Kalite kontrolünün ileri evresi: Yerinde Kalite Kontrol

Yerinde kalite kontrol; problemi oluşturma ihtimali olan tüm olası sebeplerin geriye doğru proseslerde nasıl kontrol altına alınacağını belirlemek ve eylem planına dönüştürerek izlemek ve sonuçlarını istatistiksel olarak doğrulamaktır. Aynı zamanda operatörlerin prosese tam anlamıyla katılarak “otokontrol” mantığıyla hareket etmelerini ve yetkinlik geliştirmelerini de amaçlar.

Kalite Kontrol; bir ürünün, yarı mamul veya hammaddenin uygunluğunun tespiti amacıyla önceden belirlenmiş standart, şartname veya kontrol planıyla karşılaştırılması ve varsa uygunsuzlukların tespiti maksadıyla yapılan faaliyetlerin tümüdür.

Bu noktasal bir faaliyettir yani başlıca giriş kalite kontrol, proses kalite kontrol veya final kalite kontrol gibi fazlara ayrılmıştır. Proses içinde ise akışla birlikte yapılan kontrol faaliyetleri de bulunur. İlave olarak bu işlemler bir kalite personeli tarafından yapıldığı gibi işi yapan operatör tarafından “otokontrol” mantığıyla da yapılabilir. Buraya kadar yaptığımız tanımlarda yabancı gelen bir konu bulunmuyor.

Oysa tüm kalite kontrol faaliyetlerini, kalite bölümünün dışında bir kontrol anlayışla işin yapıldığı yerde ve o esnada kontrol ederek bir sonraki prosese kontrol edilmiş ve hatasız bir şekilde aktarmak gerekiyor. Aslında bu da yabancı bir kavram değil ama siz okuyuculara tanıdık gelenin dışında bir kavramı daha içeriyor “Yerinde Kalite Kontrol”  kavramımız. O da şu şekilde ifade edilebilir; müşteride veya sona yakın proseslerde ortaya çıkan bir sorun çoğu zaman kolayca çözülemiyor. Bunun sebebi problemin tek bir kaynağının olmaması, kök sebebin çok derinde olması ve mevcut yetkinliklerle çözülememesi veya birden fazla prosesin katkısıyla oluşmasıdır. O halde yerinde kalite kontrol; problemi oluşturma ihtimali olan tüm olası sebeplerin geriye doğru proseslerde nasıl kontrol altına alınacağını belirlemek ve eylem planına dönüştürerek izlemek ve sonuçlarını istatistiksel olarak doğrulamaktır. Aynı zamanda operatörlerin prosese tam anlamıyla katılarak “otokontrol” mantığıyla hareket etmelerini ve yetkinlik geliştirmelerini de amaçlar.

Eğer birisi size “Kalite Kontrolü klasik anlamdan çıkarttık ve otokontrol uyguluyoruz” derse bu aşamadan sonra onlara “Yerinde Kalite Kontrol” aşamasına geçmesini önerebilirsiniz. Ancak bundan anlaşılacak şeyin sadece kalite kontrolün operasyon aşamasında yapılmasını kapsamadığını da belirtmek kaydıyla bunu tavsiye ediniz. Zira bu yöntem derin bir proses bilgisinin yanı sıra, bu prosesi etkileyen kalite faktörlerinin nasıl iş adımlarına indirgeneceğini ve problemi birkaç parçaya ayırarak bu parçaların kritik noktalarda nasıl kontrol edileceğinin bilgisini de içermelidir. Daha da önemlisi bunun operatörlerin iş yapış tarzına nasıl indirgeneceği gibi bir yönetim ve liderlik becerisi de gerekmektedir. Bu yöntem muhakkak topyekün bir öğrenme ile sonuçlanır. Yeni Ürün Geliştirmeye ve inovasyona giden yolculuğa ait pek çok yol varsa bir tanesi de “Yerinde Kalite Kontrol” uygulamasıdır.

Yazan: Gökhan Dağdeviren