  

Kitap, ülke siyasi gündeminde o kadar çok etki yaratır ki; dönemin cumhurbaşkanı Celal Bayar, Mahmut Makal’ı makamına çağırır, “Köyün bir derdi, sıkıntısı olursa bana gel; öyle kaleme, kâğıda yazma!” der.

Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın bu sözü üzerine, Mahmut Makal 16 kitap daha yazar.

Ülke insanı Mahmut Makal’ın kitaplarına büyük bir ilgi gösterir.

“Bizim Köy” kitabı birçok dile çevrilir…

Mahmut Makal’ın ödülü cezaevi olur; adli ve idari soruşturmalar sonucu bir ay Aksaray cezaevimde yatar…

Köyün adetleri, inançları, ekini, harmanı…

Günlük yaşamı…

Öyle siyasi, ideolojik cümleler kurarak falan değil…

Köylü nasıl yaşarsa işte…

Sabah kalkılır, tarlaya gidilir, tarla sürülür…

Ekin derilir, saman çekilir, eşekle yük taşınır…

İnek sürüleri, koyun sürüleri, çobanlar…

Çocuklar, hastalıklar, ölümler ve doğumlar…

Kahvehane, köy odası, cami, okul…

Okulun sorunları, öğrencilerin devamsızlıkları, kız çocukları…

Köylünün dünyası…

Kitapta anlatılanlar bunlardan ibarettir…

17 kitaba, bir sürü ödüle- yurt içi yurt dışı- kitapların yabancı dillere çevrilmesine rağmen, Mahmut Makal doğup büyüdüğü yerde hak ettiği ilgiyi görmez.

Yola, sokağa, okula, caddeye adı verilmez.

Memleketinde adı anılıp, bir yerlere ismi verilmese de, o iyi bir yazardır.

Büyük yazarların arasındadır…

Adı, Mahmut Makal’dır, “Bizim Köy” kitabıdır.